Λάμπρος Πορφύρας - Το χαμόγελο

Ωραία γυναίκα, το τρελό το γέλιο σου διαβαίνει,

σα μάταιος ήχος και σκορπά, κι ούτε μια ηχώ ξυπνά

στην ακατάδεχτη καρδιά, που αγάπη τήνε δένει

μ' αθώα χαμόγελα βουβά.

Μ' αυτά που δείχνουνε χαρά, με κάποια που σκεπάζουν

τον πόνο τους αμίλητον οι ευγενικές ψυχές,

μ' εκείνα, που μαραίνονται κρυφά και ξεθωριάζουν,

σ' αρχαίες εικόνες σκοτεινές.

Και μ' όσα ακόμα, ούτε αλαφρά δεν σκίζουνε τα χείλη,

κι αστράφτουν μόνο στων ματιών βαθιά στη σιγαλιά,

ωσάν τ' αντιφεγγίσματα που απλώνονται το δείλι

στην πελαγίσιαν ερημιά...

Άπαντα, Πνοή, 1956

Απ' τον Χαρτοκόπτη του Γ. Χ. Θεοχάρη

Λάμπρος Πορφύρας - Ο αποσταμένος ΄Ερωτας

 

Ο αποσταμένος ΄Ερωτας στη λεύκα είχε σκαλώσει

κρυμμένος στ’ ανοιξιάτικα τα φύλλα τ’ ασημένια,

μα δίχως άλλο τα μικρά πουλιά τον είχαν νιώσει

κι είχαν τραγούδια έτσι γλυκά και τόσο ευτυχισμένα.

 

Κι ένα πουλάκι απ’ την πολλήν αγάπη του ετρελάθη

και στην ψηλότερη κορφή, σ’ ενός κλαριού την άκρια,

ζυγιάζονταν κελαηδιστά κι έπεφτε, ως ότου εστάθη

εκεί, που μόλις στέκονται και της δροσιάς τα δάκρυα.

Λάμπρος Πορφύρας - Φωνές της Θάλασσας [12]

Ἔχω μιὰ θύμηση παλιὰ καὶ σὰ μισοσβυσμένη:
Πρὶν ζήσω τὴ ζωή ποὺ ζῶ μέσα σ' αὐτὴ τὴ χώρα,
Ἤμουν ψυχὴ στὴ θάλασσα, στὸ κῦμα της ριγμένη,
Πνεῦμα της ἤμουν στὴ βουβὴ γαλήνη καὶ στὴ μπόρα.

Οἱ γερανοὶ μὲ παίρνανε ψηλά στὸ τρίγωνό τους,
Πανιὰ μ' ἐπαίρναν κάτασπρα, γιομάτα φῶς κι' ἀγέρα,
Τὰ σύννεφα μ' ἐσέρνανε κι' αὐτά μέσ' στὸν καπνό τους,
Κι' ἔφευγα κι' ἐταξίδευα κι' ἔβγαινα ἀλάργα, πέρα,

Ἀλάργα, σ' ἕνα πέλαγο μακρυά, μακρυά ὁλοένα,
Ἔβγαινα ἐκεῖ σὲ μιὰ χαρὰ ποὺ τέτοια δὲν εἶδ' ἄλλη
Ποτέ μου πιά• σὲ μιὰ χαρὰ τρελλὴ ποὖταν γιὰ μένα
Πλατειά κ' ἐκείνη: πέλαγο μὲ δίχως περιγιάλι.

Στενά τὰ σπίτια τους ἐδῶ ποὺ μ' ἔχουνε θαμμένο,
Θλιμμένα• κι' ὅλο στὰ γυαλιὰ σκυφτὸς τοῦ παραθύρου,
Ζητάω ἐκείνη τὴ χαρὰ στὸ κῦμα τ' ἀντρειωμένο
Ζητάω τὰ πρῶτα μου φτερὰ, τὸ φῶς ζητάω τοῦ ἀπείρου.

Ἄ! Θάλασσά μου πάρε με σὰν πρὶν καὶ σκέπασέ με
Τὰ πνεύματά σου σήμερα σὰν αδερφὸ μὲ κράζουν
Πάρε με πάλι, μάννα μου γλυκειὰ κι’ ἀγκάλιασέ με
Ἔτσι ποὺ οἱ μάννες ξέρουνε μονάχα ν’ ἀγκαλιάζουν.

Ἄχ! Βγάλε με ἀπ’ τὰ σπίτια τους τὰ σκοτεινά, νὰ γίνω
Ἐκεῖνο ποὐμουν μιὰ φορά, παιδὶ δικό σου, ἁγνό σου,
Νὰ γίνω πάλι πνεῦμα σου, γιὰ πάντα πιὰ νὰ μείνω
Ψυχὴ χαρούμενη μακρυὰ στὸ φῶς τὸ γαλανό σου.


Λάμπρος Πορφύρας, Μουσικές Φωνές, 1934.

Λάμπρος Πορφύρας – Χεινοπωριάτικος Ἀγέρας

Στὰ δέντρα, ἀγέρα ποὔσμιγαν καὶ φύλαγαν κρυμμένο

Τοῦ δάσους τὸ Θεό,

Μ’ ἄνοιξες πόρτες νὰ περνῶ καὶ δρόμους νὰ διαβαίνω

Στὸν ἅγιο του ναό.

Σ’ ἀκούω νὰ τρέχης τὶς νυχτιές στ᾽ ἄτι σου καβαλλάρης

Κάτω ἀπὸ τὰ κλαδιά,

Σ’ ἀκούω στὸ μύλο να ζητᾶς μιὰ λέξη νὰ τοῦ πάρης

Ἀπ' τὴ νεκρή καρδιά.

Κι’ ἂν καβαλλάρη κουραστῆς δένεις στο δέντρο τ’ ἄτι

Κι' ἀποκοιμιέσαι πιά,

Τότε ὅσα δὲ μπορεῖς νὰ πῆς — κραυγή θυμούς γιομάτη —

Τ’ ἀκούω στὴ σιγαλιά.

Ἀκούω αὐτὴ τὴ σιγαλιά, το φύλλο ποὺ πεθαίνει,

Τοῦ ἐντόμου τὴ βοή,

Κι’ ἀκόμ᾿ ἀκούω τὴν Ἄνοιξη βαθυὰ στὴ γῆς νὰ ὑφαίνη

Ἀνθοὺς γιὰ τὴ ζωή...

Το ποίημα δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο περιοδικό Παναθήναια στις 15 Νοεμβρίου 1903.

Λάμπρος Πορφύρας - Γαλήνη

Σήμερα πάλι λιόχαρος εἶναι ὁ γιαλὸς κι ὁ δρόμος
ὁ ἐρημικός, ποὺ σέρνεται κοντὰ στ᾿ ἀκροθαλάσσι
τὸ καλοκαίρι τὄδιωξαν τὰ πρωτοβρόχια, κι ὅμως
τὸ σκοτεινὸ φθινόπωρο δὲν ἔχει ἀκόμα φτάσει.

Εἶναι μιὰ τόση ἀπανεμιὰ καὶ μιὰ γαλήνη τόση,
ποὺ τὰ καράβια ἀπόμακρα μὲ τὰ πανιὰ ἀνοιγμένα
σταμάτησαν, μὰ κοίταξε, σὰ νἄχουν μετανιώσει,
πὼς τέτοιο φῶς ἀφήσανε καὶ πᾶν στὰ μαῦρα ξένα.

Τώρα ὡς κι οἱ πένθιμοι καπνοὶ τῶν βαποριῶν ἀράζουν
ἀσάλευτοι σὰ σύννεφα κι αὐτοὶ μὲς στὸν ἀγέρα.
Ὅλα ἀπ᾿ τὸν κόπο τῆς ζωῆς τριγύρω μου ἡσυχάζουν
ὅλα, καὶ μόνο στοῦ γιαλοῦ τὴν ἀμμουδιὰ ἐκεῖ πέρα,

μονάχα ἐκεῖ, Γαλήνη μου, σαλεύοντας τὸ κῦμα
ζητάει κάποιο τραγούδι του νὰ πεῖ μὲς τὴ γιορτή σου,
μὰ δὲν ξεσπάει νὰ σοῦ τὸ πεῖ, λὲς καὶ πὼς τὄχει κρῖμα
νὰ σοῦ ταράξει τὴ χαρὰ ποὺ βρῆκες στὴ σιωπή σου.

Λάμπρος Πορφύρας - Παλιά αυλή

Τα σκλαβωμένα σου εξεχείλιζαν μαλλιά,
φτωχούλα μου, απ΄ το μαύρο σου μαντίλι,
κι η χειμωνιάτικη τα χάιδευε αντηλιά,
χλωμή σαν απ΄ αρρώστου αχνό καντήλι.

Κάτω απ΄ τη μαραμένη μας κληματαριά
το χέρι σου στο χέρι μου ακουμπούσε
κι ήταν η μόνη πεταλούδα απ΄ το βοριά
που εσώθη και στον ήλιο ακόμα εζούσε.

Δάκρυα και λόγια δεν εβγαίνανε πικρά
να πούνε το θλιμμένο χωρισμό μας,
μ΄ εκοίταζες βουβή, και τα ξερά
κλωνάρια μόνο ελέγαν τον καημό μας.

Κοντάς μας κι η μανούλα σου η γριά, σκυφτή,
μαυροντυμένη δίπλα εκεί στη θύρα,
αχ! έτσι όπως στεκότανε, βουβή κι αυτή,
του χωρισμού μας έμοιαζε η Μοίρα.

Λάμπρος Πορφύρας

Λάμπρος Πορφύρας - Το Ταξίδι

Όνειρο απίστευτο η λιόχαρη μέρα! Κι εγώ κι η Αννούλα,
λίγοι παλιοί σύντροφοι μου και κάποιες κοπέλες μαζί,
μπήκαμε μέσα σε μια γαλήνη, μεθυσμένη βαρκούλα,
μπήκαμε μέσα και πάμε μακριά στης Χαράς το νησί.

Ούτ' ένα σύννεφο κι ούτ' ένας μαύρος καπνός στον αγέρα.
Πλάι μας στήθη ερωτιάρικα κι άσπροι χιονάτοι λαιμοί.
Φως στα μαλλιά τα ξανθά, φως στο πέλαγος, φως πέρα ως πέρα:
Μα ποιος επήγε ποτέ του μακριά στης Χαράς το νησί;

Ω! τι με νοιάζει κι αν πάμε ως εκεί; Τι με νοιάζει; Γελάει
όλ' η γλυκειά συντροφιά μου, γελά η θλιμμένη ζωή,
στ' άπειρο μέσα κυλάμε κι η Αννούλα τρελλά τραγουδάει:
Όπου και να 'ναι μακριά θα φανεί της Χαράς το νησί...

Λάμπρος Πορφύρας - Διαβάτης

Δεν το ξεχνώ το θλιβερό δρομάκι προς το βράδυ,
που η βρύση του νανούριζε τη σιωπηλή ζωή,
κι απ’ τον κισσό που εσκάλωνε στο σκοτεινό ρημάδι
το πλημμυρούσε των στρουθιών η μουσική πνοή.

Άλλο δεν ξέρω ν’ αγαπώ, μες στις πλατιές τις ρούγες
παρά τις γλάστρες τ’ ανοιχτού στο φως παραθυριού,
τις στέγες που χιονίζουνε περιστεριών φτερούγες,
κι ό,τι μου λέει το σήμαντρο παλιού καμπαναριού.

Στο μονοπάτι ώρα καλή, που την πρασινισμένη
πλαγιά του λόφου ετύλιγε κι ανέβαινε τερπνό,
τόσ’ όμορφο, τόσο καλό, θαρρούσες πώς πηγαίνει
την Άνοιξη με τ’ άνθη του ψηλά στον ουρανό.

Κι αντί να πάη στον ουρανό, το παραστρατισμένο,
μας ετραβούσε λιόχαρο μέσα στη σιγαλιά,
μας έσερνε στο τέλος του, φτωχό κι ευτυχισμένο,
κάτω από μιαν ολόανθη λευκήν αμυγδαλιά.

Μ’απ’όλα εσύ με μάγεψες απ’τα μικρά μου χρόνια,
ω μονοπάτι των στοιχειών, που χάνεσαι μακριά,
ατελείωτο στη λαγκαδιά, σκοτεινιασμένο αιώνια,
σα να ’σαι εκείνο που ’λεγεν η πεθαμένη γριά,

σα να ’σαι ο δρόμος που ποτέ δε γνώρισε διαβάτη,
και τάχα στων παραμυθιών μονάχα τον καιρό,
τα παλληκάρια σ’ έπαιρναν, στρατί το μονοπάτι,
να φέρουν στην αγάπη τους τ’ αθάνατο νερό.

Σκιές, 1920

Λάμπρος Πορφύρας - Το θέατρο

Δεν ξέρω πώς να σου το ειπώ. Μα ο δρόμος, χθες το βράδυ,
μες στη σταχτιά τη συννεφιά σα θέατρο είχε γίνει.
Μόλις φαινόταν η σκηνή στ' ανάριο το σκοτάδι
και σα σκιές φαινόντανε μακριά μου οι θεατρίνοι.

Τα σπίτια πέρα κι οι αυλές και τα κλωνάρια αντάμα
έλεγες κι ήταν σκηνικά παλιά και ξεβαμμένα,
κι εκείνοι έβγαιναν κι έπαιζαν τ' αλλόκοτο τους δράμα,
κι άκουγες βόγκους κι άκουγες και γέλια ευτυχισμένα.

Εγώ δεν ξέρω. Εβγαίνανε κι εσμίγαν κι επαγαίναν
κι ήτανε μια παράσταση και θλιβερή κι ωραία.
Κι έβγαινε, Θε μου! κι η νυχτιά, καθώς επαρασταίναν,
έβγαινε, Θε μου, κι έριχνε τη μαύρη της αυλαία.

Σκιές, 1920

Λάμπρος Πορφύρας - Στο ακρογιάλι

Απρίλης ήταν κι ήταν Κυριακή
σαν πήγαμε στο έρημο ακρογιάλι,
και δίπλα στ΄άσπρο το σπιτάκι εκεί
στο στήθος μου έγειρες το αχνό κεφάλι.


Μες στη βαθειά εκεί πέρα σιγαλιά,
κρυφούς μαρτύρους είχαμε μονάχους
το πέλαγος, τ’ ανήσυχα πουλιά,
τη βάρκα τη μικρούλα και τους βράχους.


Για την ωραία στιγμή τη μαγική,
που εσμίξαμε τα χέρια και τα χείλη
δεν το θυμάσαι; Ήταν Κυριακή

και ήτανε δύση ρόδινη του Απρίλη.

Λάμπρος Πορφύρας -Δέηση για την ψυχή του Παπαδιαμάντη

 Χριστέ μου δόστου τη χαρά, τη μόνη που μπορούσε 
Να σου ζητήση απάνω εκεί νοσταλγικά η ψυχή του,
Κάνε το θάμα κι άσε τον να ζήση όπως εζούσε
Σε μια μεριά που τάχατες να μοιάζη το νησί του.

Νάναι τα βράχια στο γκρεμό βαθυά κουφαλιασμένα,
Νάχη σωριάσει η θάλασσα στην αμμουδιά τα φύκια,
Κι αράδα αράδα στο γιαλό δεμένα, αποσταμένα,
Να σιγοτρίζουν τα φτωχά Σκιαθίτικα καίκια.

Νάναι οι νησιώτισσες οι γρηές κι οι νιές οι πεθαμένες,
Αυτές που τις θλιμμένες τους μας έλεγε ιστορίες,
Να γνέθουν το λινάρι οι γρηές στην πόρτα καθισμένες,
Και δίπλα στα παράθυρα ν' ανθίζουν οι γαζίες.

Κι ύστερα ακόμα νάναι ελιές, και νάναι κυπαρίσσια 
Σκυμμένα νάναι και το φως τ' αχνό να προσκυνάνε,
Να τόνε περιμένουνε στον κάμπο τα ξωκκλήσια 
Και την καμπάνα τους μακρυά οι αγγέλοι να χτυπάνε.

Δόστου Χριστέ μου, τη στερνή χαρά να ιδή και πάλι,
Τη γνώριμή του τη ζωή κοντά στ'  ακροθαλάσσι,
Αχ! έτσι αθώα κι έτσι απλά κι αγνά την είχε ψάλει,
Που της αξίζει εκεί ψηλά μαζί μ' αυτόν ν' αγιάση...

Πηγή: Λάμπρος Πορφύρας, Σκιές: Τα Ποιήματα, Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, Φιλολογική επιμέλεια Ελένη Πολίτου-Μαρμαρινού, Αθήνα 1993, σ. 164.

Λάμπρος Πορφύρας - Ανεμώνες στον άνεμο

1
Σύννεφα της τρελλής Νοτιάς ατρόμητα απλωμένα, τρεχαντηράκια αιθέρια με τα πανιά σκισμένα, παλιές μου αγάπες, που από μια σκορπάτε σ΄ άλλην άκρια, περήφανα στη μοίρα σας και δίχως μάταια δάκρυα, στα πέλαγα που ανοίξανε για σας οι ουράνιοι θόλοι, τρεχαντηράκια αιθέρια χωρίς αραξοβόλι, εκεί που ταξιδεύετε, σε κάποιο τρεχαντήρι, τραβάτε τη θλιμένη μου ψυχή καραβοκύρη.
2
Αθώα πηγή, με τα πολλά χορτάρια σκεπασμένη κάτω απ΄ το θόλο πούπλεξαν για σένα τ΄ άγρια κλώναι, δεν άκουσε ποτέ, ψυχή τον ήχο διψασμένη, σαν του νερού σου τα κρυφά – πώς να τα πω; – τρυγόνια. Μα περισσότερο αγαπώ το σιωπηλό πηγάδι που  την ηχώ του σα ρωτώ και μ΄ απαντά θλιμένα, μαντεύω γνώριμες φωνές, πνιγμένες στο σκοτάδι, φωνές απ΄ τον απόκοσμο κι από τα μαύρα ξένα.
3
Ο αποσταμένος Έρωτας στη λεύκα είχε σκαλώσει κρυμμένος στ΄ ανοιξιάτικα τα φύλλα, τ΄ ασημένια, μα δίχως άλλο τα μικρά πουολιά τον είχαν νιώσει κ΄ είχαν τραγούδια έτσι γλυκά και τόσο κρουσταλλένια. Κ΄ ένα πουλάκι απ΄ την πολλήν αγάπη του ετρελλάθη, και στην ψηλότερη κορφή, στου κλωναριού την άκρια, ζυγιάζουνταν κελαϊδιστά κ΄ έπεφτε ως όπου εστάθη εκεί που μόλις στέκονται και της δροσιάς τα δάκρυα.
4
Καλώς το! Κ΄ ήρθες να μας πεις και πάλι πρωτοβρόχι στη στέγη το μονότονο γοργό κελάδημά σου. Σα μιας παλιάς αγάπης μου εδώ στην έρμη κόχη, θα πλάσω και θα ονειρευθώ, Βροχή, το φάντασμά σου. Θα ιδώ τα μάτια σου τα υγρά, τα σκοτεινά τα πλάνα, το φόρεμά σου το θολό, που υφαίνεις απ΄ τα νέφη, και θα σ΄ ακούσω να χτυπάς – ω τ΄ ουρανού Τσιγκάνα! στου παραθύρου τα γυαλιά το θλιβερό σου ντέφι.
5
Σα μια σκιά χιμαιρική στης λίμνης τον καθρέφτη, σαν ό,τι μένει μακρυνό πολύ, χαμένο, ωραίο, σαν τον καπνό που πάει ψηλά, σαν την δροσιά που πέφτει, ω! σ΄ αγαπώ σαν καθετί που σβύνεται μοιραίο. Μα σαν κατέβουμε κ΄ οι δυο στα Ηλύσια του Ομήρου στ΄ άυλα νησάκια, των ψυχών τ΄ άγιον αραξοβόλι, θε να σου μάσω στην θαμπήν ακρογιαλιά του ονείρου, τα κρίνα που δε σούκοψα στου Μάη το περιβόλι.
6
Το δειλινό – την ώρα αυτή θυμούνται – πλάι στη γλάστρα σαν θα κεντάς μονάχη σου στ΄ άγιο παράθυρό σου, σαν θα κεντάς τα λούλουδα, τον ουρανό με τ΄ άστρα, νάμαι το καλοθύμητο στοχαστικό όνειρό σου. Αν με θυμάσαι θάρχομαι σα μια σκιά – ποιος ξέρει; – ξενητεμένος ή νεκρός θάρχομαι εκεί που θάσαι, σαν βλέπεις φύλλα, σύννεφα, πουλιών φτερά στ΄ αγέρι, σαν βλέπεις καραβιών πανιά, στοιχειά... να με θυμάσαι.
7
Γαλήνη που τ΄ αθόλωτα νερά σου καθρεφτίζουν του μώλου τη φτωχή ζωή σε μαγικό κρουστάλλι, και κάπου η αύρα αν σε ξυπνά για μια στιγμούλα ανθίζουν τ΄ άυλα κρινάκια του αφρού στ΄ αμμουδιαστό ακρογιάλι, ω! νάξερες πώς λαχταρώ το κύμα, που ως κ΄ οι γλάροι το τρέμουν και τρυπώνουνε στου βράχου την κουφάλα, το σύννεφο σαν άλογο, που σπάει το χαλινάρι και σέρνει τ΄ άγριο φάντασμα της Τρικυμιάς καβάλα.
8
Τότε που σ΄ είδα νάρχεσαι με τ΄ άγια χελιδόνια τότε και μόλις ένιωσα για ποια χαρά μιλούσαν, μέσα στα φύλλα τα πουλιά, τα πνεύματα στα κλώνια κ΄ οι πεταλούδες που στο φως νιογέννητες ξυπνούσαν. Το μονοπάτι εδιάβαινες κ΄ είχες μια λάμψη τόση μια τέτοιαν άνθινη ομορφιά στο νοτισμένο χώμα, που δίχως άλλο η Άνοιξη θα σ΄ είχεν ανταμώσει και κάτω απ΄ τις αμυγδαλιές σ΄ εφίλησε στο στόμα.-
Ημερολόγιον Σκόκου, Τόμος 20 (1905), σ. 34-36. Αναδημοσίευση από: https://www.sarantakos.com/kibwtos/porfuras_anemones.html

Λάμπρος Πορφύρας - Φύλλα

Φύλλα ἀπ’ τ’ ἀγέρι τοῦ βουνοῦ ξελλογιασμένα πάλι,
Κανένα δὲν ἀγάπησα στὸν κόσμο ἐγὼ λουλοῦδι
Ὡσὰν ἐσᾶς, ποὺ σμίγετε καὶ τραγουδᾶτε ἀγάλι
Τ’ ἀξέννοιαστό σας, τὸ τρελλὸ μέσα στὸ φῶς τραγοῦδι.

Ὅλ’ ἡ ζωή σας εἶν’ αὐτό! Τὸ λέτε νύχτα-μέρα

Τὸ λέτε ἀπάνω στὰ βουνὰ καὶ στὴ θλιμμένη χώρα

Τὸ λέτε δίπλα στὸ γιαλό, στὸν κάμπο πέρα ὡς πέρα,

Καὶ τέλος, σὰν ξανάρχεται τοῦ φθινοπώρου ἡ μπόρα,

Σὰν ἔρχεται καὶ σᾶς μαδᾶ καὶ σᾶς κυλᾶ στὸ χῶμα

Ἐσεῖς ἐκεῖ ποὺ πέφτετε καὶ φεύγετε καὶ πᾶτε,

— Ὤ! πῶς νὰ μὴ σᾶς ἀγαπῶ;— ποὺ ἐσεῖς καὶ τότε ἀκόμα

Ἐνῶ σκορπάτε, ἀξέννοιαστα σὰν πρὶν τὸ τραγουδᾶτε.

Οι Μουσικές Φωνές, 1934 (μεταθανάτια έκδοση)

Λάμπρος Πορφύρας- Το χαμόγελο

Ωραία γυναίκα, το τρελλό το γέλιο σου διαβαίνει, σα μάταιος ήχος και σκορπά, κι ούτε μια ηχώ ξυπνά στην ακατάδεχτη καρδιά, που αγάπη τήνε δένει μ' αθώα χαμόγελα βουβά. Μ' αυτά που δείχνουνε χαρά, με κάποια που σκεπάζουν τον πόνο τους αμίλητον οι ευγενικές ψυχές, μ' εκείνα που μαραίνονται κρυφά και ξεθωριάζουν, σ' αρχαίες εικόνες σκοτεινές, Και μ' όσα ακόμα ούτε αλαφρά δε σκίζουνε τα χείλη, κι αστράφτουν μόνο στων ματιών βαθιά τη σιγαλιά, ωσάν τ' αντιφεγγίσματα που απλώνονται το δείλι στην πελαγίσιαν ερημιά...

Λάμπρος Πορφύρας – Φιλολογικό ψευδώνυμο του Δημητρίου Σύψωμου-(1879 -1932)

Λάμπρος Πορφύρας-Η Θαμπωμένη Χώρα

Πολλές φορές στου δειλινού τη μυστική την ώρα,

όταν γυρνώ με την ψυχή βαριά συλλογισμένη,

πολλές φορές στην ερημιά βγαίνει μιαν άυλη χώρα,

μια χώρα πάντα σιωπηλή και πάντα θαμπωμένη.

Tα σπίτια της είναι κλειστά κι είναι παλιά. Kλωνάρια

ξεβγαίνουν μέσ' απ' τις φτωχές αυλές, τις ρημαγμένες,

στους τοίχους, στα κατώφλια τους, φυτρώνουνε χορτάρια

κι οι στέγες μες στην πράσινη τη μούχλα είναι ντυμένες.

Έτσι είναι. Kι άλλα τα 'χω δει —θαρρώ— στα μαύρα ξένα,

άλλα εδώ πέρα στο χωριό, και κάποια στο νησί μου,

κάποια στο δρόμο του γιαλού, σε χρόνια ευτυχισμένα,

κι όλα τους, κι όλη η χώρ' αυτή μού λέει για τη ζωή μου.

A! Kαθώς μπαίνω στ' άχαρα τα βραδινά στενά της,

κανένας δεν υπάρχει πια να βγει να μ' απαντήσει,

εγώ είμαι ο μόνος κι ο στερνός που τα περνώ διαβάτης·

θυμάμαι αγάπες· σβήνεται το λίγο φως στη δύση·

Σβήνεται αγάλια ολότελα. Kι η χώρα η θαμπωμένη

μαζί μ' εκείνο σιωπηλή βυθίζεται μακριά μου,

γυρνάω σκυφτός. Kι αλλοίμονο! τριγύρω μου δε μένει

παρά η νυχτιά, κι η σκοτεινιά κι η ατέλειωτη ερημιά μου.

Λάμπρος Πορφύρας-Εσπερινός

Βουβές ψυχές, θλιμμένες! Και τ’ απόβραδο
προσμένουν το Χριστό μας από πέρα,
ποιός ξέρει; από μακριά. Κι εκείνος έρχεται
μες στο θολό του φθινοπώρου αγέρα.

Με τ' άγιο φως αχνόφεγγο στεφάνι του,
με τα θεϊκά, χαμηλωμένα μάτια·
μόνος. Και τα ξερόφυλλα του στρώνουνε
χρυσά χαλιά στα έρμα μονοπάτια.

Του κάμπου τα στρουθιά και τα πετούμενα,
που στις φωλιές κοπαδιαστά γυρίζουν,
άμα τον δούνε, χαμηλώνουν πρόσχαρα,
χαμοπετούν και τον καλωσορίζουν.

Ανάριο το σκοτάδι, μισοδιάφανο,
μόλις που τον σκεπάζει στην καπνιά του,
και τα γυμνά κλαριά σα χέρια υψώνονται
και δέονται στο άυλο πέρασμά του.

Δέονται σιωπηλά... Κι εκείνος έρχεται
και σκύβει στις ψυχές, που τον προσμένουν.
Σιγά... πονετικά. Κι αργά τα σήμαντρα
πονετικά κι αυτά σιγοσημαίνουν…

Πηγή: https://www.sansimera.gr/anthology/251

© SanSimera.gr

Λάμπρος Πορφύρας-Επίγραμμα

Εδώ στην έρημη πηγή

που ίσκιος επλανήθη

μιάς ομορφιάς ανέγγιχτης,

στα κρουσταλένια βύθη,

για τις νυφούλες του νερού

και στης ιτιάς τον κλώνο

στεφάνι αγριολούλουδα

κρεμώ κι αφιερώνω.

Παρακαλώ τις καλαμιές

με τους αυλούς θλιμένα

να κελαδούν τ' αμίλητα

λογάκια τα σβησμένα.

Και τη πηγή στο κοίλωμα

του βράχου, κεί στην άκρια

να χύνει σα σε λήκυθο

τα μουσικά της δάκρυα.

Πηγή: http://www.poiein.gr/2011/08/31/euidhnio-dhinoynao-1879-1932-dhiethiaoa/

Λάμπρος Πορφύρας-Το έρημο μονοπάτι

Μέρες και νύχτες στο σπίτι κυλούν και διαβαίνουν

σαν το θολό και μονότονο ρέμα θλιμμένες,
κι οι γριές οι Μοίρες παράμερα κλώθουν κι υφαίνουν

της μυστικής μου αγάπης τον πέπλο σκυμμένες.

Σ’ ένα καλάμι λεπτό μαγικόν έχω κλείσει,
σε μια χρυσή, που οι Νεράιδες μου έδωσαν, φλογέρα,
όλους τους ήχους, που κλαιν και στενάζουν στη φύση·
της ρεματιάς, της βροχής, των δεντρών και του αγέρα.

Και το φθινόπωρο αιώνιο στο σπίτι μας πέφτει,
μια καταχνιά μένει εκεί, που χαρούμενα ζούσα,
φαίνεται μόνο βαθιά στο θαμπό μας καθρέφτη
κάποια σκιά, μια σκιά μορφονιάς π’ αγαπούσα.

Λησμονημένον ακόμα χαμόγελο ανθίζει
στα μαραμένα της κάλλη, στ' ανέγγιχτα χείλη,
το χαμογέλιο το αιθέριο πού αχνά το φωτίζει
σε κάτι εικόνες παλιές το φτωχό το καντήλι.

Κι έμεινα εκεί όπου οι μέρες κυλούν και διαβαίνουν
σαν το θολό και μονότονο ρέμα θλιμμένες,
κι όπου οι γριές Μοίρες παράμερα κλώθουν κι υφαίνουν
της μυστικής μου αγάπης τον πέπλο σκυμμένες.

Για κάποιον ίσκιο στο έρμο κρουστάλλι πνιγμένο,
έμεινα παίζοντας πάντοτ’ εκεί τη φλογέρα,
έναν ανθρώπινο θρήνο απ’ τους θρήνους βγαλμένο
της ρεματιάς, της βροχής, των δέντρων και του αγέρα.

Σκιές, 1920

Πηγή: Τα Ποιήματα (1894-1932), Εκδόσεις Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, Αθήνα 1993, σ.162.

Λάμπρος Πορφύρας-Επίγραμμα

 

Εδώ στην έρημη πηγή
που ίσκιος επλανήθη
μιάς ομορφιάς ανέγγιχτης,
στα κρουσταλένια βύθη,

για τις νυφούλες του νερού
και στης ιτιάς τον κλώνο
στεφάνι αγριολούλουδα
κρεμώ κι αφιερώνω.

Παρακαλώ τις καλαμιές
με τους αυλούς θλιμένα
να κελαδούν τ' αμίλητα
λογάκια τα σβησμένα.

Και τη πηγή στο κοίλωμα
του βράχου, κεί στην άκρια
να χύνει σα σε λήκυθο
τα μουσικά της δάκρυα.

Λάμπρος Πορφύρας (1879-1932)

Λάμπρος Πορφύρας- Μην κλαις

Μην κλαις, μη λες πως τίποτα δε σού' μειν' εδώ πέρα.
Σου μένει, απάνω στα βουνά, το πέρασμα της μπόρας,
σου μένει η χαραυγή μακριά στο πέλαγο κι η μέρα
κάτω στον κάμπο κι οι ελιές και το βουητό της χώρας.

Σου μένει ακόμα το φτωχό, τ' απάνεμο ακρογιάλι,
που, σα βραδιάζει, μέσα του πέφτουν τα βράχια, οι μώλοι,
τα σπίτια, ο γέρος ο ψαράς που λάμνει αγάλι αγάλι.
Μην κλαις! Σου μένει εκεί -για ιδές!- όλ' η ζωή μας. 'Ολη.

Σου μένει εκεί με τη βουβή κι αθώα της γαλήνη,
με τη γλυκοχαμόγελη, την ξένοιαστη ομορφιά της,
με τη σκιά της, τη σκιά που αρχίζει να τη σβήνη
σιγά σιγά το σούρουπο και της νυχτιάς ο μπάτης...

Σκιές