Ηράκλειτος Απόσπάσματα

Φανταστική απεικόνιση του Ηρακλείτου

σε πίνακα του Γιοχάνες Μορέιλσε

Heraclitus fr. DK B67 

1) ὁ θεὸς ἡμέρη εὐφρόνη, χειμὼν θέρος, πόλεμος εἰρήνη, κόρος λιμός. ἀλλοιοῦται δὲ ὅκωσπερ πῦρ, ὁπόταν συμμιγῇ θυώμασιν, ὀνομάζεται καθ᾽ ἡδονὴν ἑκάστου.

..........................................................................................................................................................

 (Ο θεός είναι μέρα, νύχτα, χειμώνας, καλοκαίρι, πόλεμος, ειρήνη, κορεσμός και πείνα. Αυτός μεταβάλλεται με τον τρόπο της φωτιάς: όποτε αναμιχθεί με θυμιάματα, ονομάζεται ανάλογα με τη μυρωδια του καθενός.)

Heraclitus (fr. 

DK 

B52 )

2) αἰὼν παῖς ἐστι παίζων, πεσσεύων· παιδὸς ἡ βασιληίη. -

.................................................................................................................................................................

( Όλη η ζωή είναι παιδί που παίζει με τους βώλους του, σε αυτό ανήκει ο κόσμος).


3) ἐδιζησάμην ἐμεωυτόν.

(Ερεύνησα τον εαυτό μου.)

4) πόλεμος πάντων μὲν πατήρ ἐστι, πάντων δὲ βασιλεύς, καὶ τοὺς μὲν θεοὺς ἔδειξε τοὺς δὲ ἀνθρώπους, τοὺς μὲν δούλους ἐποίησε τοὺς δὲ ἐλευθέρους.

(Ο πόλεμος είναι ο πατέρας των πάντων και ο βασιλιάς των πάντων, και μερικούς τους έκανε θεούς, άλλους ανθρώπους· μερικούς τους έκανε δούλους, άλλους ελεύθερους.)

5) ὁδὸς ἄνω κάτω μία καὶ ὡυτή.

(Ο ανήφορος και ο κατήφορος είναι ο ίδιος δρόμος.)

6)Ἥλιος οὐχ ὑπερβήσεται μέτρα· εἰ δὲ μή, Ἐρινύες μιν Δίκης ἐπίκουροι ἐξευρήσουσιν.

(Ο ήλιος δεν θα ξεπεράσει τα μέτρα του· αλλιώς οι Ερινύες, οι θεραπαινίδες της δικαιοσύνης, θα τον ανακαλύψουν.)

7) ὁ ἄναξ, οὗ τὸ μαντεῖόν ἐστι τὸ ἐν Δελφοῖς, οὔτε λέγει οὔτε κρύπτει ἀλλὰ σημαίνει.

(Ο άρχοντας,στον οποίο είναι αφιερωμένο το μαντείο των Δελφών, δεν μιλάει ούτε κρύβει, παρά στέλνει σημάδια.)

8) οὐ ξυνιᾶσιν ὅκως διαφερόμενον ἑωυτῷ ξυμφέρεται· παλίντονος ἁρμονίη ὅκωσπερ τόξου καὶ λύρης.

Δεν καταλαβαίνουν πώς είναι δυνατό, ενώ βρίσκεται σε αντίθεση, να συμφωνεί με τον εαυτό του: υπάρχει ένας παλίντονος δεσμός, όπως στο τόξο και τη λύρα.

Στο πλαίσιο της θεμελιώδους διδασκαλίας του για την ενότητα των αντιθέτων ο Ηράκλει­τος εκφράζει στο απόσπασμα αυτό την άποψη του για την σύνθεση των αντιθέτων, η οποία οδηγεί στην αρμονία. Ως παραδείγματα χρησιμοποιούνται το τόξο και η λύρα. Στις περι­πτώσεις και των δύο οργάνων ασκούνται αντίρροπες δυνάμεις (προς το εξωτερικό αρχικά και προς το εσωτερικό του οργάνου κατόπιν), οι οποίες όμως στο τέλος εξισορροπούνται σε μια αρμονική κατάσταση

9)ψυχῆς πείρατα ἰὼν οὐκ ἂν ἐξεύροιο πᾶσαν ἐπιπορευόμενος ὁδόν· οὕτω βαθὺν λόγον ἔχει.=

Τα πέρατα της ψυχής δε θα βρείς προχωρώντας, όσο μακριά και αν σε φέρει ο δρόμος σου· τόσο βαθύ λόγο περιέχει.