Πέμπτη 20 Απριλίου 2023

Octavio Paz - Η διπλή φλόγα: Έρωτας και ερωτισμός


«Η αρχέγονη και πρωταρχική φωτιά, η σεξουαλικότητα, υψώνει την κόκκινη φλόγα του ερωτισμού, και αυτή με τη σειρά της στηρίζει και ορθώνει μια άλλη φλόγα, γαλάζια και τρεμάμενη, τη φλόγα του έρωτα. Ερωτισμός και έρωτας: η διπλή φλόγα της ζωής».
Τα πέντε (5)συστατικά στοιχεία της εικόνας που έχουμε για τον έρωτα:
1. Αποκλειστικότητα
2. Ελευθερία
3. Εμπόδιο και υπέρβαση
4. Κυριαρχία και υποταγή
5. Άρρηκτη ένωση δυο αντιθέτων, της ψυχής και του σώματος

« Όταν ένας εραστής λέει «θα σε αγαπώ αιώνια» αποδίδει σε ένα εφήμερο και μεταβαλλόμενο πλάσμα δυο θεϊκά χαρακτηριστικά: την αθανασία και την αμεταβλησία. Η αντίφαση είναι πραγματικά τραγική. Η σάρκα αλλοιώνεται, οι ημέρες μας είναι μετρημένες. Εν τούτοις αγαπάμε. Και αγαπάμε με το σώμα και με την ψυχή , ψυχή τε και σώματι.
Αυτή η περιγραφή των 5 στοιχείων που συνιστούν την εικόνα που έχουμε για τον έρωτα πιστεύω ότι φανερώνει την αντιφατική, παράδοξη ή μυστηριώδη φύση του. Ο έρωτας αποτελείται από αντίθετα στοιχεία τα οποία ωστόσο δεν μπορούν να διαχωριστούν και βρίσκονται σε μόνιμη σύγκρουση και ένωση μεταξύ τους. Τα αντίθετα αυτά στοιχεία περιστρέφονται γύρω από έναν και μοναδικό ήλιο σαν να ήταν οι πλανήτες ενός παράξενου ηλιακού συστήματος του πάθους. Ο ήλιος αυτός είναι επίσης διπλός. Είναι το ζευγάρι. Κάθε στοιχείο μεταλλάσσεται διαρκώς. Η ελευθερία επιλέγει τη δουλεία, το πεπρωμένο επιλέγεται σε εκούσια επιλογή η ψυχή είναι σώμα και το σώμα ψυχή. Αγαπάμε ένα θνητό όν σαν να ήταν αθάνατο. «Ονομάζουμε το προσωρινό αιώνιο» (Λόπε ντε Βέγκα).
Ναι, είμαστε θνητοί , είμαστε παιδιά του χρόνου και κανείς δεν αποφεύγει το θάνατο. Γνωρίζουμε όχι μόνο ότι θα πεθάνουμε αλλά και ότι το πρόσωπο που αγαπάμε θα πεθάνει. Είμαστε αθύρματα του χρόνου και των παθών του, των ασθενειών και του γήρατος που παραμορφώνουν το κορμί και διαστρέφουν την ψυχή.
Αλλά ο έρωτας είναι μια από τις απαντήσεις που εφηύρε ο άνθρωπος για να μπορέσει να αντιμετωπίσει το θάνατο.
Με τον έρωτα κλέβουμε από τον χρόνο που μας σκοτώνει μερικές ώρες τις οποίες μετατρέπουμε άλλοτε σε παράδεισο και άλλοτε σε κόλαση. Με τους δυο αυτούς τρόπους, ο χρόνος διαστέλλεται και παύει να αποτελεί μέτρο. Εκτός από ευτυχία ή δυστυχία, μολονότι είναι και τα δύο, ο έρωτας είναι και ένταση. Δεν μας προσφέρει την αιωνιότητα αλλά τη ζωντάνια, τη στιγμή εκείνη που μισανοίγουν οι πόρτες του χρόνου και του χώρου και το εδώ γίνεται εκεί, και το τώρα πάντα.
Στον έρωτα όλα είναι δύο και όλα τείνουν να γίνουν ένα.» σελ.128-129
Octavio Paz - Η διπλή φλόγα: Έρωτας και ερωτισμός, Μεταφραση: Σάρα Μπενβενίστε – Μαρία Παπαδήμα, Εκδόσεις Εξάντας / Νήματα 1996.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου