Κρίτων Αθανασούλης - Άδικα φοβάσαι...

 Κρίτων Αθανασούλης, Ποιήματα 1967-1979 Τόμος Β', (1980)

Απ' το προφίλ του Γιάννη Βιτσαρά: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid0y6Anq7Vr9c5tH37Eq9KzBEfsTdFt4CMiT2j6jgzC6YyRKbYcqdDJH2KsjwKJxRA2l&id=100046636266014

Κρίτων Αθανασούλης - Διαθήκη

Δεν θέλω να γενείς περίγελος του κόσμου.

Σου αφήνω τον ίδιον ήλιο που άφησε σε μένα

ο πατέρας. Τ’άστρα θα φέγγουνε ίδια, οι νύχτες

ίδια θα σε καλούν σε γλυκόν ύπνο,

η θάλασσα θα σε γεμίζει όνειρα. Σ’αφήνω

το πικραμένο μου χαμόγελο να το ασωτέψεις,

όμως μη με προδώσεις. Σήμερα ο κόσμος τούτος

είναι φτωχός. Ματώθηκε πολύ ο κόσμος τούτος

κι απόμεινε φτωχός. Γίνου εσύ πλούσιος

κερδίζοντας του κόσμου την αγάπη.

Σ’αφήνω τον μισοτελειωμένο αγώνα

και το όπλο μου με την πυρακτωμένη κάνη.

Μη το κρεμάσεις στον τοίχο. Ο κόσμος το’χει ανάγκη.

Σου αφήνω το παράπονό μου. Τόσο πόνο

κερδισμένο στις μάχες του καιρού μου.

Να θυμάσαι. Αυτή την εντολή σου αφήνω

και το όπλο μου με την πυρακτωμένη κάνη.

Μη το κρεμάσεις στον τοίχο. Ο κόσμος το 'χει ανάγκη.

Σου αφήνω το παράπονό μου. Τόσον πόνο

κερδισμένο στις μάχες του καιρού μου.

Να θυμάσαι θα πει να μην πεθάνεις.

Μην πεις ανάξιος ότι στάθηκα, ότι

με πήρε μπρος η απελπισιά και πίσω

ξέμεινα στο χαράκωμα. Αχ, μύρια φώναξα όχι,

αλλά φυσούσε αγέρας πολύς, βροχή, χαλάζι

κι έθαψαν τη φωνή μου. Σ’αφήνω

την ιστορία μου γραμμένη με το χέρι

κάποιας ελπίδας. Εσύ να την τελειώσεις.

Σ’αφήνω των ηρώων τ’αγάλματα

με κομμένα χέρια, παιδιά που δεν προφτάσαν

να πάρουν το σεμνό σχήμα του ανθρώπου,

μητέρες μαυροφόρετες, κόρες ατιμασμένες.

Σ’αφήνω του Μπέλσεν και του Άουσβιτς τη μνήμη.

Μην αργήσεις να μεγαλώσεις. Θρέψε καλά

την απλή καρδιά σου με τη σάρκα

της ειρήνης του κόσμου, αγόρι, αγόρι.

Μάθε, εκατομμύρια αδέλφια σου αθώα

χάθηκαν μονομιάς στα κρύα τα χιόνια

σ’ένα τάφο κοινό κι αποριγμένο.

Κι ονομάζονται εχθροί, ώ, οι εχθροί του μίσους.

Σ’αφήνω τη διεύθυνση του τάφου

να πας το επίγραμμά μου ν’αναγνώσεις.

Σ’αφήνω τα στρατόπεδα της πόλης

ανάμεσα σ’αιχμαλώτους που λένε

όλο ναι και μέσα τους βρυχιέται

το σκλαβωμένο τ’ όχι του ελεύθερου.

Είμαι κι εγώ απ’αυτούς που απ’έξω λένε

της ανάγκης το ναι, μέσα μου θρέφω τ’ όχι.

Έτσι έγινε ο καιρός μου. Στρέψε

το γλυκό βλέμμα σου στην άχαρή μας δύση.

Το ψωμί είναι πετρωμένο, το νερό λάσπη

κι η αλήθεια είναι πουλί χωρίς τραγούδι.

Αυτά σ’αφήνω. Κέρδισα το θάρρος

νά’ μαι περήφανος. Προσπάθησε να ζήσεις.

Πήδα το φράγμα μόνος σου κι ελευθερώσου.

Σε περιμένω να μου πεις. Αυτά σ’αφήνω.

Κρίτων Αθανασούλης, «Δύο άνθρωποι μέσα μου», 1957, στη συγκεντρωτική έκδοση: Τα Ποιήματα: (1940-1966), Αθήνα 1966.

Κρίτων Αθανασούλης - Το πρώτο χελιδόνι

Καλημέρα σας, άνθρωποι! Είπε το πρώτο χελιδόνι

κι έχτισε τη φωλιά του στην καρδιά του Απρίλη

του ελληνικού!

Ω, τι σας φέρνω από τις ζεστές χώρες του Νότου

πάνω σε τούτα τα μικρά φτερά, διασχίζοντας

την τρομερή ατμοσφαίρα του χειμώνα σας!

Καλημέρα, ψαράδες από το Μεσολόγγι, Μοραΐτες ξωμάχοι,

σφουγγαράδες Καλυμνιώτες, νησιώτες θαλασσοψημένοι,

Αθηναίοι γραφιάδες, εμπόροι και μεροκαματιάρηδες!

Έξω αστράφτει η Ελλάδα από το καλοκαίρι!

Το διαλαλούν οι μέλισσες, τα λούλουδα και οι κορυδαλλοί

σαν μια φτηνή κι ανέξοδη πραμάτεια

για τους πολύ φτωχούς,

για τους πολύ απλούς,

για τους πολύ, πολύ, πολύ ανθρώπους.

Μήνυμα

Σιώπα.

Και να θυμάσαι

με πόση δοκιμασία απόχτησες

την αρετή ν’ αγαπάς.

Κρίτων Αθανασούλης - Τα Συμβάντα [7]

Ο Νοέμβρης επάρατος οπλισμένος
με δόρυ περσικό
στων αγγέλων το στήθος πέφτοντας
το Μέγα Σπήλαιο αναδείχνει
όπου η Ελλάδα αγιάζεται

Ο δαίμονας ανάβει
την τελευταία φωτιά
και σβήνει και, φυσώντας
οργίλους ανέμους
των παιδιών η Ελλάδα.

Ύστερα ωραίοι νεκροί
ανυψώνουν την έντρομη
Ελευθερία πάνω από τον τρόμο της
και πάνε να κοιμηθούν
στα θρανία τους. Να μην
τα ξυπνήσει κανείς, μόνο
να τους φέρουν λευκά μαξιλάρια
κεντημένα απ΄ τα χέρια σου, Ελλάδα
Δεν έχουν άλλη νύχτα να περάσουν
άναψαν όλα τ’ αστέρια
με τα χεράκια τους τα νεκρά

Ο αγαθάγγελος ο εφιάλτης και τα συμβάντα

Δύο Ποιήματα

 

Κρίτων Αθανασούλης - Οι στίχοι των ποιητών

Οι στίχοι των ποιητών μένουν θαμμένοι
αιώνες στα σκοτεινά της μνήημης κελιά.
Και ξάφνου μια μέρα απ' το παγερό τους σκοτάδι
πετιεται ολόσωμη του κόσμου η λευτεριά.

Τ' αγάλματα των ποιητών ακίνητα μένουν
απτόητα απ' τον ήλιον κι από την βροχή.

Και ξάφνου μια μέρα οι λαοί που πεθαίνουν
μέσα τους κλείνουν τη δική τους ψυχή.

Τ' αγάλματα των ποιητών μια μέρα μιλούνε
με της νεολαίας το στόμα. Στ' αγάλματα μπρος
νικιέται ο θάνατος κι ο κόσμος γεννιέται
κι ο κόσμος πεθαίνει στ'  αγάλματα μπρος.

Κρίτων Αθανασούλης (1916-1979)

Κρίτων Αθανασούλης - Η ώρα τίποτε

Έτσι ήρθε στο σπίτι μου ο Άγγελος μια μέρα.

Έτοιμο, με στιλπνούς καθρέφτες που περίπαιζαν μορφές

και πρόσωπα που ασύδοτα κυκλοφορούσαν.

Όλα ήταν σε τάξη κι η τάξη όλους είχε σκανδαλίσει.

Εγώ δεν εμφανιζόμουν. Για να μ’ αποζητήσει, να με ονομάσει,

να με ρωτήσει κάτι για το άγνωστό μου πρόσωπο.

Αλλά έμεινεν αδιάφορος. Κάθισε κάπου κι άρχισε να λέει

παράξενες διηγήσεις. Πως άλλος ήταν σήμερα

άλλος εχτές, άλλος στο μέλλον και ο κόσμος όλος

ήταν αυτός κι αυτός ο κόσμος τίποτε δεν ήταν.

Αλλά το μέλλον ήρθε κι έγινε Άγγελος κι ελπίζει

σ’ άλλες μεταμορφώσεις. Κανένας δε μιλούσε πια,

μα στέριωναν καλά καλά τις μάσκες

κι η υποψία το πνεύμα διαπερνά.

Κι ευθύς ένας σηκώθη αποφασισμένος για όλα τα ενδεχόμενα.

Ο Άγγελος άνοιξε το ιμάτιο και φάνηκε το στήθος.

Και μες στο στήθος δέντρο φωτισμένο

κι απάνω στα κλαδιά πουλιά

που ράμφιζαν καρπούς και κελαηδούσαν.

Ύστερα κοίταξε την ώρα. Έδειχνε τίποτε ακριβώς.

Κι όλοι κοιτούσανε αυτή την ώρα τίποτε. Κι ένιωσαν ξάφνου

σαν έμβρυα σφαδάζοντα σε μια γαστέρα που έμελλαν να γεννηθούν.

Κι ύστερα δόθηκαν στην έξαρση του γεγονότος.

Πηγή: Κρίτων Αθανασούλης, μια παρουσίαση από τον Γιάννη Βαρβέρη, εκδ. Γαβριηλίδης, Αθήνα, Ιούλιος 2000, σ. 47

Κρίτων Αθανασούλης - Ποιήματα

 Το ταξίδι

 

Κοιτάζω

στο κατάστρωμα

τους αδερφούς μου που γέρασαν

σε μια νύχτα.

Μου είπαν

πως δεν εστοχάστηκαν ένα τέλος

μέσα σε πέλαγα βασανισμών.

Δεν έχουν κρεβάτι,

ψωμί,

δεν έχουν όνειρα.

Όσοι δεν έχουν κρεβάτι

ξαγρυπνούν και στοχάζονται.

Όσοι δεν έχουν ψωμί

έχουν όνειρα.

Όσοι δεν έχουν όνειρα

έχουν ελπίδες.

Είναι σκληρό το κακό που σε βρίσκει

απροετοίμαστο

και δυό φορές σκληρός είναι ο θάνατος

που δε βρίσκει αντίσταση

ο ερχομός του.

 

 

 

Ο μύθος του μοναχικού ανθρώπου, Α΄

 

…Φωνάζω

να μοιραστούμε  τις λύπες,

την άνοιξη και τα οπωροφόρα όνειρα,

πάρτε τα πλούτη μου όλα,

δώστε μου μόνο

ένα σπίρτο ν’  ανάψω

ένα άστρο μες στην

ασταμάτητη καταιγίδα.

 

 

Η μικρή μου φωνή

 

Η μικρή μου φωνή στα στόματα των ανθρώπων

γίνεται ήχος παράξενος, κραυγή ζωντανή

γιατί βγαίνει απ’  τη μυστική διάθεση μια ευχής

που μένει κρυμμένη την ώρα που η βία θριαμβεύει.

Τότε στις απόρρητες κρύπτες που ωριμάζει η ψυχή

κάτω απ’ το παράνομο φως μια ασπαίρουσας αγωνίας,

τυπώνεται η εφημερίδα με τ’  αόρατα γράμματα

για να διαβαστεί απ’  αυτούς που μέλλεται να πεθάνουν.

Για να μην πεθάνει κανείς απ’ τη βία και τι δε θα ‘δινα, φίλε!

Θα ‘λεγα ΟΧΙ ακόμα κι αν ήταν η ανθρωπότητα να σωθεί.

 

 

Εγώ είμαι ένας τρελός

 

Εγώ είμαι ένας τρελός που μπροστά στις βιτρίνες

φαντάζομαι μια μεταμόρφωση του εαυτού μου

στου εραστού την προκλητικότητα να με οδηγήσει.

Εγώ είμαι ένας τρελός γιατί στο δίσκο της εκκλησίας

ποτέ δε ρίχνω δεκάρα μήπως εξευτελίσω

τους άμοιρους παπάδες, γιατί πάντα νομίζω

πως αυτοί πρέπει να τρέφονται μόνο με πνεύμα Κυρίου.

Εγώ είμαι ένας τρελός γιατί ποτέ δε σηκώνω

το λόγο μου πάνω από το ζεστό τόνο της ομιλίας.

Εγώ είμαι ένας τρελός γιατί δεν αρκούμαι

σ’  αυτό που βλέπω. Η απ’ έξω ομορφιά με τρομάζει

και ψάχνω να βρω μέσα στο καθετί αν υπάρχει.

Εγώ είμαι ένας τρελός γιατί βασανίζομαι

να πείσω τον άλλον να μου πει μιαν ομαλή καλημέρα.

Εγώ είμαι ένας τρελός γιατί έσπασα το ρολόι μου

νομίζοντας έτσι πως θα νικήσω το χρόνο.

Τέλος εγώ είμαι ένας τρελός γιατί ακόμα νομίζω

πως οι πόλεμοι γίνονται για να κερδηθεί η ελευθερία.

 

 

 

Στην πόλη…

 

…Γυρίζω από μια συγκέντρωση που ρήτορες

ανεπιφύλαχτα μας είπαν

αύριο αλλάζει ο κόσμος, γίνεται όνειρο

κι εγώ τρέχω ανυπόμονος να κοιμηθώ

να δω την αλλαγή στον ύπνο μου.

 

Άλλοι καπνίζουνε μαριχουάνα.

 

 

 

Κυρίες και κύριοι…

 

…Θα μου πεις και τ’ είναι αυτά που λες

υπάρχει και Θεός

αλλά το ξέρω πως μερικοί Θεοί

έγιναν από μόνοι τους

δε βαρύνεσαι, είπαν, τόσοι κι ένας ακόμα

τίποτε δε μετράει

κάποιος θα χτίσει μιάν εκκλησιά και για μένα

και δεν έχει άδικο

φτηνότερα απ’  όλα στην πλατεία Αγίας Ειρήνης

πουλιέται το μοσχολίβανο.

 

ΚΡΙΤΩΝ ΑΘΑΝΑΣΟΥΛΗΣ, Μια παρουσίαση από τον Γιάννη Βαρβέρη, εκδόσεις Γαβριηλίδη

Κρίτων Αθανασούλης - Η μικρή μου φωνή

 Η μικρή μου φωνή στα στόματα των ανθρώπων

γίνεται ήχος παράξενος, κραυγή ζωντανή

γιατί βγαίνει απ’ τη μυστική διάθεση μια ευχής

που μένει κρυμμένη την ώρα που η βία θριαμβεύει.

Τότε στις απόρρητες κρύπτες που ωριμάζει η ψυχή

κάτω απ’ το παράνομο φως μια ασπαίρουσας αγωνίας,

τυπώνεται η εφημερίδα με τ’ αόρατα γράμματα

για να διαβαστεί απ’ αυτούς που μέλλεται να πεθάνουν.

Για να μην πεθάνει κανείς απ’ τη βία και τι δε θα ‘δινα, φίλε!

Θα ‘λεγα ΟΧΙ ακόμα κι αν ήταν η ανθρωπότητα να σωθεί.

 

Κρίτων Αθανασούλης - Πουθενά

Σε όλα τα σπίτια της πόλης
έχω νοικιάσει δωμάτιο,
όλο το χρόνο, όλα τα χρόνια
μ’ ένα βαλιτσάκι πορεύομαι,
τ’ άλλα μου τα φέρνουν οι ένοικοι
ξέρουν πως φεύγω, ξέρουν πως θα φύγω
χαρτιά, διαβατήρια, ταυτότητες
ριζώσαμε και δε φυσάει
κανένας άνεμος για μας
(μου λένε οι ένοικοι)
και συ τυχερέ όλο φεύγεις,
φέρε μας κάτι από τα Κιούρκα
προφταίνω δεν προφταίνω ν’ ακούσω

 

 

ανεβαίνω κατεβαίνω σκαλιά
κοιτάζω την ώρα
περιμένω την ώρα
α! κάτι ξέχασα, ανεβαίνω, αλλά
ξέχασα το κλειδί στη βαλίτσα
κατεβαίνω, βαριέμαι να ψάξω
έχω να αποχαιρετήσω τη νοικοκυρά
μου ψήνει καφέ, τηλεφωνώ στο αεροδρόμιο
βιάζομαι, κατεβαίνω, σκοντάφτω
κατρακυλώ, κρίμας
ίσαμε να μου περάσει ο πόνος
δεν πάω πουθενά
κάθε πρωί σκοτώνομαι
για να μην πάω πουθενά
κάθε πρωί σκοτώνομαι

 

 

Κρίτων ΑΘανασούλης - Καλό μου φεγγάρι

Καλό μου, ερωτευμένο φεγγάρι

- είμαι μόνος -

καθώς μπαίνεις από το παραθύρι

αλαφρώνεις τη νύχτα μου.

- Είμαι μόνος -

και τα βιβλία δέ με διδάξανε τίποτε.

Μόνος

δίπλα σε βιβλία και περιοδικά

σε σοφία, σε ήρωες, σε υπεράνθρωπους,

τους χαϊδεύεις, ερωτευμένο φεγγάρι,

καθώς ψάχνουν για ένα χέρι,

τρελοί ακουμπάνε απαλά

σε δοκάρια, νομίζουν για χέρια

το χρυσό, το βολάν, τη σοφία

- είμαι μόνος -

κραυγάζουν πως κινδυνεύουν,

σ' ένα πνιγμένο,

τι να τους κάνω;

Έχω πιεί τόση θάλασσα!

Περιμένω τηλεφώνημα

- είμαι μόνος -

μ' αφήνει να περιμένω,

δεν έρχεται πιά ή έρχεται

να με χαϊδέψει με γνωμικά :

τι λέει ο Φλωμπαίρ, ο Ντοστογιέφσκη,

τι εγώ έχω πεί για πνιγμούς, για θανάτους,

μ' ακουμπάει σ' ένα στρώμα και φεύγει,

δε θέλω ν' αναρρώσω,

( γιατί να πέφτω σε κρεβάτια ),

μ' αρέσει να πνίγομαι σε κάποια μάτια,

μη με βγάζεις της λέω απ' τη θάλασσά τους

- είμαι μόνος -

πρέπει να ξαναρχίσεις,

τι; πότε; Περάσαν τα χρόνια.

Καλό μου φεγγάρι

-είμαι μόνος-

ποιός είμαι; ο Δημήτρης, ο Ιβάν, ο Αλιόσα

ο κ. Κ. του Κάφκα;

Τους βαρέθηκα,

φέξε να μου να βρω ένα χέρι

με κερκίδα, ωλένη, με δάχτυλα.

Το βρήκα και με μαστίγωσε.

Φέξε μου γι' άλλο και γι' άλλο,

τι ωραίο το μάτωμα!

βαρέθηκα την περιγραφή της θωπείας,

θα σας κάψω βιβλία μου

- είμαι μόνος -

μ' έφαγε η σοφία σας,

μην αγοράζετε βιβλία

θα σας ρημάξουν μια μέρα.

Καλό μου φεγγάρι,

ότι έχω γράψει

είναι ένα γράμμα στον έρωτα.

Σαν ένα παράξενο ζώο

ακολουθώ τους ανθρώπους

στο δρόμο, στο σπίτι, στο όνειρο.

Τους βλέπω σαν χέρια,

τους ακούω σαν νάταν αηδόνια,

κομπάζω ντυμένος τα γιορτινά μου.

Γελούνε με τα ερωτικά μου γράμματα.

Καλό μου φεγγάρι,

μην τους φέγγεις,

δεν πρέπει να τα διαβάζουν,

και μένα μην μου φέγγεις να γράφω,

δε χρειάζονται αυτά,

οι στίχοι μ' έφαγαν

σαν νάταν τα στόματα των σπαραχτών μου.

Είμαι μόνος.

Έστησα μιάν αψίδα,

έπλασα είδωλα, εμψύχωσα πετρωμένους,

οργάνωσα γιορτές,

πέρασα από κάτω,

είχα πιστέψει πως έγινα ένδοξος

- είμαι μόνος -

τα θούρια έφταναν σε άλλες μοναξιές,

έραινα με λουλούδια τη δόξα μου.

Επί τέλους, τα χρόνια δεν έχουν σημασία,

γίνεσαι ρόδο, γαρούφαλο, πανσές,

κήπος ο κόσμος στα μάτια σου,

τι είναι αυτά που είχα τραγουδήσει

τα μελαγχολικά ; σκίστα ψυχή μου,

χαρά, λησμόνησε τα - έλεγα -

δεν είχα φρύγανα τότε

ν' ανάψω φωτιά,

τώρα ξυλοκόπησα δάση,

χειμώνα καταραμένε, ζεστάθηκα,

πάρτε τα μάλλινα μου ξεπαγιασμένοι,

ιδού γυμνός, φυσικός κι ωραίος ακόμα

κοιτάζω το ερημητήριο που κατεδάφισα.

Καλό μου φεγγάρι,

γιατί με παραπλάνησες

παίζοντας φωτεινές συναυλίες

πάνω σε πρόσωπα σκοτεινά;

όψη λυπημένη, ψυχή ποντισμένη σε βυθούς,

μάτια πλημμυρισμένα από εκκλησίες,

το ανέκφραστο με υψωμένα χέρια,

έτσι την έβλεπα.

Αλλά τούτα είμουν εγώ,

δεν τόξερα πως έβλεπα σε καθρέφτη.

Απορούσε

που της έριχνα ένα σκοινί

εκεί στα ρηχά που κολυμπούσε.

Καλό μου φεγγάρι,

άφησε με να δω καθαρά,

μου έλειψε η κόλαση κι ακόμα

με παραπλάνησε ο Αλιγκιέρι.

Τώρα είμαι μόνος,

και ακόμα τα τέρατα είναι μια συντροφιά.

Καταραμένη ωραία ζωή,

καταραμένη ωραία αγάπη

σας δίψασεν η γλώσσα μου.

Καλό μου φεγγάρι,

το ωραίο είναι η έκφραση του ανεκπλήρωτου.

Ώ σύ γλυκιά μελαγχολία του Μπερλιόζ,

Ώ πόνε τρυφερέ του Μπετόβεν,

Ώ ασίγαστο πάθος του Μπωντλαίρ,

στο διάβολο αυτό το ωραίο

που σας εστέρησε την εκπλήρωση.

Το ξέρουμε πιά

οι ζωγραφιές ψεύτικες, ψεύτικες οι απεικονίσεις

γιατί η ζωή έξω απ' τους πίνακες σφαδάζει.

Καλό μου φεγγάρι

σου μίλησα άσχημα,

έχασα τη λαλιά μου.

Δεν έχω ύπνο

αλλά ούτε και θέλω να κοιμηθώ.

Μη φύγεις. Σου υπόσχομαι:

Θα ξαναγίνω αηδόνι.

Το μικρό μου σύμπαν, Δίφρος 1969

Κρίτων Αθανασούλης - Τα δέντρα μου το είπανε

Τα δέντρα μου το είπανε: τρέξε για να προφτάσεις.

Οι φεγγαρόλουστες βραδιές: τρέξε για να προφτάσεις.

Η θάλασσα καλπάζοντας: τρέξε για να προφτάσεις

κι ο κόσμος όλος βιάστηκε: τρέξε για να προφτάσεις.

Τα πόδια μου δεν γνώρισαν αναπαμό από τότε

κι οι δρόμοι όλοι με γνώρισαν από το τρέξιμό μου.

Τ’ αδέλφια μου το είπανε: τρέξε για να προφτάσεις.

Οι φίλοι μου αδημόνησαν: τρέξε για να προφτάσεις.

Κι εγώ τρέχω δακρύζοντας, τρέχω χαμογελώντας,

τρέχω αγαπώντας, δίνοντας, δίνοντας τη ζωή μου.

Τα χέρια μου κρατούν ψωμί: τρέξε για να το δώσεις,

τα μάτια μου κρατούν στοργή: τρέξε να την προσφέρεις,

τα δάχτυλά μου κάηκαν: τρέξε για να χαϊδέψεις.

Κι εγώ τρέχω ασταμάτητα, τρέχω για να προφτάσω,

μην τυχόν κι έμεινε κανείς χωρίς κάτι να πάρει.

Πηγή: Κρίτων Αθανασούλης, Τα Ποιήματα [1940-1966]. Αθήνα: 1966, σ. 170.

Κρίτων Αθανασούλης - Στην πόλη

Στην πόλη βρώμισε μια γάτα,

μου το ‘πε ο υπάλληλος, μου το ‘πε ο βουλευτής

πήγα κι εγώ να δω, με πήρε η μπόχα.

Τι Πόλη ειν’ αυτή Θεέ και Κύριε

στα καφενεία στα σπίτια στα μαγέρικα

καθένας ετοιμάζει μια επανάσταση.

(Ψάχνω να βρω οκτακλόρ για ιδεολογίες.)

Ηλεκτρικά κουμπιά κίτρινα φώτα

ηλεκτρικές φωνές και μένα Σύμβουλο με ψήφισε

ο ηλεκτρονικός πολίτης.

Χάνομαι μες στα ασήμαντα, έχω μια τρέλα.

Γουστάρω ένα μίνι απίθανο

την Πίτσι Μίτσι

ρίχνω ένα κέρμα στο μηχάνημα

κι αυτή παθαίνεται αθεράπευτα για μένα.

Ματς την Τετάρτη, ματς την Κυριακή

πορνοθεάματα α λά Μάρλον Μπράντο

στη λεωφόρο Συγγρού καραδοκεί η σύφιλη

τουρίστες αλητεύουν έξω απ’ το Ηρώδειο

ελληνικά πορνίδια στη Φωκίωνος Νέγρη

έλληνες κίναιδοι απόγονοι του Ανδρούτσου

στα ουρητήρια του μετρό πίσω από ναύτες

κι ένα μεγάφωνο τραντάζει τον αιθέρα:

– η θεία Όλγα ξέρει…

Γυρίζω από μια συγκέντρωση που ρήτορες

ανεπιφύλαχτα μας είπαν

αύριο αλλάζει ο κόσμος, γίνεται όνειρο

κι εγώ τρέχω ανυπόμονος να κοιμηθώ

να δω την αλλαγή στον ύπνο μου.

Άλλοι καπνίζουνε μαριχουάνα.

Κρίτων Αθανασούλης -Δύο Ποιήματα

Ο ΚΟΣΜΟΣ, ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΚΑΙ ΤΑ ΧΕΡΙΑ

Αφού δεν μπορώ να δω τον κόσμο που θέλω, κοιμάμαι.
Ελπίζω πως θα μορφώσω την εικόνα τού κόσμου σε γλυκύτατο όνειρο
κι ύστερα θα πω: ποιος εμποδίζει αυτό του το ομοίωμα
να ‘ναι ο κόσμος ο καθημερινός; Κι να μου πούνε: τα χέρια
που κόβουν άτ. πιο περήφανα λουλούδια, τα χέρια που ξεριζώνουν
τις πιο φλογερές καρδιές, τα χέρια που δε χειροκροτούν
των αηδονιών τις συναυλίες, τα χέρια που πυροβολούν το μέλλον
αυτής της ζωής—ώ, θα πάρω μαχαίρι να κόψω τα βέβηλα χέρια..

ΑΝΕΒΑΙΝΩ

Πάρτε με στην αγκαλιά σας και πέστε μου: είσαι ζαλισμένος.
Βάλτε με να καθίσω με τη συντροφιά σας και πέστε μου: ήσουν πολύ
μοναχός.
Στρώστε μου ένα κρεβάτι μ’ απαλά χέρια και πέστε μου: πολύ κουράστηκες.
Πέστε το ό ένας στον άλλο πως από σήμερα μ’ ανεβάζουν τα χέρια σας
σ’ ένα φως πού γεννιέται μέσα σέ μάτια αποφασισμένα.
Σύντροφοι αυτής της πορείας, βγάλτε από μέσα μου
τη λάσπη που η ψυχή μου πατεί λερώνεται κι αγωνίζεται να ξεπεράσει.
Πιο πέρα είναι ο καλοκαιρινός δρόμος. Λίγο πιο πέρα ανθίζουν οι ακακίες,
τραγουδούν οι σειρήνες. Και μείς βουλώνουμε τ’ αυτιά μας φοβισμένοι
μήπως χαθούμε μέσα σέ μια γλυκιά μουσική.
Εμπρός, λοιπόν. Το άστρο μου κρέμασε μια αχτίνα. ’Ανεβαίνω κρατώντας
αυτή τη φωτεινή κλωστή, αιωρούμαι στην αγκαλιά τόσων κινδύνων.
Αν πέσω, ας πέσω, όλα τα χέρια σας ανοιγμένα θα με κρατήσουν και δε
θα πεθάνω ποτέ, μέσα σ’ αυτά τ’ αγαπημένα σας χέρια.

Κρίτων Αθανασούλης (1916-1979)

Κρίτων Αθανασούλης - Όλος τούτος ο λαός

Όλος τούτος ο λαός
που περιμένει στο λιμάνι τα πλοία
έπαιξε τη ζωή του στα ζάρια με τους ανέμους
και τώρα ξυπόλυτος και γυμνός
νοσταλγεί μιαν επιστροφή
απ’ την αιχμαλωσία του.
Εδώ κάτω από τάστρα ξαγρυπνάει
τόσες νύχτες
κι’ ονειρεύεται την επιστροφή.

Πλοία κατάφωτα και ταχύπλοα
διασχίζουν τα σπλάχνα σου
νύχτα και μέρα,
όμως όπως περνούνε μακρυά από τη λαχτάρα σου
τόσα όνειρα χάνονται,
γιατί ένα φως μέσα στη θάλασσα
που όλο σβήνει και απομακρένεται,
ανάβει τη φωτιά της αγωνίας
σε κείνους που περιμένουν.
Δίχως τροφή, νερό και δύναμη
ποιος τόλεγε πως θ’ απομείνουμε,
ποιος τόλεγε πως θα περάσουμε
δίχως το καθημερινό μας γέλιο,
χωρίς μιάν εξοχή στο άγχος μας,
χωρίς τίποτε θάλασσα, θάλασσα.
Τώρα
κλείσε τους ανέμους τους τυραννικούς
μέσα στ’ αμπάρια των πλοίων
έτσι ανενόχλητα να σκίζουν τον κόρφο σου
και μεις στέλνουμε γλάρους τις ικεσίες μας
να τα οδηγήσουν στο βράχο μας
εκεί που με σφιχτά χέρια η ελπίδα μας
θα κρατήσει το παλαμάρι.

Κρίτων Αθανασούλης - Ξενοδοχείον «Ο κόσμος» (αποσπάσματα)

 IV

Σκέφτομαι πως δεν αξίζει κανείς να ζει χωρίς κάθε μέρα

να καταπίνει ομίχλη. Να γίνεται κρύσταλλο, για να μπορεί

περαστικός ανύποπτος να βλέπει βαθειά την καρδιά του

Έτσι, ένα χέρι ζεστό μπορεί να γράφει στο κρύσταλλο: Χαίρε!

Την κορυφή που ονειρεύτηκες, θα βρεις στο απλό: Χαιρε!

Έτσι χαμένος στης πολιτείας τους δρόμους αποφασίζεις

μ' αυτη την κρυστάλλινη καρδιά να περπατήσεις, να κινηθείς

εσύ που μεσ' στο ξενοδοχειο το μέλλον απέλπιζες ακινητώντας.

Δρόμοι ανηφορικοί οδηγούν στη ζεστή κορυφή. Στη ζεστή κορυφή

χάθηκε η αγαπημένη μου. Μέσα στον άσωστο κόσμο περιπλανιέται.

Άλογα φτερωτά καλπαζουν από τον ουρανό οι ώρες της ξαγρύπνιας μου,

έξω απ' την πόρτα μου χρεμετίζουν ταράζοντας τη γαλήνη της νύχτας.

V

Tώρα ο καιρός καταρρέει,

τ' αστέρια κλείνουν τα μάτια τους. Στο προσκέφαλο της αγάπης

στενάζει ένας άγγελος και είναι τόση η πορεία

που ο πόνος θα περπατήσει με τα δεκανίκια του.

Στη ζεστή κορυφή χάθηκε η αγαπημένη μου. Το ραβδί τούτο

σου τάζω να γίνει καρπος όταν με το καλό με ξαναβρεί, το χαμενο.

Όταν πεις μέσα σου πως περπάτησες για μια τέτοιαν αρχη

δε θα βαστάξει και ο ήλιος να κρύβεται πίσω απο τις γυμνές ράχες.

Ξενοδοχείον «Ο Κόσμος», 1956

Κρίτων Αθανασούλης, Τα Ποιήματα 1940- 1966, σ. 153.

Κρίτων Αθανασούλης- Τρία Ποιήματα

Το δάκρυ είναι μια φωτιά

Το δάκρυ, όλοι το ξέρουν, είναι μια φωτιά
κι ο στεναγμός μια φωνή της πληγής μας.
Καλημέρα λοιπόν σε σας που δεν κλαίτε
κι έχετε τα μάτια ξεκούραστα.
'Oσο για μένα, ξέρω τώρα πια τι είναι αυτός ο κόσμος.

Μήνυμα

Σώπα.

Και να θυμάσαι

με πόση δοκιμασία απόχτησες

την αρετή ν'αγαπάς.

[...]

Παρανομο κυνηγι εχουμε αρχισει:

ο,τι εχει ο αλλος το αρπαζουμε

κι αυτος αρπαζει τα δικα μας...

Στο μεταξυ,στον ουρανο ποζαρει το φεγγαρι,

περιμενοντας να ονειρευτουμε,

κι ενα τριανταφυλλο ελπιζει

σ'ενα χερακι τρυφερο...

http://www.sarantakos.com/kibwtos/aqan_dakru.html#:~:text=%CE%A4%CE%9F%20%CE%94%CE%91%CE%9A%CE%A1%CE%A5%20%CE%95%CE%99%CE%9D%CE%91%CE%99,%CE%B1%CF%85%CF%84%CF%8C%CF%82%20%CE%BF%20%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%82.

Κρίτων Αθανασούλης-Τραγούδι για μπουζούκια

Κάτω απ' το φανάρι, στη γλυκειά τη νύχτα, κάτω απ' το φανάρι

καρτερούσα ώρες νάβγει το φεγγάρι, νάρθεις να σε δω,

κατω απ' το φανάρι ο νόμος με μπλοκάρει,

την ταυτότητά σας, σάς παρακαλώ.

Κάτω απ' το φανάρι, βγήκε το φεγγάρι μερικές στιγμές

για να φέξει ακόμα πιότερο στο νόμο

την ταυτότητά μου να επιθεωρησει

μηπως είμαι κείνος που ζητάει για κρίση.

Έστριψεν ο νόμος δεξιά γωνιά,την ταυτότητά μου

πίσω μού έχει δώσει, μα καθώς γυριζω μέσα μου να δω

κάτι μού έχει λείψει. Ε, κυρ-νόμε κράζω

την ελευθερία μου, σε παρακαλώ.

Κριτων Αθανασουλης, Δυο ανθρωποι μεσα μου, 1957.

Κρίτων Αθανασούλης-Η παραίνεση του έμπειρου

Αν σκάψεις βαθιά στην ψυχή μου θ’ ανακαλύψεις τον πόλεμο.

Έχει κι αυτός τους εχθρούς του και κρύβεται, αποκοιμιέται

περιμένοντας. Αν δεν ήταν η άνοιξη, τα οπωροφόρα δέντρα,

οι λευκοί κρίνοι, της καρδιάς το σκίρτημα, το έκπαγλο φως

θα ζούσε πολύ στην επιφάνεια. Η ποίηση είναι εχθρός του πολέμου.

Εμάς τους δυο που βαδίζουμε χειροπιασμένοι φοβάται ο πόλεμος.

Γι’ αυτό μη λύνετε ποτέ τα χέρια, μην περιφρονείτε τα πουλιά,

κάθε μέρα στους κήπους‧ να κοιτάτε τον ήλιο στα μάτια.

Μακριά κι απ’ τους ρήτορες. Ακούτε καλύτερα

των ρυακιών τους ψιθύρους.

Περιπτώσεις Καθημερινότητας, 1959

Πηγή: Κρίτων Αθανασούλης, Τα Ποιήματα (1940-1966), Αθήνα: Τυπογραφείο: Φ. Κωνσταντινίδη και Κ. Μιχαλά 1966, σ. 179.

Κρίτων Αθανασούλης-Μήνυμα

Σώπα.

Και να θυμάσαι

με πόση δοκιμασία απόχτησες

την αρετή ν' αγαπάς.

Πηγή:https://www.sarantakos.com/kibwtos/diaforoi.htm