Νίκος Λάζαρης

Μου αρέσουν οι ιδιαίτερα ευαίσθητοι άνθρωποι,

οι μοναχικοί, οι ονειροπόλοι, οι κοινωνικώς απροσάρμοστοι,

οι μη έχοντες πού την κεφαλή κλίνη, οι ανέστιοι, οι πλάνητες,

οι αποσυνάγωγοι, οι κατά κράτος ηττημένοι.

Πιστεύω ότι σ' αυτούς έχει δοθεί η χάρη. Όταν καμιά φορά

τους συναντώ μέσα στο αγριεμένο πλήθος, στις αποβάθρες

πλοίων ή τρένων, σε ερημικά καφενεία, σε ταπεινά εστιατόρια,

στη γωνιά ενός μπαρ, σε σκοτεινές αίθουσες κινηματογράφων

(και τους ξεχωρίζω αμέσως από εκείνο το αδιόρατο μείγμα

μελαγχολίας και ματαιότητας που διαποτίζει ολόκληρη την

ύπαρξή τους),

Νίκος Λάζαρης - [Άτιτλο]

 
Χλόη, Μπομπονιέρα, 

Τιτάνια, Ρέξ, Ακροπόλ, 

εξαίσια καλοκαιρινά σινεμά 

που απεικονίσατε
τα πρώτα μας όνειρα,
τα πρώτα χάδια στο σκοτάδι 

με ιδρωμένα δάχτυλα,
τα πρώτα δειλά φιλιά,
παίξτε τώρα για το χατίρι μας 

τις ταινίες σας ξανά 

από την αρχή, 

να δροσίσει
η παραδείσια αύρα
τα ξαναμμένα μας πρόσωπα 

και η λάμψη της σελήνης 

να φωτίσει τα νιάτα μας 

άλκιμα, ακαταμάχητα, ανέσπερα, 

κάτω από τις πανύψηλες λεύκες, 

μέσα στα τριαντάφυλλα,
τα νυχτολούλουδα
και τα γιασεμιά.

Από τη συλλογή: Σκοτεινός Καθρέφτης, εκδ. Κουκκίδα, 2022.

Πηγή:  https://www.andro.gr/empneusi/oi-poihtes-mas-gia-ta-therina-cinema/?fbclid=IwY2xjawKWtCJleHRuA2FlbQIxMQBicmlkETFsbnF6QkFEOUVucHFSS2FvAR4qZSusk2ANSd86jt9eAfiBsqdPSczIZfVScUEnuFLjhVWr86ynZ1lWPe3wkg_aem_zYN_2O90QTSyhjIK97yM-Q

Νίκος Λάζαρης - Δύο πεζόμορφα ποιήματα

1.

Μου αρέσουν οι ιδιαίτερα ευαίσθητοι άνθρωποι,

οι μοναχικοί,οι ονειροπόλοι,οι κοινωνικώς απροσάρμοστοι,

οι μη έχοντες πού την κεφαλή κλίνη,οι ανέστιοι, οι πλάνητες,

οι αποσυνάγωγοι,οι κατά κράτος ηττημένοι.

Πιστεύω ότι σ' αυτούς έχει δοθεί η χάρη. Όταν καμιά φορά

τους συναντώ μέσα στο αγριεμένο πλήθος,στις αποβάθρες

πλοίων ή τρένων,σε ερημικά καφενεία, σε ταπεινά εστιατόρια,

στη γωνιά ενός μπαρ, σε σκοτεινές αίθουσες κινηματογράφων

(και τους ξεχωρίζω αμέσως από εκείνο το αδιόρατο μείγμα

μελαγχολίας και ματαιότητας που διαποτίζει ολόκληρη την

ύπαρξή τους), αισθάνομαι την ανάγκη να τους πλησιάσω,

να γνωριστώ μαζί τους, να ρωτήσω για τα πάθη και τις εμμονές τους, να μάθω λεπτομέρειες τού βίου τους που θα με βοηθήσουν

να φωτίσω ίσως και το μυστήριο τής δικής μου διαδρομής μέσα

στον κόσμο. Πάντοτε όμως ένα αόρατο εμπόδιο ορθώνεται μπροστά μου, με σταματά και δεν μου επιτρέπει να πραγματοποιήσω την πρόθεσή μου. Και με βασανίζουν οι τύψεις

και οι ενοχές γι αυτήν την εκκρεμότητα (όπως βασανίζει ένα βαθιά θρησκευόμενο άτομο το ανεκπλήρωτο τάμα του) και σκέφτομαι ότι πρέπει κάποτε επιτέλους να βρω τη δύναμη να ξεπεράσω τις αναστολές και να προσεγγίσω τις υπερήφανες αυτές ψυχές.

2.

Νωρίς το πρωί, τα σύννεφα στον ουρανό έμοιαζαν με μια γκρίζα,

γαριασμένη κουβέρτα νοσοκομείου. Αργότερα άρχισε να χιονίζει.

Ένα χιόνι πυκνό, απαλό,που τύλιξε με τον πάλλευκο μανδύα του τα πάντα. Γι αρκετή ώρα ο μόνος θόρυβος που ακουγόταν ήταν

το μουγκρητό των αυτοκινήτων που είχαν κολλήσει στη λάσπη

και ο μακρινός αντίλαλος από τις ντουφεκιές των κυνηγών.

Ύστερα εκεί λίγο μετά το μεσημέρι,ένας λαμπρός ήλιος πλαισιωμένος από ένα γαλάζιο στεφάνι τρύπησε τα σύννεφα

και σχημάτισε ένα φωτεινό κύκλο. Και τότε -ενώ σε ολόκληρο το λεκανοπέδιο χιόνιζε με διαρκώς αυξανόμενη ένταση- στη μέση

ακριβώς τ' ουρανού ο κύκλος μεταβλήθηκε σιγά-σιγά σ' ένα μεγάλο καθρέφτη, μέσα στον οποίο, κοιτάζοντας προσεκτικά,

μπορούσες να δεις να περνούν οι μορφές των νικημένων τής ζωής - μια ατέλειωτη πομπή- να στέκονται εκεί για μερικά δευτερόλεπτα κι ύστερα να χάνονται.

Νίκος Λάζαρης - Ο νεκρός ήρωας του Πολυτεχνείου

Συνάντησα τον ήρωα στην επέτειο

τού Πολυτεχνείου. 

Στεκόταν μακριά απ’ το πλήθος

μαδώντας τις δάφνες του

από κάποιες άρρωστες σκέψεις του

αρπαγμένος.

Δεν είχαν τα μάτια του χαρά,

καμιά φτερούγα δεν έβγαινε 

από το σώμα του,

κανένα φως δεν στεφάνωνε

τα λιγοστά μαλλιά του.

Έμοιαζε ξένος ανάμεσα στις ιαχές,

αμήχανος όπως ο Οδυσσέας

όταν κατέβηκε στον Άδη.

Ξαφνικά – κι ενώ πλησίαζα να τού μιλήσω-

πέρασε μπροστά μου σαν ανεμοστρόβιλος

και με μια κίνηση που φανέρωνε οργή,

έκοψε τα καλώδια και τις μικροφωνικές 

εγκαταστάσεις,  βυθίζοντας 

την περιοχή στο σκοτάδι.

Το πλήθος πάγωσε∙ οι ρήτορες απόμειναν

ακίνητοι σαν πετρωμένοι.

Και αντήχησε τότε σε όλη τη χώρα

το ταραγμένο γέλιο του,

καθώς απομακρύνθηκε κουτσαίνοντας

παίρνοντας μαζί του κι ένα δεντράκι                                 

από τον Κήπο τού Μουσείου.

Πηγή: Τα δέντρα τρέχουν βιαστικά, Ηριδανός, 1985 και στην ποιητική ανθολογία τού Ηλία Γκρη: Το μελάνι φωνάζει, Μεταίχμιο 2003.

Νίκος Λάζαρης - Πέντε ερωτικά ποιήματα

 ΣΑΝ ΧΟΡΤΟ ΤΡΥΦΕΡΟ

Κράτα με στη μνήμη σου
σαν ένα χόρτο τρυφερό
που άκαιρα φύτρωσε
μες στα χαλάσματα
κι έχασε κει το πρόσωπό του,
καθώς δάσος αφρισμένο
μετά από δυνατή βροχή,
όπως πέτρα δύσκολη
που δεν μπόρεσες,
κράτα με
όπως την άσπρη γραμμή
που αφήνει πίσω του
το πλοίο σαν φεύγει.

*

ΕΡΩΤΟΓΡΑΦΗΜΑ

ΙΑ’
Οι κραυγές μας ξυπνούν
τους ανύποπτους ένοικους
αυτού τού κόσμου.

ΙΒ’
Στ’ ανοιχτά σου σκέλη
η τρυφερότητά μου
εντοιχίζεται.

ΙΕ’
Σε κοιτώ από το πλάι- φυσάει.
Η νύχτα μάς μετατοπίζει
σε άλλα σχήματα, σε άλλες εποχές,
με διαφορετικά υλικά
εγγράφεται τώρα ο ήχος μας.
Κυλιόμαστε σε μια σκοτεινή
ακρογιαλιά- χώρα θανάτου.
Μέσα απ’ τα ρούχα μας περνούν
οι παγεροί διαβάτες.

ΙΖ’
Βυζαίνω τη σκέψη σου
με λέξεις καθαγιασμένης χυδαιότητας ∙
η φωνή σου βραχνιάζει,
ζεματάει το σάλιο σου,
τα ρουθούνια σου ανοίγουν μεθυσμένα.
Βγαίνω από τον εαυτό μου
και βυθίζομαι σ’ εσένα,
τα κορμιά μας ανάβουν ενωμένα,
ενώ τα πράγματα εξατμίζονται γύρω μας
καθώς με σπασμούς
περνάμε μυστικά στην άλλη άκρη.

*Από τη συλλογή «Ερωτογράφημα», εκδόσεις «Τραμ», Θεσσαλονίκη.


Πηγή: https://tokoskino.me/

Νίκος Λάζαρης - Σκοτεινός καθρέφτης

Χλόη, Μπομπονιέρα,

Τιτάνια, Ρέξ, Ακροπόλ,

εξαίσια καλοκαιρινά σινεμά

που απεικονίσατε

τα πρώτα μας όνειρα,

τα πρώτα χάδια στο σκοτάδι

με ιδρωμένα δάχτυλα,

τα πρώτα δειλά φιλιά,

παίξτε τώρα για το χατίρι μας

τις ταινίες σας ξανά

από την αρχή,

να δροσίσει

η παραδείσια αύρα

τα ξαναμμένα μας πρόσωπα

και η λάμψη της σελήνης

να φωτίσει τα νιάτα μας

άλκιμα, ακαταμάχητα, ανέσπερα,

κάτω από τις πανύψηλες λεύκες,

μέσα στα τριαντάφυλλα,

τα νυχτολούλουδα

και τα γιασεμιά.

Σκοτεινός καθρέφτης

Νίκος Λάζαρης - Τρία Ποιήματα

 ΠΑΡΑΛΙΑ ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ

Ζέστη Ιουνίου, εικόνες χωρίς συνοχή,

θάλασσα που δεν καθρεφτίζεται

ακόμη εντός, φώτα

που δεν ανάβουν

παρά μόνον όταν αγγίζουν

το ανέκκλητο όριο τής μνήμης.

Είμαστε εδώ ,Κυριακή,

στην παραλία που πολέμησε ο Κυναίγειρος,

χιλιάδες σώματα υπερυψωμένα λίγο

πάνω απ’ την άμμο,

άνθρωποι αιωρούμενοι,

από έναν ανεξήγητο, αρχέγονο

πόνο φουσκωμένοι,

όπως αυτό το θαλάσσιο αερόστατο

που ανεβαίνει ψηλά θεαματικά

και με τη βοήθεια του ανέμου

χάνεται εκεί που το μάτι

σβήνει τον ορίζοντα.

Η ΕΝΤΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΡΚΗΣ

Ποιος χάνεται απόψε μες στο πλήθος

ποιος μες στον εαυτό του συντρίβεται;

Ποιος αναζητά απεγνωσμένα το άλλο

αυτό που κάποτε υπήρξε

αυτό που δεν θα υπάρξει ποτέ;

Ποιος βήχει στο φεγγάρι

ποιος στο χιονισμένο πάρκο δίπλα σου;

Ποιος σκάβει τις νύχτες τη φυλακή του

και το πρωί βρίσκεται σε μιαν άλλη;

Ποιος ματώνει στα βράχια του μυαλού του;

Ποιος σπρώχνει τους άλλους με αγωνία

για να δει το κρυμμένο, το απαραβίαστο;

Ποιος ίπταται φλεγόμενος;

Ποιος λιμοκτονεί;

Ποιος κρατάει τις άκρες τού σχοινιού

που επάνω του βαδίζω;

Ποιος με παύσεις συχνές

υπαγορεύει τούτο το κείμενο;

ΣΑΝ ΧΟΡΤΟ ΤΡΥΦΕΡΟ

Κράτα με στη μνήμη σου

σαν ένα χόρτο τρυφερό

που άκαιρα φύτρωσε

μες στα χαλάσματα

κι έχασε κει το πρόσωπό του,

καθώς δάσος αφρισμένο

μετά από δυνατή βροχή,

όπως πέτρα δύσκολη

που δεν μπόρεσες,

κράτα με

όπως την άσπρη γραμμή

που αφήνει πίσω του

το πλοίο σαν φεύγει.

Αντλήθηκαν απ' το προφίλ του ποιητή στο fb

Νίκος Λάζαρης-Μητρικό σώμα

Πίστεψες πως ήταν η βροχή

αλλά ήταν τα βήματα των πουλιών

στη σιδερένια καταπακτή της ταράτσας.

Πίστεψες πως ήταν ο άντρας σου

πίσω απ’ την πόρτα,

αλλά ήταν ο βήχας του που ακούστηκε

από τον άλλο κόσμο.

Πίστεψες πως ήταν επίπληξη θεϊκή,

αλλά ήταν η φωνή του εκφωνητή

στη τηλεόραση.

Τώρα βυθισμένη στην πολυθρόνα σου,

64 χρόνων, σαν από θαύμα, σταδιακά

μεταμορφώνεσαι:

γίνεσαι πάλι νήπιο, γίνεσαι παιδούλα,

κόρη που δίνει αίγλη στο χορό,

γυναίκα ετοιμόγεννη στην Κατοχή,

(με την κοιλιά στο στόμα να περιμένεις

τον αγνοούμενο άντρα σου) ,

μάνα φυλακισμένη

μες στο χρόνο

στην κουζίνα

στη συνήθεια.

Και ούτε που ακούς της εγγονής

γλυκόηχο το κλάμα

ούτε του τηλεφώνου το κουδούνισμα

― τον ακριβό χαιρετισμό

καθώς ανάλαφρη πετάς και χάνεσαι

με τα φτερά του νυφικού σου

στο σκοτάδι.

Πηγή: Νίκος Λάζαρης, Η ένταση είναι διαρκής – ποιήματα 1975-2002, Τυπωθήτω, Αθήνα 2007, σελ. 99.

Νίκος Λάζαρης- Γυναίκα σε στάση λεωφορείου

 

Τι περιμένεις γυναίκα άγνωστη

κάτω από το τσίγκινο υπόστεγο;

Το λεωφορείο δεν θα ’ρθει.

Ο Έρωτας δεν θα ’ρθει.

Εκείνος δεν θα ’ρθει.

Μέσα από τις ρυτίδες σου

μπορώ να διακρίνω τη ζωή

που χάνεται

― αυτή την ασπρόμαυρη τηλεόραση

με τον ένα μόνο σταθμό

τις συχνές διακοπές, τα παράσιτα.

Στενά δωμάτια, πολλά παιδιά

υγρασία στα κόκαλα και στην καρδιά

δύσκολα χρόνια

δύσκολα χρόνια

δύσκολα χρόνια.

Δεν είσαι εσύ η γυναίκα

που θαύμασα τις προάλλες στο ELLE,

δεν σε είδα στην τελευταία ταινία

του Αντονιόνι ή του Τρυφφώ

δεν άκουσα να σε υμνούν

μεγάλοι ποιητές και ζωγράφοι.

Περνάς κάθε μέρα ανάμεσά μας

ανώνυμη, σχεδόν αόρατη

περιμένοντας πάντα κάτι

που δεν θα ’ρθει ποτέ,

γράφοντας κατά διαστήματα

κραυγές απογνώσεως

με το έμμηνο αίμα σου στον αέρα,

με φόντο τον, εξαίσια γαλάζιο,

αττικό ουρανό.

Νίκος Λάζαρης (1947-)

  Ο βυθός της γκαζόζας και άλλα ποιήματα (1975 – 1985)
Αθήνα, 1995

 Πηγή: http://www.kostasbeys.gr/articles.php?s=4&mid=1479&mnu=3&id=21327