ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΔΑ ΚΙ ΕΛΠΙΔΑ ΠΑΡΗΓΟΡΗ
Είπες
ίσως υπάρξει πέρασμα
από μια πίεση ερμητική
κι από έναν κόσμο γύψινο, ραμμένο, συντριμμένο.
Ήρθαν σε λίγο τα τέρατα
απʼ τʼ άνοιγμα του τραύματος και της γενναίας δειλίας.
Είπες
θα διαβείς τα σύνορα κρυφά
τις αποστάσεις και τους όρους θα συμπτύξεις
νʼ αντικρίσεις το γαλάζιο τʼ ουρανού
ρουφώντας αμόλυντο αγέρα.
Πώς μπορεί να ξεφύγει κανείς
απʼ τα δικά του σύνορα
γειτονεμένα επίμονα με τα οχυρά των άλλων;
Τώρα κοιτάς
χωρίς προσωπίδα ελπίδα παρήγορη
δίχως αναβολής των αναχαίτιση
ωραιότητα πεζή
τη ριψοκίνδυνη ζωή σου.
Γύρω κοινωνίες ιδέες και Κόμματα δεν καταργούν την Άβυσσο
ούτε το πνεύμα ζωής υπεράνω των υδάτων.
ΔΙΧΤΥΑ ΤΩΝ ΗΣΚΙΩΝ
Απρόσεκτη ψυχή, πού ταξιδεύεις,
κόσμοι-παγίδες διάσπαρτοι παντού.
Απʼ τα βαριά δεσμά πώς θα ξεφύγεις,
Η μήτρα με καρπό της λαμπιρίζει
αισθήματʼ αναβλύζουν πολλά.
Δεν ήξερα μαγνήτης μʼ έχει αρπάξει.
Απʼ τα βαριά δεσμά πώς να ξεφύγω,
δίχτυα των ήσκιων μʼ αιχμαλώτισαν ξανά.
ΑΣΥΓΚΡΙΤΑ
Αισθήματα της σιωπής.
Ούτε νερό στων χαλικιών τον κήπο
ούτε αναζήτηση στο χιόνι και στην έρημο.
Ασύγκριτα μη προτιμώντας μʼ ασύγκριτα
όλα ελαφρά, φευγαλέα.
Το δάσος τρέφει την ορμή
της κάθε στιγμή νεότερης όρασης
ανώνυμη ζωή
στου απέραντου τοπίου την ανάσα.
Λύκοι τα πλήθη
παγιδευμένα από δυνάμεις της Γης
αλληλοσπαράσσονται.
Και δεν καταλήξαμε κάπου ασυνόρευτοι
από θάρρος και δειλία απαλλαγμένοι.
ΠΛΑΣΜΑΤΑ
Φυσάει νοτιά
το χωριό σε μιαν αυλή, στην αμμουδιά
τζιτζίκια στο περιβόλι, όλοι αφουγκράζονται
καθώς αντηχούν οι αυλοί σιωπηλοί και σημαίνει καμπάνα
εσπερινού παιδιά κυλιόμαστε
στην άχνα του απόβραδου, παιδούλες
παίζουν ακόμα. Γριές και γέροι πιο πέρα
γελούν θαμπά στο δικό τους απόβραδο
οκνηρή θαλπωρή αργίας στιγμή ωκεάνια
του αιώνιου κλέφτης.
Φυσάει νοτιάς από άλλη διάσταση
παιδιά κορίτσια μαζί
κάτω απʼ τις φτερούγες του θεού
στης σκιάς, της κυδωνιάς τα πόδια
γυμνά τα στήθη στα χώματα
χρώματα του ανέσπερου φωτός
και τα σώματα τα λεύτερα από μέριμνα
κύματα σε σπήλαια βράχων τρυπώνουν
κι η σελήνη ωχρή ρουφά συναισθήματα και τρέφεται
ακτινοβολώντας μνήμες και σκηνές.
Άσαρκα στον κόσμο τους τα πλάσματα του ονείρου.
ΧΡΟΝΟΙ ΚΑΙ ΚΟΣΜΟΙ
Πώς άνοιξε ο φραγμός, καταπακτή
και βρέθηκε σε τέτοιο χωροχρόνο,
(μαύρος ο κόσμος αυτός).
Σμήνος μελισσών δεν τον συνόδευσε
δεν τον απάλυναν πουλιών και ζώων συναυλίες.
-Πού πας προς τα εκεί αδερφέ,
τι σε τάραξε και άλλαξε τον δείκτη προς τον μαύρο κόσμο,
με σπόρους και μέλι σε τρέφαμε
από λινάρι φορεσιά και λαλιά τʼ ορτυκιού σου προσφέρουμε
στων φυτών και στων ζώων το βασίλειο.
Έχει ξανά επιστρέψει στʼ ανθρώπινα
χρόνοι και κόσμοι πλέουν στο άχρονο.
ΙΣΩΣ ΞΥΠΝΟΥΝ ΛΙΓΟΣΤΟΙ
Είπε άφρων μυστικά στον εαυτό του.
-Κράτος, έθνος, σύμπαν, ο θεός και ο λαός, Εγώ.
πάνω από ζωή και θάνατο, πάνω απʼ όλα τα υπάρχοντα και ζώντα.
Αν υπάρχουν άλλα όντα και τα πράγματα
είναι για να υπηρετούν τυφλά τα μεγαλείο μου.
Εγώ, μόνο Εγώ αρχιερέας, αρχιδαίμονας και πολιτικός θεός
φασιστής, κομμουνιστής και δημοκράτης χυδαιότατος
Δικά μου όλα και το πληκτρολόγιο για το χειρισμό λαών.
πιέζων τα κουμπιά για ποθητά μου αποτελέσματα.
Παμφάγος, πανηδονιστής, πανέξυπνος, πανούργος ο διαβολάνθρωπος
κατασπαράζω, κατατρώγω κάθε κατεχόμενο
κανείς εμέ δεν με κατέχει.
Στο μεταξύ αηδιάζω, κάνω εμετό με τέτοιους στίχους και νοήματα
κομψός Εγώ εστέτ, ελίτ, παντίτ και άλλος
Δεν συγκινούμαι από τίποτε
λεπτεπίλεπτο, χυδαίο ή πανύψηλο
εκτός αν είναι ευνοϊκό για κόμματα και σταδιοδρομίες.
αυτά ζωή, νοημοσύνη, αίσθημα, τέχνη, χαρά, θεός, λαός.
Είπες άφρων μυστικό στον εαυτό του όλʼ αυτά.
Δεν είναι παρανοϊκός, βαριά τρελός,, αλλʼ είναι ο καθένας μας.
λογικά, λογιστικά και καθημερινά εχέφρονες πολίτες.
Θριαμβεύουμε άνοες αναίσθητοι, σκληροί,
αμετανόητοι, κλειστοί προς κάθε κάλεσμα αισθήματος
εχθρικοί προς νόμους του θεού και της φύσης
φονιάδες με λέξεις, όπλα και νοήματα
ανυποψίαστοι για τη σκλαβιά μας προς όσα κατέχουμε,
έρχεται ώρα να θερίσουμε τα όσα έχουμε σπείρει.
πολέμους, αρρώστιες, δυστυχίες και θανάτους.
Τότε, μόνον τότε, ίσως ξυπνούν λιγοστοί
απʼ τον εφιάλτη που ονομάζουμε ζωή, τέτοια ζωή
αποτυχίας και οδύνης στις επιτυχίες και θριάμβους μας
μόνον τότε, ίσως, έστω αργά,
την αλαζονεία μας αφήσουμε, ο θαμμένος εαυτός για νʼ αναπνεύσει.
ΚΟΣΜΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ
Με τα μάτια ορθάνοιχτα και όμως τυφλοί
περιφερόμαστε σʼ αυτή την ανακύκληση
στα βάρη άλλα βάρη προσθέτοντας
γεννήσεις, θάνατοι, ξανά γεννήσεις
μαγνήτης η μνήμη, την ξυπνούν άστρων τροχιές
στις σχέσεις καθημερινότητας.
Μάτια ορθάνοιχτα και όμως τυφλοί
κοπιάζουμε γύρω από είδωλα και λέξεις
τίποτε η ζωή δε μας δίδαξε.
των σκέψεων αιχμάλωτοι και των συναισθημάτων
παγιδευμένοι στο έργο μας
οι πολιτικοί μας στεφανώνει ως αγνώστους στρατιώτες
πτώματα που οι θρησκείες ευλογούν
κουλτούρες εκπορεύουν πτωμαΐνη
επιστήμες οπλίζουν το Έρεβος
στοιχειώδη μας στερούν οικονομίες
εκφυλίζουν οι ευζωϊσμοί
και όμως η Γαία, που έχει νέκρας επίγνωση
μήτρα δεκτική και τροφός κοπαδιών
σε φυσικά, κοινωνικά και παραφυσικά δεσμωτήρια.
Σʼ αυτή την κλίμακα ανόδων και καθόδων του σύμπαντος
σπειροειδή η δυστυχία μας
με τα μάτια ορθάνοιχτα και όμως τυφλοί
σαν τις ψυχές που τις ρουφά η Σελήνη
εκφράζοντας τες μʼ εφιάλτες προς κόσμο-μηδέν,
όταν δεν ευδοκιμούν να επιστρέψουν στο γήινο κύκλο
αν εγκαίρως δεν εξέλθουν απʼ το ρεύμα του υπνώδους ποταμού
προς τους σταυρούς και τις διαμονές
της κοσμικής περιπέτειας.
ΗΧΟΣ ΤΗΣ ΣΙΓΗΣ
Η λαλιά του πτηνού από κάκτους ανάμεσα
γρανίτινης γης, δεν βρίσκει δροσιά.
Παγιδευμένα στη Γη όντα και πράγματα.
Με το κλειδί της Πύλης των καιρών
διαβαίνει κίνηση και ήχος της σιγής.
του δέσμιου λυγμού η λευτεριά φτερουγίζει.
Ο ΣΙΝΙΚΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ ΧΟΟΥΑΝ-ΧΟ
Δεύτερη ερμηνεία εκ του διαγραμμικού I CHINC
Πλημμύρα ψυχών αόρατης στράτευσης
δηλητήρια μίσους η λάσπη.
Η Σπίθα, την ανάφλεξη άρχισε
πόλεμοι απʼ τα έγκατα της Γης
δονήσεις του Κρονίου ψύχους
θαμμένους Βούδες αναθρώσκοντας.
Ξεχειλίζεις Χουάν-Χο των ψυχών
απʼ τα θολά διαύγεια, απʼ τη ροή το σταθερό σου πνεύμα.
παλαιών ιστοριών η νέα έλευση
η καμπύλη του χρόνου συναντά και καταργεί το χθες.
Ερπετά τον μεγάλο σεισμό διαισθάνονται
φάσματα εξέρχονται από κρύπτες αιώνων
θετικούς λογιστές παγιδεύοντας.
Ερημικά τα πλήθη προσκολλώνται πονεμένα, τυφλά
τα σκουπίδια μας συνάγεις, Χουάν-Χο
κι οι λέξεις μας κούφιες
πλημμύρες εικόνων, φασμάτων ασπόνδυλων
δημαγωγίες, συρρεαλισμοί των συνειρμών
μόδες και σχολές, φόνων συγκαλύψεις μʼ ιδεώδη
η ζωή μας διαφήμιση
κερδών κι εξουσιών των κρατικών θεών
επιστημόνων και πολιτισμών δουλοφροσύνες.
Μαζί μʼ αυτό συμπορεύεσαι
καλύβες δεν υπάρχουν
Ο σινικός ποταμός Χουάν-Χο προκαλεί
απάντηση απʼ τʼ άγνωστο θα έρθει
της ιστορίας οι οδηγοί ετεροκίνητοι.
Αδερφούς χαρούμενους, ποταμέ Χουάν-Χο
δεν τους φοβίζεις
ουτʼ απελπίζονται καθώς εκχειλίζεις και πλένεις τη λάσπη μας
άλλα κατακάθια των αιώνων κατεβάζοντας.
Την στεγανή καλύβα μας διέλυσες,
και απομείναμε γυμνοί, τιποτένιοι, ξεσπίτωτοι
σε ποταμούς γαλαξιών
και σύμπαντα της απεραντοσύνης.
ΔΕΝ ΤΟ ΠΕΡΙΜΕΝΕ
Κάπως βολεμένος και στη νέα του κατάσταση
βλέπει δίχως να τον βλέπουν
και παίρνει δίχως να ρωτά
ατιμώρητος ληστεύοντας ενέργεια
από κορμί σε κορμί
αυτός που ένσαρκος για δίκια ήταν αντάρτης.
-Τι θέλεις απρόσκλητη
δαιμονισμένη ψυχή;
Εξοργισμένος του απαντά:
-Δεν τον περίμενα
τόσους και τόσους που τρυγώ
αλλʼ εσύ πυρ απλησίαστο νάναι.
ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ
Συλλέγει τα στάχια τα ώριμα
χαίρεται το σώμα του αγρού
κρύβεται στο φως και στη θέρμη της μέρας
στη νύχτα φανερός, την ιερή
από εποχών τη συμφορά
απʼ το φόβο των πλασμάτων τις προσωπίδες.
Την απρόσκλητη χαίρεται χαρά.
ΑΥΛΟΣ ΗΧΟΣ
Πλύθηκε χτενίστηκε
συγκάθεται μʼ αυτόν τον φιλέρημο λόφο
και στίχους, εσχεδίασε αιθέριους και σκληρούς
Λαβύρινθοι, συρμοί, συγκρούσεις, πτώσεις, αναστάσεις
στενωποί, ωκεανοί.
Ο ήχος είναι από Εσένα
Χάρισμα, χαρμονή των άϋλων δονήσεων
περʼ απʼ τις κινήσεις των μορφών και των αισθήσεων
κι απʼ τα δεσμά των κόσμων.
Πλύθηκε χτενίστηκε
είναι καλό το βράδυ αυτό
βράχοι στητοί σʼ απότομα νερά της θάλασσας
και τρυφερή η καρδιά του.
ΖΩΝΤΑΝΑ ΞΑΝΑ
Γυμνή στο παράθυρο
ήλιος άλλος φωτίζει το πέλαγος
παιχνιδίζοντας στο τζάμι το μισάνοιχτο
λούζοντας το σπίτι με την κλίμακα ημίφωτος
καθώς αυτός εστράφη και σε βλέπει.
κολυμπά στην απειρία ο αντίλαλος
ζωντανή ξανά στων χρόνων τους διάδρομους
αιώνες περίμενε και ήρθες.
ΣΕ ΜΙΑ ΓΩΝΙΑ ΤΟΥ ΚΗΠΟΥ ΜΟΥ
Ήμουν φτωχός ασκητής το μηνʼ αυτό
το χνούδο απʼ τα ροδάκινα στο κήπο αργοκοιτώ
εδώ στην ερημιά της γης
ήρθε η βροχή, καλλιεργώ
τη νέα ψυχή της χλόης στης λαγκαδιάς το πνεύμα.
Το χνούδο απʼ τα ροδάκινα στον κήπο αργοκοιτώ
το δάγκωμα του σύκου που γελάει.
ΛΥΣΗ ΘΕΤΙΚΗ, ΠΡΑΚΤΙΚΟΤΑΤΗ
Κοινό το Κλειδί των Κωδίκων
Οι διαρρήκτες πια δεν έχουν σύνορα
Οργανόγραμμα των ραδιουργιών
στον ευτυχή και φιλεπρόοδο πλανήτη.
Όλοι με το ίδιο Μίσος αγνωσίας εαυτού
υπάρχουμε, κινούμαστε, πολιτικολογούμε.
αστισμοί, κομμουνισμοί, θρησκευτισμοί, γκουρουϊσμοί.
Αυτοτιμωρούμενοι συνένοχοι
εξοπλίζουν το Αντίπαλο Δέος.
ο Κατακλυσμός όχι οπωσδήποτε με Πυρ,
για όλους λύση θετική, φανατικοί
μόνον οι γενναίοι χαφιεδισμοί και ορισμοί
κομματικής νεολαίας και ώριμων
μαζί με την παλιά φρουρά των μουμιοποιημένων.
Πηγή:https://www.poiein.gr/2011/06/01/aethoco-ieeiiuiio-ieenu-aieieuaei-adheiyeaeaethooao-enaiyaao-adhssiaoni-oaeiyoaec-iaioaeionuic/
ΣΑΝ ΤΟ ΤΙΠΟΤΑ
Όλα να τα’ άφηνες
που σε κρατούν δέσμιο στις πόλεις.
Σου αρκεί μια στέπα ως πέλαγος
μια πάμπα απέραντη σβησμένη
στων οριζόντων το αχανές.
Μια καλύβα στη μέση πρωτόγονη
στην πιο παρθένα γη της Γης
μοναχικός, χωρίς σκοπό
τις μέρες να ζεις κυανές
γεμάτες αγέρα και χρώμα.
Νάναι η ζωή σου ηλιοτρόπιο
την τροχιάν ακολουθώντας.
Και νάναι
τόσο λεπτός τόσο ανεπαίσθητος
ο εαυτός σου.
(Ο ΚΟΣΜΟΣ ΣΤΗ ΔΥΣΗ ΤΟΥ, 1935)
ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ
Τάφησε όλα εκτός απ’ την αγάπη του
για τα πλάσματα του κόσμου.
Δεν έχει στήριγμα το Εγώ.
Κόπηκε ο χρόνος
μένει οντότητα γυμνή
χωρίς φαντασιώσεων πόθους και φόβους.
Πορεύεται και μέλλον δεν υφίσταται
παρά ένα νόθο, κολλητό, διακεκομμένο Τώρα.
Κινδυνεύουν όλα:
κάθε αλλαγή, στασιμότητα και σύνθεση.
Το μόνο σταθερό απλότητα
και διαύγεια του όντος.
(ΑΝΑΡΡΩΣΗ, 1935)
ΣΚΟΠΙΑ ΕΩΘΕΙΝΗ
Ο δρόμος της αγνότητας ανοίχτηκε.
Καθαρή είναι η ματιά μου από τέρατα.
Σεμνή είναι δίχως πίστη η προσευχή
σε πραγμάτων ανάμεσα βύθιση
δίχως δεσμά, προσωπικό δηλητήριο.
Όλα μοιάζουν: οι βράχοι οι λευκοί. Τα τριαντάφυλλα.
Οι άνθρωποι αυτοί. Η νύχτα. Τα αστέρια.
Ευτυχής η τύχη που πλέχτηκε σύντομα
ανάμεσα στ’ αμέτρητα ναυάγια.
Ευτυχής η συνείδηση που διέρχεται
κέντρο πύρινο, το κλουβί της σκλαβιάς.
Σκοπιά εωθεινή, άγγελμα ανέλπιστο:
Χαρωπή μια στιγμή της ζωής. Καθαρμένη.
(ΤΟΠΙΑ, 1936)
ΣΠΙΘΟΥΛΕΣ ΤΡΕΜΑΜΕΝΕΣ
Απόβραδο
φεύγουν απαλά
τα τελευταία νέφη κι αυτός μένει
στην άκρη αυτή:
παράκτια λωρίδα του ορίζοντος.
Εσώτερο κι εξώτερο παρόν
αντικείμενα θανάτου.
Ρεύμα καθαρό
ακτίνα του Εγώ μέσα στα Εγώ συνωθούμενη
άσε να παραιτηθώ τελειωτικά
και τα εναπομείναντα κουρέλια
στους τέσσερις ανέμους να κυμαίνονται.
Πού είναι οι πρώτες εικόνες τ’ άγραφο αντίκρισμα;
ψιθυρίζοντας άπιστες προσευχές
ψιχούλες τρεμάμενες
περιμένουν το θαύμα υπομένοντας.
(Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΗΣ ΓΗΣ, 1938)
ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΤΟΥ ΑΧΡΟΝΟΥ
Σ’ ορχήσεις και διαδρόμους αναζήτησα
του δικού μου σπιτιού τον οικοδόμο.
Μήπως δε βρήκα την πολύπλοκη
στενή ατραπό της αγνότητας;
Το υλικό των τύπων ξεριζώνεται
ο κύκλος των δαιμόνων αδρανεί
το πλάσμα ξυπνά και βλέπει τον «πλάστη».
Αλλ’ ήταν πολύ που πλανήθηκα
μην ξέροντας τον φαύλο αυτό κλοιό, ταλαιπωριόμουν.
Με το βλέμμα του άχρονου
γκρεμίζω του σπιτιού το υλικό
ξεσπίτωτος.
Τη θεία δομή ατενίζω.
(ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΑΘΑΡΟ ΕΑΥΤΌ, 1953)
Πηγή: https://www.oanagnostis.gr/kindinevoun-ola-kathe-allagi-stasimotita-ke-sinthesi-to-mono-stathero-aplotita-anthologisi-th-chatzopoulos/
Έρχεται ημέρα που γυμνώνεται
κάθε προσπάθεια. Έρχεται ημέρα που δεν ωφελεί
το κοινό και το αναγκαίο.
Πήρα το δρόμο το στενό από φυλλωσιές
που περιθώρια πλησιάζει·
και δέχτηκα την άρνηση
την τόσο θετικά προετοιμασμένη.
Κρέμασα το σακίδιο, γυμνόπους περπάτησα·
μια καλύβα ξύλινη, με τρύπες, αφτιά του αγέρα,
μια διαμονή περαστικού.
Λίγες άκαρπες ελιές, τενεκέδες κονσερβών,
ένα τσουκάλι, κι ένας σκελετός με καρτερεί.
Έπλυνα τα ρούχα μου, τα κρέμασα στους κλώνους
με τους ανέμους παίζοντας, με τους βλαστούς, με τα φαινόμενα
ένας απελπισμένος, έκτος τροχός, όχι παρόν, παρελθόν, μέλλον.
Επειδή ουρανός καθαρός κι ορίζοντας κυανός με προσκάλεσε
με το σάλεμα ενός δέντρου στην κορφή,
έφυγα· εκεί δε μ’ άρεσε κι έφυγα πάλι.
Η μύγα, όπου κι αν πετάξει, στο ίδιο μέρος πετά·
η μέλισσα
με τη σωτήρια ενασχόληση, δουλεύει για να δουλεύει.
Νυχτώθηκα στη θάλασσα, γνωρίζοντας πως δεν υπάρχει εκφυγή.
Μόνος κι άφοβος
εννοώντας την τροφή της αφοβίας.
Αλλ’ όταν οι βράχοι, ξεπλυμένοι αμέτρητα χρόνια,
βουβοί, καρτερικοί, με δέχονται αδιάφοροι
τον εφιαλτικό θυμήθηκα, τον ανυπόμονο ύπνο
αυτών που δουλεύουνε, τρώνε, γεννούν,
αυτών που ζητούν τον παράδεισο.
Ένταση μιάς διάχυτης φθοράς –
Έρχεται η μέρα που γυμνώνεται, ο πλάστης, το πλάσμα και η πράξη.
Ζήσης Οικονόμου ( 1911 -2005 )
Όλα να τ’ άφηνες
που σε κρατούν δέσμιο στις πόλεις.
Σου αρκεί μια στέππα ως πέλαγος
μια πάμπα απέραντη σβησμένη
στων οριζόντων το αχανές.
Μια καλύβα στη μέση πρωτόγονη
στην πιο παρθένα γη της Γης
μοναχικός, χωρίς σκοπό
τις μέρες να ζεις κυανές
γεμάτες αγέρα και χρώμα.
Να ’ναι η ζωή σου ηλιοτρόπιο
την τροχιάν ακολουθώντας.
Και να ’ναι
τόσο λεπτός τόσο ανεπαίσθητος
ο εαυτός σου.
Ο κόσμος στη δύση του, 1935
Ζήσης Οικονόμου, Μια παρουσίαση από τον Γιάννη Δάλλα, σειρά "εκ νέου", αρ. 15, εκδ. Γαβριηλίδης, Αθήνα 2002.
