Νύχτα στη μέση του νησιού
ο σκελετός μου φαγωμένος απ’ το χέρι της
ενώ οι μέλισσες και τα μερμήγκια οδηγούνται
απ’ τον ήλιο.
Εκείνη όπου να ’ναι θα γυρίζει σπίτι
περνάει στο αριστερό της χέρι τις αγριοφράουλες
σκύβει ελαφρά προς τη φωνή του, ήσυχα τον βλέπει
τα κόκκινα μάτια της φέγγουν.
Η πιο αδιάντροπη η ομορφότερη
κάτω απ’ τον μαύρο θόλο και την οξυδέρκεια των άστρων
θα μιμηθεί ξανά τη χάρη και τη δύναμη ενός σπαθιού.
Ρόδινος φόβος, 1992
Τριμμένο με νερό και στάχτη παρελθόν.
Η Μαρία γελάει
γυρίζει και ξαναπαίρνει τη θέση της.
Αντικριστά ο ίασπης κι ο ίασμος
(από τη συλλογή Δικό της, 1985)
Αντρας (εμφατικά) Ωρα να ξεκινάμε. Έντα Γκάμπλερ, λήψη πρώτη.
Γυναίκα: τι ''λήψη'' και ''λήψη''. Θέατρο είναι εδώ, παιδάκι μου. Τète à tète με τον αμείλικτο θεατή. Χαζός ή έξυπνος, δεν ξέρω, αλλά στρογγυλοκαθισμένος μπροστά σου, μπροστά στα μούτρα σου, σε κοιτάει αυθάδης κατάμουτρα, ναι, πρόθυμος, να τον απογοητεύσεις.
Αντρας: Να τον απογοητεύσεις; Ε, όχι-
Γυναίκα: Ε, ναι! Να έχει τη χαρά να πει πως ήσουν... όχι αυτό που περίμενε ακριβώς, ήθελε κάτι περισσότερο, συνεχώς κάτι περισσότερο.
Αντρας: δεν έχετε δίκιο. Καλοπροαίρετοι άνθρωποι έρχονται στο θέατρο.
Γυναίκα: Καλοπροαίρετοι για να πλήξουν ... Ν' αλλάξουν πόδι στο τέταρτο, να ξεροβήξουν, να ξύσουν τ' αυτί τους, να συμβουλευτούν το πρόγραμμα στο σκοτάδι, να βγουν στο διάλειμμα στοχαστικοί κι αναποφάσιστοι. Τους ξέρω. Τους ξέρω καλύτερα απ' ό,τι με ξέρουν. Συνήθως τους σέρνει η γυναίκα τους. Άκου να δεις! Δε θέλω πλήξη και πνιχτά χασμουρητά. Από πολλά υπέφερα στη ζωή μου αλλά η πλήξη ήταν το χειρότερο, μέχρι και τον Τσέχωφ βαριέμαι μερικές φορές. Το παρακάνει, δεν νομίζεις;
Αντρας ( με απόλυτη απορία): Ο Τσέχωφ; Πού;
Γυναίκα: στη μελαγχολία. Στο αργόσυρτο. Στο ύπαιθρο και στους περιπάτους στην εξοχή, στα ξεπροβοδίσματα, στους αποχαιρετισμούς... Στους κήπους και στα κτήματα, στο κεράσι, στο τσάι... Επιτέλους! Στα μισόλογα, στα γλυκόλογα, στα αχ τι έγινε, πω πω τι θα γίνει. Στις γεροντοκόρες, στους θείους, τις παραμάνες, στις γέρικες λεύκες σημύδες, -τι είν' αυτά τα ψηλόλιγνα-, στη Σόνια και το Βάνια, στην Άνια και τη Λιουμπόφ, στους αιώνιους φοιτητές, στην αληθινή ζωή που κανείς δεν την είδε, κι αν θέλεις τη γνώμη μου, δεν υπάρχει.
Μαρία Λαϊνά, Λοξοί δρόμοι, εκδ. Πατάκη
Το σκοτάδι δεν είναι φως
όμως ανήκει σ' αυτό
όπως η μοναξιά δεν είναι έρωτας
κι όμως τον αντικρύζει
μ' ορθάνοιχτα μάτια
Μ' ορθάνοιχτα μάτια
μες στο σκοτάδι
ο έρωτας παραμονεύει
τη μοναξιά μας.
Αλλαγή Τοπίου, 1972
ΤΡΟΠΙΚΟ
Ο έρωτας μαζί σου μοιάζει με λαχάνιασμα
σ’ υγρό και κόκκινο τοπίο
στο βάθος ακουμπισμένα φτερά
κλείνουν το χώρο με πυρετικές κινήσεις
καρφωμένες·
αυτό είναι ο έρωτας λοιπόν
αυτές οι μικρές φασκιωμένες φωνούλες
που ιδρώνουν τ’ οξυγόνο
και συσπειρώνουν το κορμί
– στάση ή κίνηση είναι ο φόβος;
έξω ή μέσα;
Ανάμεσα στα πόδια μου τρέχουν
μικρές σταγόνες άμμος
το αίμα των πουλιών.
ΑΝΑ ΖΕΥΓΗ
Το σκοτάδι δεν είναι φως
όμως ανήκει σ’ αυτό
όπως η μοναξιά δεν είναι έρωτας
κι όμως τον αντικρίζει
μ’ ορθάνοιχτα μάτια
Μ’ ορθάνοιχτα μάτια
μες στο σκοτάδι
ο έρωτας παραμονεύει
τη μοναξιά μας.
ΓΥΜΝΟ ΣΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΔΩΜΑΤΙΟΥ
Ανάμεσα στις μικρές
και τις μεγάλες λέξεις
διστάζει μια λευκή γραμμή
ίσια κι ακίνητη
ανασαίνει.
Μικρές κλωστές από φως
σε κυλούν απαλά μέσα μου
οι λέξεις μού κρύβουν τα μάτια σου
ίσια κι ακίνητα ·
ανάμεσα στο κόκκινο και το άσπρο
ανασαίνεις.
(ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΠΙΟΥ, 1972)
ΔΥΣΤΥΧΗΜΑ
Σαν μικρός παφλασμός έφυγε το κορμί το υπόλοιπο
πιάστηκε σε μια λεπτομέρεια κι έμεινε εκεί ·
πίσω ακριβώς από το φως της άλλης μέρας.
Μέσα στο στόμα του
ξετυλίγεται ο χρόνος με μεγάλα πηδήματα.
Ανοίγοντας τις θήκες των κυττάρων, τίποτα
που να μην είναι έρωτας, χαλκός ή τρέλα.
Τώρα ο ήχος βγαίνει καθαρός απ’ τα φυλλώματα.
ΚΥΡΙΩΣ
γλυκαμένη από τον θυσανωτό
μπλε της ψίθυρο
η ποίηση
κυρίως
δυναμώνει τον ήχο
της σιωπής
ΨΥΧΙΚΑ ΙΧΝΗ
Κανένα σχήμα
εκτός από τη μοναξιά τους
και τη σιωπηλή τους αναμέτρηση με το προσωρινό.
Σαν μόλις γεννημένα άλογα
στα βήματα της νύχτας.
(ΣΗΜΕΙΑ ΣΤΙΞΕΩΣ, 1979)
ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ
Σώζεται η αρχή απ’ τους μηρούς
σε άτονο γαλάζιο
τμήμα ποδιού ακόσμητο προς τα αριστερά
και τμήμα απολήξεως φορέματος.
Στο δέρμα διακρίνονται γραμμές
κυρίως οξυκόρυφες.
Ο χώρος του λαιμού διακόπτεται
απ’ τον αριστερό βραχίονα
που φέρεται προς τα επάνω
ενώ μονάχα το δεξί στήθος δηλώνεται
με ελαφρά καμπύλωση.
Από το κάτω μέρος του προσώπου
λείπει το μεγαλύτερο κομμάτι.
Κόκκινα τρίγωνα ή τόξα
σ’ όλο το άσπρο του βολβού.
Σώζεται επίσης η κορδέλα των μαλλιών
και η στροφή του σώματος
που ασφαλώς προϋποθέτει
ανάλογες κινήσεις των χεριών.
Λείπει το έδαφος του έρωτα.
(ΔΙΚΟ ΤΗΣ, 1985)
[ΒΑΡΑΝΑΣΙ]
Το θέλγητρο της φρίκης
αν όχι πάντοτε καθολικό
ισχύει οπωσδήποτε
και ήταν αρκετή
παρόλο που αυτή η ιστορία
δεν οδηγούσε πουθενά.
Η άσκοπη διέγερση της φαντασίας
έπαιρνε χρυσαφένιο χρώμα
και μούδιαζε σιγά σιγά
ρέοντας απ’ το ένα χέρι προς το άλλο.
Άφησε χάμω το κανάτι πλάι στο ποτάμι
και τα θυμήθηκε όλα
τριξίματα και ψιθύρους που αλλάζαν χρώμα γύρω απ’ τα σπίτια
βαθιά κενά στον ουρανό
αλλά δεν έφυγε
γιατί η ιστορία του είχε πεθάνει.
Ο Αύγουστος ήταν πολύ ζεστός·
λέγοντας χρόνο εννοούμε κάτι που συμβαίνει.
(ΡΟΔΙΝΟΣ ΦΟΒΟΣ, 1992)
ακόμα και η σαύρα
βλέπει το μισοφέγγαρο
στην πέτρα
*
α, το αστέρι μου έσβησε
έσβησε το μικρό μου λύχνο
και η καρδιά μου έσβησε κι αυτή
ακούω τ’ όνομά μου
πρώτη φορά
καμιά πληγή δεν με φτάνει
αδιαφανής ακουαρέλα
(ΜΙΚΤΗ ΤΕΧΝΙΚΗ, 2012)
Πηγή: https://www.oanagnostis.gr/mesa-stin-apali-vrochoula/
- Το ωραιότερό του, είπε
το ωραιότερό του ήταν αυτό
πήρε ένα ξυράφι
κι έτσι όπως καθόταν
έφυγε
πήγε στον Σείριο·
- σιγά το ωραιότερο
μην τρελαθούμε κιόλας, είπα
απλούστατα την έκανε
ήταν ανάγκη;
- ποιος μίλησε γι’ ανάγκη, είπε
για βάθη κάτω από τα βάθη, λέω
- ε, τότε τι δουλειά έχει ο Σείριος;
- ε, πώς; δεν φέγγει
εικοσιτρείς φορές περισσότερο από τον Ήλιο;
- ε, και, είπα
πέθανε όμως, μην πεις ότι δεν πέθανε.
- Πού το ξέρεις; είπε
πού το ξέρεις;
«Ό,τι έγινε» Πατάκης, 2020.
[Η φύση του πράγματος]
Πολύ πιο όμορφο απ’ το κανονικό
χωρίς ν’ αφήσει ίχνος πίσω του
ούτε στα χόρτα ούτε στο καμένο χιόνι
έπεφτε απ’ την καμινάδα κι απλωνόταν
τραυλίζοντας ένα μισολιωμένο φως
ακατανόητο και παγωμένο
τίποτα πια δεν έμενε ακίνητο τη νύχτα
και τίποτα πάνω στη γη δεν έμοιαζε με τίποτα
όλοι έχουν προχωρήσει ώρες.
Υπήρχε κι ένας άλλος ήχος
που αντιστάθηκα στον πειρασμό να τον ακούσω·
αρκεί η θέα για τη νοσηρή μου φαντασία
κι ό,τι αχνίζει ως τον βάλτο
να ρίξω ένα ρούχο πάνω σ’ ό,τι έμεινε
μπόρεσα τελικά να μείνω.
*Ρόδινος φόβος”, εκδόσεις Στιγμή, 1992
*
[Ο χειμώνας…]
Ο χειμώνας είναι δροσερός
τα φαράγγια κατεβαίνουν από ψηλά
έως τον νότο και τη δύση.
Οι θίνες αλλάζουν
παρασύρονται
Δύο φορές τον χρόνο τις παίρνει ο άνεμος
τις πάει
κιόλας μακριά
γιατί περνάνε τα σύννεφα και ξέρεις
πηγαίνουν αλλού
δεν θα μείνουν εδώ
σαν κάποιος να κατοικεί αυτή την απέραντη χώρα
και να είναι τα πράγματα λίγα
ολοένα λιγότερα
*
Οι νομάδες γυρίζουν όταν πέφτει βροχή
τον χειμώνα·
τρώνε χουρμάδες
τα ζωντανά τους τρώνε κι αυτά·
με το ξύλο από τις φοινικιές φτιάχνουν κάτι
όχι πολύ
Σιγά σιγά το κλίμα απλώνεται
αφήνει τον ουρανό ελεύθερο
“Εδώ”, εκδόσεις Καστανιώτη, 2003
*
Κρύο φως της αυγής
βλέπω
μαλλιά να γίνονται φύκια
Δύσκολα θυμάσαι
ότι το τώρα
δεν θα ξανάρθει
όλο τον καιρό
και τον επόμενο
σαν πέτρα
σαν χιόνι σαν ήλιος στην πέτρα
Τι έχω έρθει να κάνω λοιπόν;
τι στο καλό ήρθα να κάνω;
“Ο κήπος. Όχι εγώ”, εκδόσεις Καστανιώτη, 2005
*
[χωρίς κανέναν κόπο…]
χωρίς κανέναν κόπο
ανθίζουνε τα μύγδαλα
να το φυλάξεις το παιδί
αλλιώς, θα ζήσει
“Μικτή τεχνική”, εκδόσεις Πατάκη, 2012
Πηγή: https://tokoskino.me/2024/01/24/%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CE%BB%CE%B1%CF%8A%CE%BD%CE%AC-%CF%80%CE%AD%CE%BD%CF%84%CE%B5-%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1/
Θα περιμένω το φεγγάρι
Όσο κι αν επιμένει το στερέωμα
ο ήλιος δεν θα βγει απ' τις γωνίες των άστρων
σαν φοβισμένος βάτραχος
έχει πιαστεί στο δίχτυ της χτεσινής ημέρας.
Η γκρίζα μελωδική αμμουδιά
σχηματίζει σύννεφα τούφες
που και που αργοσέρνονται αποτσίγαρα
το χορτάρι πέφτει στα γόνατα
και οι χαζοί λόφοι κατηφορίζουν στα μάτια μου.
Θα περιμένω το φεγγάρι.
'Έντομα ΙΙ
Λυπάμαι βαθύτατα
που δεν μου δόθηκε πιο πριν η ευκαιρία να σας γράψω
πάντα κάτι προέκυπτε
κάποιος αρρώσταινε
ή έδειχνε ο ουρανός ότι το πάει για βροχή
και ξαφνικά βουβαίνονταν τα έντομα
οπότε ακατοίκητο το σπίτι δεν προσφέρονταν
σ΄ επιθυμίες
ίσως μόνο σε πινελιές
και τώρα που τολμώ αυτά τα λίγα λόγια
μια φθινοπωρινή αράχνη πλέκει τον ιστό της
στο γείσο της εξώπορτας.
Μα πώς μπορεί η θλίψη να υπονοεί
άλλες αιτίες για την ύπαρξή της
εκτός από την ομορφιά;
Ό,τι έγινε, άνθρωποι και φαντάσματα
(1)
Σκέφτηκα πως είχα πεθάνει
Δεν ήξερα πού θα πήγαινα
Αποφάσισα λοιπόν να περιμένω
να σηκώσουν πρώτα το σώμα
να μείνω μόνη μου
Δεν ήμουν πολύ ψηλά
μα κανείς δεν με πρόσεχε
Βάδιζαν ή έτρεχαν
κοιτάζοντας ίσια μπροστά τους
Αστεία υπόθεση
Μ' εκπληκτική ταχύτητα μέσα στο χώρο
πολλαπλασιαζόμουν
Θυμάμαι πως έβλεπα γύρω μου τον ουρανό
να υψώνεται κι άλλο
Δεν πρόσεξα καμία ένταση.
(2)
Στην κατάσταση αυτή
δεν έπιανα καθόλου χώρο στο κενό
Ένα σημείο του απλώς
Αποφάσισα λοιπόν να φύγω
χωρίς να είμαι σε θέση να το περιγράψω.
Μπλέχτηκα αφύσικα στο χώρο
ενώ ο πόνος έλειπε
Έρχονταν όλα καταπάνω μου
κι ύστερα πίσω μου
Τέλος ατόνησαν όλα.
Μπορούσα οτιδήποτε
χωρίς να γίνομαι αντιληπτή
Τι ευκολία σκέφτηκα
τι άχρηστη.
(3)
Δεν με πειράζει να πω πως έχω πεθάνει
το ξέρω γιατί στέκομαι δίπλα μου
κι έχω σιγά σιγά ξεχαστεί
μέσα σε κάτι άλλο
διαρκώ
Η ομορφιά δεν με πονάει πια
έπαψα να είμαι οτιδήποτε
Συγκεκριμένα έπαψα να επιθυμώ
γιατί πιο πριν δεν ήμουνα παρά αυτό
φοβόμουνα
Κενό από παντού
το τίποτα με περιέχει.
(4)
Το δωμάτιο έμεινε μόνο του
Το εκεί επίσης έχει εξαφανιστεί
Γίνονται βέβαια πράγματα
τίποτα όμως δεν έρχεται
Ακουμπάω πάντα σε μια ελαφριά εντύπωση
χωρίς την έξαψη να πληγωθώ
Όταν φυσάει
κουνιέμαι δίχως θόρυβο
Και πέρασε καιρός
Το πρόσωπό μου ήσυχα δίπλα μου.
(5)
Δεν είχα προφτάσει
Βρισκόμουν στο φως
και μετατοπιζόμουν μαζί του
Ένα οποιοδήποτε φεγγάρι
μπορούσε να μ' ακουμπήσει
Ένιωθα πως αυτό θα περνούσε
πως τελικά
θα είχα ένα τόπο να μείνω
ένα οποιοδήποτε φεγγάρι.
Πηγή: «Σημεία Στίξεως» (1979), στη συγκεντρωτική έκδοση: σε τόπο ξερό [Ποιήματα 1970-2012], Πατάκης 2015.
Έτσι λοιπόν το χιόνι και η αιώνια θάλασσα
που πλησιάζει τα νησιά και τους κόλπους σιγολαλώντας
που εκτοξεύει κύματα και κατεβαίνει από έρωτα στο Άδη
σαν να μιλάει η καρδιά της
ενώ η καρδιά σωπαίνει
και το μάτι ξεχνάει τι άλλο έβλεπε
και απλώνει το στέρνο του
και το αυτί ξεχνάει την ασχήμια και το κέρδος
και κάθεται με ακρίβεια
μαγεμένο μπροστά σ' αυτό που ήθελε να είναι η ζωή του
το δώρο στην παλάμη
η φωνή του συντρόφου
χωρίς τον καιρό της φιλίας
Εδώ
Είχε φεγγάρι κι έκανε δροσιά
συνηθισμένο απόβραδο
γεμάτη φούρια η φωνή του τζιτζικιού
γεμάτη εμμονή στην επανάληψη
γεμάτη αφοσίωση στην αίγλη του παρόντος.
Στην άκρη της βεράντας
ένα σταχτοδοχείο και μια κούπα τσάι.
Κάθομαι μόνη
στο στήθος μου κοπάζει η μέρα.
Πηγή: Ό,τι έγινε - άνθρωποι και φαντάσματα, Πατάκης, 2020.
Να λύσω
μικρά κομμάτια
ασύμμετρα
τον κόσμο μέσα μου
μικρές κλωστές
να ξετυλίξω
τους αρμούς μου
ανάγκη καμιά
απ’ τη συνείδηση
το πνεύμα
την ικανότητα να εμβαθύνω
να λύσω
τις κλωστές
και να ξαπλώσω
μικρή μικρή
να κοιμηθώ
Πηγή: Αλλαγή Τοπίου, Κέδρος, 1972.
ΕΤΣΙ
****
ανυπόφορη άνοιξη
ήσυχοι πεθαμένοι
πράγματα απαραίτητα σ’ ένα σπίτι
περνάει ο χρόνος
με τα μαλλάκια του καρφάκια
τρώει το σάντουιτς στα όρθια
σχέδιο με μολύβι
****
τα αντικείμενα που βλέπετε εδώ
δεν έχουν καμιά αξία
δείχνουν απλώς πώς ζούσαν οι άνθρωποι
πώς έσουρνε επίτηδες
τα πόδια του ένα παιδί
κι αυτή τη στιγμή
τα δάχτυλά του
φυτρώνουν στο χώμα
λάδι σε μουσαμά
****
κοιμούνται
με την πλάτη στον τοίχο
γέρνουν στο χνώτο της άλλης·
πλάι τους ένα κλειστό φουστάνι
και λίγο πάνω ένας χαμηλός φεγγίτης·
το λαμπρό μαύρο πέφτει στους ώμους τους
κάρβουνο
ΜΗΤΕΡΑ ΚΑΙ ΚΟΡΗ
Πηγή: Μικτή τεχνική, Πατάκης, 2012
Αναδημοσίευση από: https://poets.gr/el/poihtes/laina-maria/298-mikti-texniki/85-tria-poihmata
