Έχω καιρό να νιώσω γύρω μου ένα σώμα υγιές. Αντιθέτως, βλέπω σώματα που υποφέρουν. Σώματα που βρίσκονται υπό την εντολή της εξαφάνισης: θέλω να σε αφανίσω, να σε εξαϋλώσω, με ενοχλείς. Το σώμα έχει γίνει το πεδίο βολής των πιο σαδιστικών μας ενορμήσεων, και ταυτόχρονα το ίδιο μας καταπίνει. Το σώμα μας τρώει. Έχει γιγαντωθεί σε μία τεράστια οντότητα η οποία ζητάει διαρκώς κι άλλα, κι άλλα από εμάς.
Το σώμα, η φύση που φέρουμε, το λουλούδι της φύσης, έχει γίνει ένα σαρκοβόρο φυτό που μας καταβροχθίζει. Όλοι ασχολούμαστε με το φαγητό, τι έφαγα, πόσες θερμίδες, δεν θα φάω γλυκό, πρέπει να πάω στο γυμναστήριο. Το φαγητό καλύπτει όλη τη σκέψη, δεν υπάρχει χώρος για δημιουργία. Καμιά φορά απορούμε: Πότε προλαβαίνεις να γράψεις; Πότε προλαβαίνεις να ζωγραφίσεις; Απορούμε όταν βλέπουμε κάποιον να έχει δαπανήσει τον χρόνο του με άλλο τρόπο: να έχει λίγο ξεφύγει από το αίτημα: μην φας! Το αίτημα-φαγητό.
Το φαγητό έτσι ανεβαίνει στο βάθρο. Είναι ό,τι πιο σημαντικό. Ασχολούμαστε συνέχεια με αυτό, πώς; Με το να τρώμε, αλλά εξίσου και με το να μην τρώμε. Κάποιος που συνεχώς δεν τρώει ισούται με κάποιον που διαρκώς τρώει. Το φαγητό και στις δύο περιπτώσεις είναι στο επίκεντρο κάθε απόλαυσης. Είναι η απόλαυση. Κάποιος που τρώει και απολαμβάνει το φαγητό σε έντονο βαθμό, δεν διαφέρει από κάποιον που διαρκώς πεινάει και σκέφτεται συνέχεια το φαγητό αντί να τρώει. Μάλιστα αυτός που δεν τρώει, αυτός που πεινάει, ευχαριστιέται, χαίρεται όταν πεινάει. Πεινάω, σκέφτεται, άρα είμαι αδύνατος. Είμαι πιο όμορφος.
Το αδύνατο σώμα σήμερα στην κοινωνία μας επιβραβεύεται. Από όλους μας, από τα αισθητικά μας πρότυπα, και ακόμα και από αυτούς που ιδεολογικά σέβονται τους υπέρβαρους, αλλά μέσα τους σκέφτονται: γιατί αυτός κατάντησε έτσι; Γιατί δεν προσέχει τον εαυτό του; Πόσο θα του πήγαινε να έχανε λίγα κιλά. Ας του προτείνω έναν διατροφολόγο…
Το αδύνατο σώμα είναι στα μάτια μας άρτιο. Το σώμα με τις ατέλειες μας θυμίζει πόσο αφόρητη είναι η ατέλεια στη ζωή μας, πόσο αφόρητη είναι η αδυναμία σε αυτόν τον κόσμο. Τις αδυναμίες μας τις εσωτερικές μπορούμε να τις κρύβουμε ή να τις αρνούμαστε. Όμως τις αδυναμίες του σώματος; Αυτές έχουμε τη δυνατότητα να τις ελέγξουμε με το να γυμναζόμαστε καταναγκαστικά, με το να τρώμε λίγο, με το να ασχολούμαστε διαρκώς με την εικόνα του σώματος. Αναρωτιέμαι: αυτό το καλοσχηματισμένο σώμα καλύπτει άραγε τις πληγές μας; Δηλαδή όταν κάποιος το κατακτήσει, βάζει τελικά πώμα στο ανικανοποίητο αίτημα μέσα του;
Το ζήτημα σώμα και φαγητό ήταν (και θα είναι) μέσα στις οικογένειές μας το κεντρικό θέμα συζήτησης. Έφαγες; Τι θα φάμε; Να φας κι άλλο. Μην φας άλλο. Τρώμε αντί να μιλάμε. Όχι γενικώς να μιλάμε. Να μιλάμε για αυτό που μας κοστίζει, γι’ αυτό που μας στενοχωρεί. Που να τρέχεις τώρα, άκου τον γονιό που μιλάει για το φαΐ, και φάε, ή μην φας.
Δεν τρώμε. Και έτσι θελήσαμε να απεμπλακούμε από αυτό το αίτημα. Θα είμαστε λεπτοί, φτάνει πια αυτή η διαρκής μάχη με το φαγητό. Πρέπει να είμαστε λεπτοί. Να αποτινάξουμε από πάνω μας τον ζυγό-τροφό: φάε, φάε, μην φας…
Ο Λακάν λέει, δια στόματος Ρ. Μπλανσέ, «τα παιδιά που έχουν τραφεί με την περισσότερη αγάπη, δηλαδή με ασφυκτική αγάπη, είναι εκείνα που είναι τα πιο ευάλωτα σε τέτοιου είδους συμπτώματα».
Έτσι, το σώμα, η φύση που υπάρχει πέραν από εμάς, αυτός ο οργανισμός που λειτουργεί ανεξάρτητα από εμάς, που η καρδιά του χτυπάει χωρίς τον έλεγχό μας, που οι πνεύμονες εργάζονται χωρίς την συγκατάθεσή μας, αυτό το σώμα στα χέρια μας υποφέρει. Στον βωμό της «υγείας», της «ομορφιάς», της «μόδας» θυσιάζεται η ελευθερία του. Η ελευθερία του Υποκειμένου. Με άλλα λόγια, το σώμα γίνεται ένα αντικείμενο-επίδειξης: κοίτα τι ωραίο σώμα έχω! Κοίτα η κοπέλα μου τι ωραίο σώμα έχει! Ή γίνεται αντικείμενο-σκουπίδι: έφαγες χθες; Θα δεις τι θα πάθεις! Το σώμα μας είναι προς κατανάλωση. Η κατανάλωση του τίποτα.
Με αυτόν τον τρόπο, το σώμα το κακομεταχειριζόμαστε, το χρησιμοποιούμε για να μην μιλήσουμε για την αδυναμία μας να υπάρχουμε σε έλλειψη. Για την δυσκολία μας να υποστηρίξουμε τη θηλυκότητά μας. Οι άντρες τις γυναίκες με ατέλειες τις διαγράφουν, δεν τις φλερτάρουν. Οι γυναίκες πασχίζουν να μην τρώνε, μιλώντας διαρκώς για το φαγητό. Κυκλοφορούμε με το μαγιό, μόνο όταν έχουμε ρίξει εργατοώρες στο γυμναστήριο. Κι όμως ο/η γεματούλης/α της παρέας είναι ενδόμυχα η ξεκούρασή μας. Η παρηγοριά μας ότι μπορεί κανείς να είναι Υποκείμενο με Υ κεφαλαίο, ακόμα και αν έχει παραπάνω κιλά.
Μέσα σε αυτήν την προσταγή για καλλίγραμμο σώμα, οφείλουμε για τον εαυτό μας αλλά και για τις επόμενες γενιές, να στρέψουμε το βλέμμα μας προς το Υποκείμενο. Οφείλουμε να δούμε τι μας λέει ο άλλος, ποια είναι η ιστορία του. Οφείλουμε να σταματήσουμε να μετράμε με τη μεζούρα. Και έτσι να κάνουμε άλλη χρήση του στόματος (σώματος!): Να μιλήσουμε για την προσωπική μας οδύνη. Να εργαστούμε με τον εαυτό μας.
Να εργαστούμε. Nα εργαζόμαστε, πιο σωστά. Μόνο έτσι θα επιστρέψουμε στη φύση. Μόνο έτσι θα σεβαστούμε το περιβάλλον. Εάν σεβαστούμε το σώμα μας, αυτή τη φύση που κουβαλάμε, μόνο τότε οι επόμενες γενιές θα μπορέσουν να κατοικήσουν στο σώμα τους. Σε αυτό το σώμα, που όπως το περιβάλλον, θα τους κληροδοτήσουμε.
Πηγή: https://www.facebook.com/charis.kontou/posts/pfbid02fqn5JomuqCpBykgYStb6HSZKMRzbyA8VXsBz11Wwuc95Ah82MRmxopMjYE5yiV1Ml
2 Αυγούστου 2022