Γιάννης Υφαντής - Μυστικοί της Ανατολής

 Ο ΑΝΑΠΗΡΟΣ ΜΑΘΗΤΗΣ ΚΑΙ Ο ΓΕΡΟ ΔΑΣΚΑΛΟΣ 

Ο Σεν Του Τσία δεν είχε πόδια· μαθήτευε στον Πόχουν Όου Ρεν. Μια μέρα κάποιος του είπε: «Τί βρίσκεις σ’ αυτό το γέρο δάσκαλο και μένεις μαζί του τόσα χρόνια με τόση προσήλωση;» «Τί βρίσκω;» απάντησε ο Σεν Του Τσία. «Αφότου ζω κοντά του, σαν να με λούζει με την καλοσύνη του, ζω μέσα στη γαλήνη. Αλλ’ άκου και το πιο εκπληκτικό: Δεκαεννιά ολόκληρα χρόνια βρίσκομαι μαζί του εδώ. Και ποτέ δεν πρόσεξε πως δεν έχω πόδια»

_____________

Σχόλιο: Αντιλαμβανόμαστε ότι, ο Σεν Του Τσία πήγε να ζήσει κοντά στον σοφό γέρο του βουνού, επειδή ακριβώς οι καλοί άνθρωποι του χωριού του (και κατά βάθος οι κακοί μάγοι που τον περιέβαλαν), άλλο δεν πρόσεχαν σ’ αυτόν παρά το ότι δεν είχε πόδια. Το πιο σύνηθες για τους ανθρώπους είναι να προσέχουν σε κάθε άνθρωπο που συναντούν, το κουσούρι του, το άσχημο, το ελάττωμα. Έτσι, συλλέγοντας ασχήμια, κουσούρια και καμμάτια του κακού, φτιάχνουν την απόλυτη κόλασή τους.

.

Ο ΒΟΥΔΑΣ ΚΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΕΦΤΑΣΕ ΣΤΟ «ΘΑΥΜΑ» 

Ο Βούδας έφτασε σ’ ένα ποτάμι. Εκεί συνάντησε κάποιον ασκητή που του είπε χαρούμενος: «Παιδεύτηκα σχεδόν μια ολόκληρη ζωή. Μα τα κατάφερα. Μπορώ να περνώ το ποτάμι βαδίζοντας πάνω στο νερό». Ο Βούδας τότε του είπε: «Τι ανοησία. Σπατάλησες μια ζωή για να καταφέρεις αυτό το πράγμα, ενώ μπορούσες να περνάς το ποτάμι πάνω σε μια βάρκα».

.

Ο ΓΚΑΖΑΝ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΦΟΝΟ 

Κάποτε ζήτησαν από τον Γκαζάν να τους μιλήσει για το φόνο. Ο Γκαζάν είπε: «Αυτοί που μιλούν ενάντια στο φόνο και θέλουν να σώσουν τις ζωές όλων των όντων έχουν δίκιο. Είναι σωστό να προστατεύουμε ακόμα και τα έντομα. Αλλά τί θα λέγαμε για κείνους που σκοτώνουν το χρόνο των άλλων; Τί θα λέγαμε για κείνους που σκοτώνουν την αφθονία των αγαθών ή την κρατική οικονομία; Κι ακόμα τί θα λέγαμε για κείνους που διδάσκουν χωρίς να έχουν φωτιστεί; Το να διδάσκεις χωρίς να έχεις φωτιστεί, είναι φόνος".

        *

ΤΣΙ ΓΙΟΝΟ (Ιαπωνία…)

Ο ΚΟΥΒΑΣ 

Με χίλιους τρόπους πάσχισα 

να σώσω τον παλιό κουβά. 

Μα τελικά ο πάτος έπεσε. 

Ούτε νερό πια μέσα στον κουβά. 

Ούτε φεγγάρι πια μες στο νερό.

       *

ΓΚΟΥΣΙΤΣΟΥ (1290-1397 μ.Χ.) 

Η ΑΠΟΦΑΣΗ 

Αναδροσίζετ’ ο αγέρας που φυσά 

πάνω στον καταρράχτη· το φεγγάρι 

κρέμεται στου μπαμπού την κορυφή 

και του μπαμπού ο αέρας λάμπει. 

Στα γεράματα 

πονιούνται τα βουνά τόσο πολύ. 

                                              Απόφασή μου 

τα κόκκαλά μου αυτά να καθαρίσουν μες στα βράχια.

        *

ΣΟΥΤΑΚΟΥ(1308-1388 μ.Χ., Ρινζάι) 

ΤΟ ΒΡΥΟ ΤΗΣ ΣΤΕΠΠΑΣ 

Το καλαμένιο μου ραβδί ακουμπά στον τοίχο ενώ εγώ 

ξαπλώνω ειρηνικά στο φεγγαρόφωτο 

ή ακουρμάζομαι τον ήχο του νερού πάνω στο βράχο. 

Στέκομαι. 

Κανένας δεν μπορεί να αγοράσει μια συγκίνηση σαν τούτη: 

Το βρύο της στέπας είναι κεντημένο 

μ’ ένα εκατομμύριο στολίδια.

______________

Σχόλιο: Οι περισσότεροι από τους ποιητές του βιβλίου αυτού, δεν ζούσαν για να γράφουν, αλλά, ζούσαν για να ζουν. Μερικοί μάλιστα, μέσα σ’ ένα βίο 60 ή 80 ετών, έγραψαν μόνο, ένα μικρό ποίημα, μόνο και μόνο για να πουν κάτι που τους ήταν αδύνατο να μην το πουν.

       *

Π’ΑΓΚ ΓΙΟΥΝ ΤΣΟΥ ΣΙΧ (8ος αι., Κίνα): 

Ω τί υπέροχο, 

τί θαυμαστό: 

Αντλώ νερό· 

μαζεύω ξύλα.

       *

ΣΑΐΓΚΟ (Ιαπωνία):

Γιατί, δεν ξέρω, μα 

μου τρέχουν δάκρυα 

ευγνωμοσύνης.

ΚΑΜΠΙΡ:

Πουράνα και Κοράνι; Μόνο λέξεις.

Μα εγώ

το πέπλο σήκωσα και είδα:

Έξω απ’ την εμπειρία μας

τα πάντα είναι ψέμα.

.

ΙΚΚΥΟΥ:

Ύστερα από δέκα χρόνια μες στα κόκκινα

φώτα της πόλης

πόσο μοναχική μια συλλαβή μες στα βουνά.

Μπορώ να δω τα νέφη χίλια μίλια μακριά

ν’ ακούσω αρχαία μουσική μέσα στα πεύκα.

*

Αν και δεν τους κηρύξαμε το δόγμα, ανερώτητα,

ανοίγουν τα λουλούδια κάθε άνοιξη,

πέφτουν, σκορπίζουν, θρυμματίζονται.

.

ΣΟΤΟΜΠΑ:

Σώμα του Βούδα; Το βουνό·

και κήρυγμά του; Ο χείμαρρος.

Την περασμένη νύχτα κύλησαν εδώ

ογδόντα πέντε χιλιάδες ποιήματα.

Πώς;

Πώς να τους κάνω να καταλάβουν;

.

ΡΙΟΚΑΝ:

Ο κλέφτης φεύγοντας

λησμόνησε να πάρει το φεγγάρι

που λάμπει εδώ μπρος στο παράθυρο.

.

ΜΟΥ ΜΟΝ:

Την άνοιξη χιλιάδες λουλούδια·

το φθινόπωρο ένα μισοφέγγαρο·

Το καλοκαίρι ένα δροσερό αεράκι·

το χειμώνα χιλιάδες νιφάδες χιονιού.

Αν μες στο νου σου δεν κρατάς άχρηστα πράματα

καθ’ εποχή είν’ όμορφη για σένα.

.

(ΜΥΣΤΙΚΟΙ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ, Εκδόσεις «Οδός Πανός», Οκτ.

2021).

Μετάφραση: Γιάννης Υφαντής