Γρηγόριος Ξενόπουλος 1903:
Εκθειάζει το έργο του ποιητή. Για πρώτη φορά τέτοιος ύμνος. Το περίφημο άρθρο του Γρηγόρη Ξενόπουλου στα «Παναθήναια» το 1903. Ο πρώτος που έγραψε επαινετική κριτική:
«Τα ολίγα ποιήματα που έχει γράψει ο Καβαφης έχουν προκαλέσει την οφειλομένην εκτίμησίν μου καιι δικαιολογούν τον θαυμασμόν μου. Είναι άξιος μεγαλυτέρας προσοχής από πολλούς άλλους που έχουν γράψει εκατονταπλάσια ποιήματα»
Ναπολέων Λαπαθιώτης 1924
(Νέα Τέχνη Φύλλα Ιούλιος –Οκτώβριος 2024
Το έργο του Καβάφη , ιδιόρρυθμο, προσωπικό και δίχως προηγούμενο, δοσμένο με το σταγονόμετρο σαν είδος πεμπτουσίας της ποιήσεως ανοίγει τους ορίζοντες της παγκόσμιας Τέχνης, από την οποίαν μας εξέκλιναν και μας αποξένωσαν τελείως τα νόθα και ρηχά κατασκευάσματα πλήθους ανθρώπων ανειλικρινών, μονομερών και περιωρισμένων χωρίς καμμία ηθική εκλέπτυνση καμμία προηγμένη μουσικότητα, καμμία γνώση των ποικίλων αποχρώσεων, των απρόοπτων και μοναδικών, που διαθέτει η παλέτα της ποιήσεως σοφά και συνετά χειριζομένη. Ο Καβάφης έχει μιαν ιδιότητα, που έχουν μόνο οι πολύ μεγάλοι: ότι, ή τον δέχεται κανένα απολύτως αδίστακτα, χωρίς ενδοιασμούς ή τον απορρίπτει εντελώς. Ανάμεσα σε αυτές τις δυο ακρότητες , άλλος μέσος όρος δεν χωρεί. Πώς συμβαίνει αυτό, είναι ευεξήγητο. Το έργο τέχνης δεν προσφέρει παρά ότι του προσφέρει ο θεατής. Είναι ένας καθρέπτης μαγικός, που μας στέλνει πίσω την ψυχή μας. Είναι ένα παράδοξο δοχείο, που πράγματι δεν περιέχει τίποτα αν δεν το γεμίσουμε (πληρώσουμε) εμείς. Εμείς οι απ’ έξω, οι θεατες, σ’ αυτό, τοποθετούμε τη συγκίνησή μας. Αν δεν του προσφέρομε συγκίνηση δεν θα δεχτούμε εις αντάλλαγμα συγκίνηση. Παίρνει καθένας μόνο ό,τι δίνει. Αυτό συμβαίνει και με τον Καβάφη. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν προσφέρουν τίποτε. Ας μην ελπίζουν και να πάρουν τίποτε. Η ψυχρότητα θα είναι αμοιβαία.,
Γ. Σεφέρης.
Το έργο του Καβάφη είναι) «ένα και μόνο ποίημα εν προόδω – ένα «work in progress» - που το τερματίζει ο θάνατος»
Κ. Βάρναλης.
«Χωρίς αμφιβολία ο Καβάφης είναι ένας μοναδικά ιδιότυπος ποιητής. Ασεβής σε όλα, από τη μορφή ίσαμε την ουσία…Το περιεχόμενο αυτής της ποίησης είναι σχεδόν ένα επεισόδιο ιστορικό ή προσωπικό του ποιητή – κι αυτό το τελευταίο συχνά σε δεύτερο ή τρίτο πρόσωπο, άρα απρόσωπο. Κι αυτό το επεισόδιο περιγράφεται ή σκηνοθετείται χωρίς λυρική έξαρση, χωρίς πάθος, μια χρονογραφική ξηρότητα. Δεν φαίνεται να βγαίνει από την καρδιά παρά από το μυαλό»
Ν. Καζαντζάκης
«Ο Καβάφης είναι από τα τελευταία άνθη ενός πολιτισμού. Με διπλά ξεθωριασμένα φύλλα, με μικρό ασθενικό κοτσάνι, δίχως σπόρο. Έχει όλα τα τυπικά χαρακτηριστικά ενός εξαιρετικού ανθρώπου της παρακμής – σοφός, ειρωνικός, ηδονικός, γόης, γιομάτος μνήμη. Ζει σαν αδιάφορος σαν θαρραλέος»
Μυρτιώτισσα:
«Είναι αδύνατος, χλομός, με μαλλιά γκρίζα και πυκνά, πολύ πυκνά. Μα εκείνο που κρατά την προσοχή σου όλη είναι τα μάτια του, τα δυο παμμέγιστα, παράξενα, αινιγματικά του μάτια. Δυο τέτοια μάτια κανείς μας ποτέ δεν θα τα ιδεί σ’ άλλον άνθρωπο, απλούστατα γιατί δεν είναι μάτια σημερινού ανθρώπου
Κ. Παλαμάς:
«Ποιητής ο Καβάφης; Δεν ξέρω. Για ρεπορτάζ από τους αιώνες μοιάζουνε τα γραφτά του. Σκίτσα ιδεών, που πάνε να γίνουν καλά τραγούδια, αλλά παραμένουν ημιτελή σχεδιάσματα».
Γ. Κορδάτος
«Απόστημα της λογοτεχνίας μας, γι’ αυτό και πρέπει να αποκοπεί», «Πιστεύω πως θα’ ρθει καιρός που ο Καβάφης θα ξεχαστεί,
Τέλλος Άγρας 1922:
Ο ποιητικός λόγος του Καβάφη. Αληθινός στη σύλληψή του, ουσιαστικός στο περιεχόμενό του άρτιος στην απόδοσή του
ουσιαστικά όταν κυριαρχουσαν οι λίβελοι
Φωτος Πολίτης 1923:
(Είναι αρλούμπα ) το ποίημα : "Θα θελα αυτήν την μνήμην να την πω// Μόλις θυμούμαι πια τα ματια˙ ήταν θαρρώ μαβιά... Α ναι μαβιά ˙ ένα σαπφείρινο μαβί."
Ταγκόπουλος 1924 :
Επιδημία από την Αίγυπτον ο Καβαφισμός
Πετρούλα Ψηλορείτη (Γαλάτεια Καζαντζάκη) 1909:
Η σκέψη του δεν μέστωσε ακόμα κι ευθύς ως μεστώσει στέκει στη μέση περίφοβη και την παίρνει ο δισταγμός κι ο φόβος
Γιάννης Ψυχάρης 1924:
Ο Καβάφης είναι ο Καραγκιόζης της δημοτικής.
Βρισιμιτζάκης 1923:
Η ποίηση του Καβάφη είναι όλη σκέψη ιδιοτελής και πρακτική η είναι η μεγάλη ανάγκη της ζωής του με αυτήν ζει με αυτήν εμπνέεται αυτή είναι το καταφύγιό του
Μυρτιώτισσα 1924 :
Σαν τα βρήκε όλα άσχημα φοβήθηκε. Υπερήφανος δε δέχτηκε να αυτοκτονήσει Οπλίστηκε με τεράστια θέληση κλείστηκε μέσα στο σπίτι του και φρουρός άγρυπνος του εαυτού του, έκανε την τέχνη του ζωή.
Γρυπάρης 1924 :
Ξάφνιασμα η ποίηση του Καβάφη. Κινείται στην Αλεξανδρινή ή την Ελληνιστική περίοδο ανεπιτήδευτα με φυσικότητα και άνεση.
Μαλακάσης :
Ο Καβάφης είναι λαμπρός ποιητής
Μπάρλας:
Αν και οι αντιλήψεις μου για την ποίηση είναι εκ διαμέτρου αντίθετες εν τούτοις εκτιμώ το έργο του Ευγένεια στη σκέψη, λιτότητα του ύφους αυστηρή σφραγίδα της ξεχωριστής του προσωπικότητας.
Μπεκές :
Δεν τον αισθάνομαι για ποιητή.
Παύλος Νιρβάνας :
Θαυμασμός του εξωτικού και του ασυνήθιστου. Μου ασκεί μια ξεχωριστή έλξη.
Πέτρος Χάρης:
Για να διεισδύσει κανείς στην ποίηση του πρέπει να έχει εφόδια: Κατάλληλη ψυχική και διανοητική προπόνηση. Είναι ποιητής του σπουδαστηρίου. Απευθύνεται σε λίγους και μορφωμένους.
Άλκης Θρύλος:
Κάθε φορά που διαβάζω και ξαναδιαβάζω πείθομαι περισσότερο πως ο Καβάφης δεν είναι ένα φαινόμενο εξαιρετικό για τον τόπο του. Προσθέτει στην παγκόσμια δημιουργία έναν κόσμο πρωτόπλαστο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου