Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Περί Μνήμης. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Περί Μνήμης. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 18 Αυγούστου 2023

Pablo Neruda - H μνήμη



Εγώ να τα θυμάμαι όλα πρέπει,
να συγκρατώ τα ίχνη που άφησαν οι χορταρένιες λόχμες,
τα νήματα, τα ασαφή, των γεγονότων,
ακόμη και τα σπίτια, πόντο πόντο να θυμάμαι,
του τραίνου τη διαδρομή τη μακρινή,
στο πρόσωπο την ύφανση του πόνου.


Γιατί, αν σε μια τριανταφυλλιά λαθέψω
και αν με μπερδέψει ένας λαγός μέσα στη νύχτα,
ή ακόμη αν ένας τοίχος ολόκληρος
κατέρρευσε στη μνήμη μου,
θα πρέπει απ’ την αρχή να φτιάξω τον αέρα,
τον καπνό, τη γη, τα φύλλα,
μα και τους πλίνθους, τα μαλλιά,
τα αγκάθια που με τρύπησαν
και τη βιασύνη της φυγής.


Λυπηθείτε με, τον ποιητή.


Πάντα μου γρήγορα ξεχνούσα
και στα δυο μου χέρια
μόνο άρπαζα τα αόριστα,
τα άσχετα μεταξύ τους,
που μόνο σαν ανύπαρκτα
μπορούν να συγκριθούν.


Σαν άρωμα ήταν ο καπνός,
σαν τον καπνό το άρωμα,
δέρμα του κοιμισμένου σου κορμιού,
που τα φιλιά μου ξύπνησαν˙
μόνο μη με ρωτήσετε το πότε
ούτε του ονείρου μου το όνομα -
δεν το μπορώ τον δρόμο να μετρήσω,
που δεν του ταίριαζε πόλη καμιά,
μα ούτε εκείνη την αλήθεια που άλλαξε,
που ίσως η μέρα να τη δάμασε
για να μεταλλαχθεί σε φως περιπλανώμενο
σαν μια πυγολαμπίδα στο σκοτάδι.

 από τη συλλογή Memorial de Isla Negra

(απόδοση: Διώνη Δημητριάδου)

Η απόδοση στα Ελληνικά βασίστηκε στην αγγλική μετάφραση του ποιήματος (από τον Anthony Kerrigan), με παράλληλη μελέτη του ισπανικού πρωτοτύπου.

Αναδημοσίευση από: https://meanoihtavivlia.blogspot.com/

Τετάρτη 16 Αυγούστου 2023

Βασίλης Αλεξάκης - Το κλαρινέτο (απόσπασμα)

- Πώς λέγεται η μνήμη στα ελληνικά;

Σωπάσαμε για αρκετή ώρα. Είδα τη λέξη μνήμη -mnêmê γράφεται στα γαλλικά- να γυροφέρνει τον γλόμπο του ηλεκτρικού, κατόπιν, σαν ζαλισμένη από το φως, να την αράζει στο τζάμι του παραθύρου απ’ όπου μόνο η νύχτα ήταν ορατή. Γιατί συλλογίστηκα τότε το τζιτζίκι που είχα προσέξει στη βεράντα του σπιτιού μου στη Τήνο; Προφανώς έπνεε τα λοίσθια: καθώς δεν μπορούσε πια να χρησιμοποιήσει τα φτερά του, προχωρούσε κούτσα κούτσα πάνω στο λιθόστρωτο. Κατάφερε ωστόσο να φτάσει σ’ έναν τοίχο πάνω στον οποίο, μετά από μια στάση, άρχισε να σκαρφαλώνει. Αφού διάνυσε μια δεκαριά εκατοστά, ακινητοποιήθηκε εντελώς. Μια ώρα αργότερα βρισκόταν πάντα στην ίδια θέση. Το άγγιξα ελαφρά χωρίς να προκαλέσω καμία αντίδρασή του: ήταν νεκρό, παρέμενε ωστόσο γαντζωμένο στον τοίχο, σαν να μην ήθελαν να παραδεχτούν τα ποδαράκια του αυτό που είχε συμβεί. Έμεινε εκεί ένα ολόκληρο απόγευμα. Μόνο όταν βράδιασε διαπίστωσα ότι είχε πέσει επιτέλους καταγής, το βρήκα ξαπλωμένο ανάσκελα.

Βασίλης Αλεξάκης, Το κλαρινέτο, σσ 61-62, εκδόσεις Μεταίχμιο.

Δευτέρα 13 Μαρτίου 2023

Javier Cercas - Ο απατεώνας

Τι είναι η βιομηχανία της μνήμης; Μια επιχείρηση. Τι παράγει αυτή η επιχείρηση; Ένα υποκατάστατο, μια υπο βάθμιση, μια εκπόρνευση της μνήμης· επίσης μια εκπόρνευση, μια υποβάθμιση και ένα υποκατάστατο της ιστορίας, επειδή, στα χρόνια της μνήμης, η μνήμη καταλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό τον χώρο της ιστορίας. Ή, με άλλα λόγια, η βιομηχανία της μνήμης είναι για την αυθεντική ιστορία ό,τι είναι η βιομηχανία της διασκέδασης για την αυθεντική τέχνη· και, με τον ίδιο τρόπο που το αισθητικό κιτς είναι το αποτέλεσμα της βιομηχανίας της διασκέδασης, το ιστορικό κιτς είναι το αποτέλεσμα της βιομηχανίας της μνήμης. Ιστορικό κιτς, τουτέστιν ιστορικό ψεύδος.

Πηγή: Javier Cercas, O απατεώνας (απόσπασμα), επιμέλεια: Ελένη Μαρτζούκου μετάφραση: Γεωργία Ζακοπούλου, Αθήνα: Πατάκης 2018, σ. 401.

Τρίτη 6 Δεκεμβρίου 2022

Μάνος Χατζιδάκις - Γυμνάσματα

Φοβήθηκα τη μνήμη
και την σκότωσα
Όμως εκείνη έζησε
Τραυματισμένη
Δύσμορφη
Τυραννική
Και μου θυμίζει επίμονα
Κάθε φορά που γράφω
Πως είμ’ εγώ
Κι όχι ένας άλλος

[Μάνος Χατζιδάκις, Μυθολογία, Εκδόσεις Ύψιλον]

Σάββατο 23 Ιουλίου 2022

Περί Μνήμης

  • «Κανείς δεν ξέρει τι μας επιφυλάσσει το παρελθόν»                                                                        Μανος Ελευθεριου
  • Kι, ώ αναμνήσεις, που συγκρατείτε κάτι πιό πολύ απ' αυτό που ζήσαμε...                                     Τάσος Λειβαδίτης (Βιολέτες για μια εποχή)
  • Κατά τον Πολ Ρικέρ υπάρχουν δύο Σχολές ερμηνείας: της υποψίας και της ανάμνησης. Κατά την πρώτη εισάγεται ο περιορισμός των ψευδαισθήσεων και των ψευδών της συνείδησης (Μαρξ, Νίτσε, Φρόιντ) Κατά τη δεύτερη εισάγεται η ανάμνηση του νοήματος.
  •  Το να θυμάσαι είναι αναγκαίο , αλλά το να ξεχνάς (αυτό που πρέπει) είναι μια εξίσου διανοητική λειτουργία" Ίταλο Καλβίνο.
  • Η μνήμη κάθε ανθρώπου είναι η ιδιωτική του λογοτεχνία. Άλντους Χάξλεϊ
  • Να παρατηρείς σημαίνει να μπορείς να θυμάσαι. Edgar Allan Poe