Sandro Penna - Ο σκονισμένος ποδηλάτης

Χάνομαι στο λαϊκό προάστειο που είναι όλο ζωή καθώς βραδιάζει. Ανάμεσα σ' ανθρώπους είμαι, μακρινούς σ' εμένα: υπέροχοι στα μάτια μου άντρες: καθάριοι, ζωντανοί, αξίες αφανέρωτες. Κι όλοι τους ίσοι κι άγνωστοι και νέοι.

Σε κάποια σκοτεινή γωνιά παίρνω τη θέση που μ' άφησε ο εργάτης τρέχοντας (μόλις και πρόλαβε ) στο βιαστικό λεωφορείο. Την όψη του δεν είδα, αλλά φυλάω στην καρδιά τη σβέλτη κίνησή του. Και μ' απομένει (απ' τον ανώνυμο αυτόν, που μου τον πήρε η ζωή), εκεί στη σκοτεινή γωνιά, μια τίμια ζώου μυρωδιά, σαν τη δική μου.

Σάντρο Πέννα, Ο σκονισμένος Ποδηλάτης, μετάφραση Ερρίκος Σοφράς, Το Ροδακιό, Αθήνα 2012, σ. 86.

Sandro Penna - Ποιήματα

Όλα τα πράγματα του κόσμου αγαπούσα

και δεν είχα παρά το άσπρο μου σημειωματάριο

κάτω απ’ τον ήλιο.

ο ο ο

Ίσως μονάχα αυτό να ‘ναι τα νιάτα:

διαρκής έρωτας των αισθήσεων δίχως μετάνοια.

Τα αθώα σου θεάματα. Η ζωή∙

η αγάπη που τα δένει. Ήλιος πάνω

στους λόφους κι αργότερα το φεγγάρι.

Βοήθεια! Βοήθεια!

ο ο ο

Αν με εξουσιάζεις θάνατε, στο αγνάντεμα

της θάλασσας ή ενός μικρού αγοριού,

εγώ ανασκιρτώ όπως

μπροστά σε μυστικό αγαπημένο

που κρατούμε σίγουρο για πάντα.

ο ο ο

Να ζω θα ήθελα αποκοιμισμένος

μες στο γλυκό ψίθυρο της ζωής.

ο ο ο

Βλάπτει περισσότερο ο αθώος ή ο εγκληματίας;

Αν μιλάς για έρωτα, ο αθώος.

ο ο ο

Δεν βλέπεις; Στον ήλιο οι γάτες

κοιμούνται δύο-δύο.

ο ο ο

Από το βιβλίο "Το μάθημα της αισθητικής" του Σάντρο Πένα, σε μετάφραση και με επίλογο από τον Σωτήρη Παστάκα, Εκδόσεις Bibliotheque, 2017.

Πηγή: https://exitirion.wordpress.com/

Sandro Penna - [άτιτλο]

 Η θάλασσα καταγάλανη.

Η θάλασσα όλη ατάραχη.

Μες στην καρδιά μου κάτι σαν ουρλιαχτό

χαράς.  Παντού γαλήνη.

Σάντρο Πέννα,  (Poesie, μετ. Φοίβος Γκολφινόπουλος)

Sandro Penna, Μικρά ποιήματα

Μακριά στο παλιό προάστιο
δεν υπάρχει μελαγχολία.
Εκεί ζουν τα κουρέλια, μια ζωή ευγενική
χρυσωμένη απ’ τον ήλιο. Κι ας είναι έτσι.

*

Με χτύπησαν. Μόνο σ’ εσένα, νεαρέ
θα μπορούσα να πω ότι καμία, καμιά σημασία δεν έχει.

Αλλά το λέω σε μια αντανάκλαση φωτός
που μ’ ακολουθεί, μ’ ακολουθεί στο πεθαμένο νερό.

*

Ας πήγαινα κι εγώ σαν κουρελής. Ας ήμουν
κι εγώ είκοσι χρονών. Ας ήμουν
γλυκός όπως εσύ…

*

Η θάλασσα είναι όλη γαλανή.
Η θάλασσα είναι πέρα για πέρα ήρεμη.
Στην καρδιά, τώρα πια, είναι μια κραυγή
χαράς. Κι όλα είναι ήρεμα.

*

Υπάρχει ακόμα στον κόσμο ομορφιά;
Ω, δεν εννοώ τα ωραία χαρακτηριστικά.
Αλλά τον νεαρό εκείνο στο σταθμό γεμάτο από έξαψη
με τα μάτια στραμμένα σε μακρινές ακτές.

*

Βασανισμένος απ’ τη ζωή
ζω μέσα της μακάριος και διαλυμένος.
Τον πόνο της αγάπης μου αποδέχομαι
περισσότερο απ’ το να γιατρέψω την πληγή.

*

Μόνο του στην κλειστή λίμνη, χωρίς άνεμο
το καράβι μου ταξιδεύει, διαρκώς στο τώρα.
Ασάλευτα τα λουλούδια κάτω απ’ τις γέφυρες. Νιώθω
τη θλίψη μου να φουντώνει πάλι.

*

Χαρούμενο ήταν το σπίτι μου σήμερα.
Σκυλιά νεαρά και όμορφα το κατέλαβαν.
Τα έκαναν όλα άνω-κάτω
κι άφησαν πίσω τους την πιο όμορφη εικόνα.

*

Στη βαθιά νύχτα
σβήνουν τ’ αστέρια.
Θλίψη με πλημμυρίζει:
μια αγάπη για όμορφα πράγματα.

*

Η βενετσιάνικη πλατειούλα
παλιά και μελαγχολική, δέχεται
τη μυρωδιά της θάλασσας. Και πτήσεις
περιστεριών. Μα μένει
στη μνήμη –και μαγεύει
το φως– η πτήση
του νεαρού ποδηλάτη
που στρέφεται στον φίλο με πνοή
μελωδική: «Πας μόνος;»

*

Δεν βλέπεις ότι στη Ρώμη οι γάτοι
κοιμούνται ανά δύο;

*

Μονότονη είναι η ζωή μου, όταν καίει
ένας ήρεμος ήλιος στις πράσινες γρίλιες.
Γίνεται βλέμμα ενδοτικό, τρυφερή ανώνυμη
αγάπη, ποίημα τεσσάρων στίχων.

*Ο Ιταλός ποιητής Σάντρο Πέννα (1906-1977) γεννήθηκε στην Περούτζια. Έκανε διάφορες δουλειές όπως πράκτορας σε γραφείο στοιχημάτων, λογιστής, υπάλληλος σε βιβλιοπωλείο. Έγραψε ποίηση χαμηλών τόνων, ολιγόστιχη, υπαινικτική, στην οποία κυριαρχούν η μελαγχολία και η εσωστρέφεια. Ο Πέννα είναι ένας αισθητής, που εμμένει διαρκώς στο παρόν. Αγαπά τη ζωή περισσότερο απ’ το νόημά της, όπως θα έλεγε ο Αλιόσα Καραμάζοβ, ένα από τα μυθιστορηματικά αδέλφια του Ντοστογιέφσκι. Και σ’ αυτή την αγάπη για τη ζωή εξαντλείται για τον Πέννα το νόημά της.

**Επιμέλεια-Μετάφραση: Σπύρος Θεριανός.

***Πρώτη δημοσίευση των μεταφράσεων στο ηλεκτρονικό Φρέαρ.

Αναδημοσίευση από: https://tokoskino.me/

Sandro Penna - [άτιτλο]

Νύχτα! Ελευθερία! Κι ένα θεϊκό
τσιγάρο στα χείλη μου. Κι έξω
έξω απ΄ το σπίτι μου, μακριά
από τη μυρωδιά της οικογένειας,
προς τη θαυμάσια πολύχρωμη πόλη
και μ΄ αναμμένες όλες τις αισθήσεις μου!
Ω! είναι μια ορχήστρα ολόγυρά μου
απαλή, σκόρπια…
και μια
τρέλα χρωμάτων: ο δρόμος.
Ηχεί πεντακάθαρα
κάτω απ΄ τα βήματα του κόσμου που βαδίζει,
και τ΄ άδεια οχήματα των τραμ
που δίπλα μου περνάνε - εν κινήσει-
μου ρίχνουνε την πιο όμορφη κραυγή του τραγουδιού
που κάτω εκεί - στο βάθος της οδού-
ασθενικά ξεκίνησε.
Και τα φώτα - τα αισθησιακά τα ηλεκτρικά τα φώτα -
βγαίνουν απ΄ τα καφέ
νωθρά - ανάγωγα - και ξεψυχούν
στο πεζοδρόμιο - αμυδρά:
μες στο καφέ
ο αραιός
θόρυβος φλιτζανιών κι η απαλή
μυρωδιά του ατμού!
Ασάλευτα
τα φώτα των οδών κοιτούν
μ΄ ακάθαρτη επιθυμία
τα πράγματα˙ και κάνουν
από το καθετί - ω, για τη δική τους τη χαρά-
έναν κόλπο σκιάς: ω! όπως,
όπως στο σώμα μιας γυναίκας,
γεμάτο έξαψη!
Κανείς δεν ξέρει τι ποθεί τούτη την ώρα. Ζει
μια επιθυμία αισθησιακή
για όλα τα πράγματα˙ αγαπά
το κάθε πρόσωπο ανθρώπου που περνά: πρόσωπα
γυναικών, μισοειδωμένα
μες στων ματιών την ξαφνική φωτιά, πρόσωπα
μελαψά ανδρών
που τα΄ δαμε
μέσα στη σύντομη αστραπή ενός τσιγάρου…
Ω! η επιθυμία γίνεται
τώρα ένα βάσανο στις φλέβες!
Κλαίμε σχεδόν
που δεν μπορούμε πλήρως
να τα κατέχουμε όλ΄ αυτά!... και τότε
ξαπλώνουμε μες στη σκιά
ενός περιβολιού
πάνω από το ποτάμι
- ευωδιαστό μέσα στη νύχτα -
κι εκεί αργά αφηνόμαστε
ω! αργά να ναυαγήσουμε
μες στην επιθυμία.

Μετάφραση: Ευριπίδης Γαραντούδης

Πηγή: Απ' το προφίλ της Έλενας Λυμπεροπούλου

Όλες οι αντιδράσει=

Sandro Penna - Το μπαλκόνι

Ήδη νιώθω το φθινόπωρο, και στο
παράθυρο μου σιωπηλά, νιώθω
τις σκέψεις μου να λυγίζουν
κάτω απ’ τον άνεμο το δυτικό.
Κατόπιν πέφτω στο κρεβάτι καληνυχτίζοντάς με
η φωνή ενός παιδιού
που η νύχτα τρυφερά χαϊδεύει.
Η ζωή δεν αλλάζει.

Σάντρο Πένα (1906 -1977)

Μετάφραση: Ευριπίδης Γαραντούδης

Sandro Penna-Πόλη

Μελανιασμένο χάραμα, και είμαι δίχως θεό.

Όψεις νυσταγμένες πάνε στους δρόμους

θαμμένες κάτω από ματσάκια αποξηραμένων βοτάνων.

Κραυγάζουνε στο κρύο κενό οι πωλητές.

Χαράματα με χρώματα ζωντανότερα έχω δει

σε θάλασσες σε εξοχές τελείως ανώφελα.

Να ερωτευθώ αφήνομαι τις όψεις εκείνες.

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής.

Sandro Penna-[To μάθημα της αισθητικής]

«Μα τι ομορφιά υπάρχει στην ποίηση;»
Άκου, όταν βλέπεις ένα σφριγηλό φίλο
περιστοιχισμένο από γυναίκες, όταν είσαι συνεπαρμένος
απ’ τη μουσική και κάτω απ’ τον προβολέα
λάμπουν τα χρώματα μιας ντίβας που ημίγυμνη
κατεβαίνει στην πλατεία, εκεί που ανατριχιάζεις
κρυμμένος μέσα σε τόσον κόσμο,
όταν μια σκοτεινή και ήπια βραδιά μες την πλατεία
φίλοι χορεύουν δίχως γυναίκες
στους ήχους ενός ακορντεόν και εσύ
δεν είσαι της παρέας – δεν το βρίσκεις λοιπόν
ωραίο αυτό; Είναι ωραίο ακόμη και γι’ αυτόν
τον ηλικιωμένο κύριο που λέγεται κριτικός,
που τόσα βρίσκει όμορφα και μάλιστα
προχώρησε ακόμη πιο πολύ
ανακαλύπτοντας στον κόσμο – κι ίσως παραέξω -
ωραία πράγματα κι ακόμη πιο ωραία
κι όμως λέει με αγάπη: «Τι όμορφο που
είναι αυτό το ποίημα»!
Κι συ λοιπόν με κοιτάζεις
και δεν μου δίνεις ούτε ένα φιλί;

Πηγή: Σάντρο Πένα – Το μάθημα της αισθητικής, μετάφραση: Σωτήρης Παστάκας, εκδόσεις: Bibliotheque, 2017.

Sandro Penna-[άτιτλο]

Ζωή ...είναι να θυμάσαι ένα ξύπνημα

βαρύ χαράματα σε τρενο: να έχεις δει

απ' έξω δειλό το φως: να έχεις νιώσει

στο τσακισμένο σου κορμί την καθαρή

σκληρή μελαγχολία του τσουχτερού αέρα.

Μα ακόμα πιό γλυκό είναι να θυμάσαι

την αιφνίδια λύτρωση: στο πλάι μου

'ενας ναύτης νεαρός: το βαθυγάλαζο

και το άσπρο της στολής του, κι απ' έξω

κάποια θάλασσα τόσο νωπή στο χρώμα

Porto San Giorgio, Αδριατική 24 Αυγούστου 1928 βράδυ-

Πηγή:  Ο Σκονισμένος ποδηλάτης (ποιήματα 1928- 1976) εισαγωγή &  μετάφραση:Ερρίκος Σοφράς,  Το Ροδακιό 2012. 

Sandro Penna-[άτιτλο]

Θέλω, θέλω εδώ το τραγούδι μου

που ποτέ, ποτέ μου δεν το πνίγω,

επιτέλους, επιτέλους θέλω εδώ

να σταματήσω για να νιώσω χαρά!

Ψυχή, τάραξε το χέρι μου που τρέμει από χαρά!

Και να: θα πω αυτό το βράδυ

με μουσική από λέξεις(δεν ξέρω, δεν ξέρω, ποιος τις είπε

τώρα σε μένα τον ίδιο) θα πω

τους έρωτες της ψυχής μου για σένα, θεϊκή Φύση.

Σε θέλω, και θέλω μαζί σου

όλο τον έρωτα για όλους τους ανθρώπους, καλούς κακούς.

Απόψε όλοι είναι καλοί

για μένα – κι όλους τους αγαπώ -: Ο χωρικός που τραγουδάει

με τη μέθη της γεμάτης υγεία κούρασης μέσα στον άγιο

ήλιο του Ιουλίου,

ο χλωμός έφηβος με τη μέθη της παράφορης ποίησης

από τ΄ αγαπημένο του κρασί και τον χορό.

Ω ζωή, ω απέραντη φύση,

εδάφη διψασμένα για ήλιο,

ίσως ονειρεύεστε την πόλη και το ηλεκτρικό το φως

το βράδυ

που ξεψυχάει από βαθύ καημό

να πέφτει πάνω από τους δρόμους, μέσα στη σιωπηλή

ομίχλη!

Είναι τόσο όμορφη η νύχτα:

να τρέχω μες στην εξοχή κάτω απ΄ τ΄ αστέρια

θα ΄θελα κι ύστερα να πέφτω απελπισμένος

στο χόρτο,

στο υγρό χορτάρι, και τη ζεστή μου ανάσα να δίνω

στη γη.

Ω παντοδύναμη η βουή

της χαράς μου τραγουδάει στην ψυχή, και δεν μπορώ

δεν μπορώ

να βασανίζομαι άλλο με τους στίχους!

Μια μόνο ανησυχία με πιάνει: ειν΄ η ψυχή μου δυνατή

για τόσον έρωτα; Σκέφτομαι τώρα:

θα καταφέρω να κρατηθώ σ΄ αυτή την έξαψη για πάντα;

Αυτό είναι το πρώτο μου ερωτικό τραγούδι: κραυγάζω

μια μέρα, αλίμονο όχι ακόμα μακρινή,

εγώ έφερα μες στους ανθρώπους το θλιμμένο

το πρώτο κύτταρο της σκοτεινής κι εξεγερμένης

ποίησής μου.

Μέσα μου έγκλειστη

άγνωστη στον κόσμο πέθαινε από μεγάλο έρωτα

η φτωχή και τρελή ποίησή μου.

Ω άδεις νύχτες! Η καρδιά μου ζούσε από εξεγέρσεις,

αναζητούσε τ΄ όμορφό της όνειρο

και δεν ήξερε! Ένιωθε κουρασμένη να την βρέχει

η ψυχρή λησμονιά της αυγής.

Την καταπίεζε το θλιβερό και χαμηλό

πέταγμα των περιστεριών

πάνω απ΄ την άδεια πόλη.

Μα τώρα έχω σωθεί: ω ζωή γεμάτη πράξεις υγιείς

τώρα σε θέλω και μια δυνατή

και τίμια μάχη ονειρεύομαι. Ω Μπωντλαίρ εγώ δεν μπορώ

παρά να ζήσω, άνθρωπος μες στους ανθρώπους, μέσα στην

πιο καθαρή

ανθρώπινη χαρά: την πράξη.

Θα με σώσει απ΄ το ριζωμένο μέσα μου άγχος της ποίησης;

Ή θ’ αφήσω το τραγούδι μου να ξεπροβάλλει ευτυχισμένο;

Μα οι άνθρωποι, ω δεν θα γνωρίσουν

τη νέα προδοσία μου.

Μετάφραση: Ευριπίδης Γαραντούδης