Πέμπτη 20 Απριλίου 2023

Octavio Paz - H Διπλή φλόγα: έρωτας και ερωτισμός


Η ερωτική συνάντηση αρχίζει με τη θέα του κορμιού που ποθούμε. Ντυμένο ή γυμνό, το κορμί είναι μια παρουσία, μια μορφή η οποία, προς στιγμή, είναι όλες οι μορφές του κόσμου. Μόλις αγκαλιάσουμε τη μορφή αυτή, παύουμε να την αντιλαμβανόμαστε ως παρουσία και τη συλλαμβάνουμε ως συγκεκριμένη ύλη, απτή, που χωράει στην αγκαλιά μας και η οποία, παρόλα αυτά, είναι απεριόριστη... Χανόμαστε ως πρόσωπα και βρισκόμαστε ως αισθήσεις. Όσο η αίσθηση γίνεται πιο έντονη, το κορμί που αγκαλιάζουμε γίνεται πιο αχανές. Αίσθηση του απείρου. Το κορμί μας χάνεται μέσα στο άλλο κορμί. Το σαρκικό αγκάλιασμα είναι η κορύφωση του κορμιού και η απώλειά του.

Ο ερωτισμός του πρώτου είναι μια μοναχική εξιδανίκευση δίχως μεσάζοντες, ενώ του δεύτερου είναι μια πράξη που για να πραγματοποιηθεί απαιτεί τη συνδρομή ενός συνενόχου ή την παρουσία ενός θύματος. Ο ελευθεριάζων έχει πάντοτε την ανάγκη του άλλου και αυτό αποτελεί την καταδίκη του.

Ο έρωτας γεννιέται από μια ακούσια έλξη που η ελεύθερη βούλησή μας μετατρέπει σε εκούσια ένωση. Αυτή ακριβώς είναι η απαραίτητη προϋπόθεση, η πράξη που μετατρέπει τη δουλεία σε ελευθερία.

Αν ενδώσαμε στη λατρεία των ιδεολογικών συστημάτων, ο αιώνας μας κλείνει με τη λατρεία των αντικειμένων. Τι θέση έχει ο έρωτας σ' έναν κόσμο σαν τον δικό μας; 

Οι σπόροι και τα βλαστάρια της ελευθερίας που υπερασπιστήκαμε ενάντια στους ολοκληρωτισμούς του αιώνα μας σήμερα αφυδατώνονται στις πλαστικές σακούλες του δημοκρατικού καπιταλισμού.

Για να ξαναεφεύρουμε τον έρωτα, όπως το ζητούσε ο ποιητής, πρέπει να εφεύρουμε, για μια ακόμη φορά, τον άνθρωπο. 

Πηγή: Οκτάβιο Παζ, Διπλή φλόγα. Έρωτας και ερωτισμός, μτφρ: Σάρα Μπενβενίστε - Μαρία Παπαδήμα, Εξάντας, Αθήνα 1994. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου