Miguel de Cervantes - Ο Δον Κιχώτης

 [ΣΤΗ ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ, 7 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1571]

[…]

Και ύστερ’από λίγον καιρό από τον πηγαιμό μου στη Φλάντρα, έφτασε η είδηση για τη συμμαχία που είχε κάνει η Αγιότητά του ο πάπας Πίος ο Πέμπτος, ο πολυμακαρισμένος, μαζί με τη Βενετία και την Ισπανία εναντίο του κοινού εχθρού, δηλαδή των Τούρκων, οι οποίοι εκείνον τον καιρό είχαν κατακτήσει με το στόλο τους την Κύπρο, το ξακουσμένο νησί, που ίσαμε τότε είτανε των Βενετσιάνων, και που το χάσιμό του στάθηκε γεγονός βαρύ κι’ αξιοθρήνητο, για τη Δημοκρατία.

Λεγότανε για βέβαιο πως την αρχιστρατηγία των συμμαχικών αυτών στρατών είτανε να την πάρει ο Δον Χουάν ο Αυστριακός, ο φυσικός αδερφός του τιμημένου μου βασιλιά Δον Φιλίππου. Διαλαλήθηκε παντού η είδηση για τις φοβερές πολεμικές προετοιμασίες που γινόντουσαν.

Όλ’ αυτά μου ξύπνησαν και μου άναψαν τη θέληση και την επιθυμία να πάω κι’ εγώ στον καινούργιο πόλεμο που περιμέναμε· και μολονότι είχα λόγους να πιστεύω, και μούχε δοθεί, μπορεί να πει κανένας, η υπόσχεση, πως στην πρώτη ευκαιρία που θα παρουσιαζότανε ήθελαν να με προβιβάσουν και να με κάνουνε λοχαγό, εγώ προτίμησα να τα παρατήσω όλα και να πάω, όπως και πήγα, στην Ιταλία.

Και τάφερε η καλή μου τύχη να είμαι ίσα ίσα εκεί την ημέρα που ο Δον Χουάν ο Αυστριακός έφτανε στη Γένοβα· γιατί από κει θα τραβούσε για τη Νάπολη, όπου ήθελε ν’ ανταμώσει το στόλο της Βενετίας, πράγμα που έγινε κατόπι στη Μεσσίνα.

Το αποτέλεσμα είτανε, λοιπόν, πως εκείνη την αλησμόνητη μέρα της νίκης βρέθηκα κιόλας λοχαγός στο πεζικό – ένας τιμητικός βαθμός όπου με ανέβασε η καλή μου τύχη μάλλον παρά τα κατορθώματά μου.

Και κείνη την ημέρα, που στάθηκε τόσο τυχερή για τη Χριστιανοσύνη, γιατί γίνηκε αφορμή να σκορπιστεί η πλανερή ιδέα πούχε όλος ο κόσμος κι’ όλα τα έθνη, πως οι Τούρκοι είτανε τάχα ανίκητοι στη θάλασσα – εκείνη την ημέρα, λέω, όπου συντρίφτηκε η οθωμανική αλαζονεία κι’ η φαντασία, ανάμεσα σε τόσους ευτυχισμένους που βρέθηκαν εκεί (γιατί όσοι χριστιανοί σκοτώθηκαν εκειπέρα είταν ακόμη πιο τυχεροί από κείνους που έμειναν ζωντανοί και νικητές) εγώ μονάχα είμουνα ο κακότυχος.

[…]

Μιχ. Θερβάντες, Ο Δον Κιχώτης, Μετάφραση και πρόλογος Κ. Καρθαίος, τόμ. 1, (Αθήνα, Βιβλιοπωλείον της «Εστίας» Ιωάννου Δ. Κολλάρου και ΣΙΑΣ Α.Ε, 2003).

Miguel de Cervantes - O Δον Κιχώτης (απόσπασμα)

Η ελευθερία, Σάντσο, είναι ένα από τα πιο πολύτιμα αγαθά που οι ουρανοί χάρισαν στους ανθρώπους• δεν της παραβγαίνουν μήτε οι θησαυροί που περικλείει η γη, ούτε οι θησαυροί που τα πέλαγα σκεπάζουν: Για την ελευθερία, όπως και για την τιμή, μπορεί κι έχει χρέος κανείς να δώσει ακόμα και τη ζωή του• αντίθετα, η σκλαβιά είναι το χειρότερο κακό που μπορεί να βρει τον άνθρωπο.

Το λέω τούτο, Σάντσο, γιατί είδες τα δώρα και την καλοπέραση που είχαμε στον πύργο αυτό, κι όμως ενώ έτρωγα τα νόστιμα φαγητά στα κατάφορτα τραπέζια κι έπινα τα ολόδροσα ποτά, ωστόσο ένιωθα σάμπως να βασανιζόμουνα από πείνα και δίψα, γιατί δεν τ' απολάμβανα με την ίδια ελευθερία που θα τα χαιρόμουνα αν ήτανε δικά μου• η υποχρέωση ν' αναγνωρίσουμε το καλό και τις περιποιήσεις που μας κάνουν, είναι δεσμά που δεν αφήνουν ελεύθερο το πνεύμα. 

Καλότυχος εκείνος που ο ουρανός τού έδωσε ένα κομμάτι ψωμί, δίχως να το χρωστάει παρά μονάχα στον ουρανό.

 Μιγκέλ ντε Θερβάντες ( 29 Σεπτεμβρίου 1547 – 22 Απριλίου 1616)

Πηγή:  Ο Δον Κιχώτης, β' τ.,  μτφρ.: Κ. Καρθαίου - Ιουλ. Ιατρίδου, εκδόσεις της Εστίας.

"Τα μάτια, αυτές οι σιωπηλές γλώσσες της αγάπης."

Miguel de Cervantes  (29 Σεπτεμβρίου 1547 – 22 Απριλίου 1616