Hράκλειτος - Έμμετρη απόδοση: Ι.Ν.Κυριαζής

Σκουπίδια χυμένα τυχαίως

ο κόσμος ο πιο ωραίος.

[σάρµα εἰκῆ κεχυµένον ὁ κάλλιστος κόσµος.]

Όσοι γεννήθηκαν, να ζουν θέλουν νεκρούς να δίνουν

και θάνατοι να γεννηθούν, πίσω παιδιά αφήνουν.

[γενόμενοι ζώειν ἐθέλουσι μόρους τ' ἔχειν,

καὶ παῖδας καταλείπουσι μόρους γενέσθαι.]

Στα γαϊδούρια μη δίνεις χρυσό-

προτιμούν πιο πολύ το σανό.

[Ὄνοι σύρματ' ἂν ἕλοιντο μᾶλλον ἢ χρυσόν.]

Θάνατος όσα βλέπουμε όποτε σηκωθούμε

και ύπνος όταν πέφτουμε θα είναι όσα δούμε.

[Θάνατός ἐστι ὁκόσα ἐγερθέντες ὁρέομεν,

ὁκόσα δὲ εὕδοντες ὕπνος.]

Παιδάκι που ζάρια αναδεύει

ο χρόνος· παιδί βασιλεύει.

[Αἰὼν παῖς ἐστι παίζων πεσσεύων·

παιδὸς ἡ βασιληίη.]

Λίγο χρυσό όποιος ζητεί,

πρέπει να σκάψει πολλή γη.

[Χρυσὸν οἱ διζήμενοι γῆν πολλὴν ὀρύσσουσι

καὶ εὑρίσκουσι ὀλίγον.]

Ο άνθρωπος έχει θεό του

το ήθος το ανθρώπινό του.

[Ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων.]

Πώς τάχα κανείς να ξεφύγει

αυτό που ποτέ του δε λήγει;

[Τὸ μὴ δῦνόν ποτε πῶς ἄν τις λάθοι;]

Κι οι σκύλοι γαβγίζουν

αν δε σε γνωρίζουν.

[Κύνες καὶ βαΰζουσι ὃν ἂν μὴ γινώσκωσι.]

Κανείς δυο φορές δεν μπορεί

στο ίδιο ποτάμι να μπει.

[δὶς ἐς τὸν αὐτὸν ποταμὸν οὐκ ἂν ἐμβαίης.]

Αναζήτησα να βρω

τον χαμένο μου εαυτό.

[ Εδιζησάμην εμεωυτόν. ]

Με παιχνίδια παιδιών πόσο μοιάζουν

όσα αλήθεια σ' ανθρώπους φαντάζουν...

[ παῖδες ἀθύρματα νενόμικεν εἶναι τὰ ἀνθρώπινα δοξάσματα. ]

Και τα γουρούνια πιότερο την ηδονή θα βρούνε

στον βούρκο κι όχι σε νερό καθάριο μέσα αν μπούνε.

[ Ύες βορβόρω ήδονται μάλλον ή καθαρώ ύδατι. ]

Από θεό ή άνθρωπο ο κόσμος δεν εγίνη.

Ήταν, είναι και θα 'ναι πυρ, πάντα ζωή να δίνει.

Με μέτρο ανάβει πάντοτε, με μέτρο και θα σβήνει.

[ Κόσμον τονδε, τον αυτόν απάντων, ούτε τις θεών ούτε ανθρώπων εποίησεν, αλλ’ ην αεί και έστιν και έσται πυρ αείζωον, απτόμενον μέτρα και αποσβεννύμενον μέτρα. ]

Για τους ανθρώπους που ξυπνούν, κοινός ο κόσμος κι ένας...

Μα οι κοιμισμένοι βρίσκονται σε άλλον ο καθένας.

[ Τοις εγρηγορόσιν ένα και κοινόν κόσμον είναι, των δε κοιμωμένων έκαστος εις ίδιον αποστρέφεσθαι. ]

Όσα οι άνθρωποι ποθούνε

καλύτερα να μη συμβούνε.

[ ἀνθρώποις γίνεσθαι ὁκόσα θέλουσιν οὐκ ἄμεινον. ]

Ό,τι σέρνεται δέρνεται.

[ Πᾶν γὰρ ἑρπετὸν πληγῇ νέμεται. ]

Με κάποιον που απουσιάζει

κανείς να μην τα βάζει.

[ Απόντι μη μάχου. ]

Άμα ξέρεις πολλά, δεν τα ξέρεις καλά.

[ Πολυμαθίη – κακοτεχνίη. ]

Όσοι δεν ξέρουν ν' ακούνε

δεν ξέρουν και να μιλούνε.

[ Ακούσαι ουκ επιστάμενοι ουδ’ επείν. ]

Στο σκοτάδι ο άνθρωπος, φως

κι όταν σβήνει τα μάτια, εαυτός.

Όσο ζει και κοιμάται, νεκρός.

Όμως μοιάζει νεκρός, ξυπνητός.

[ ἄνθρωπος ἐν εὐφρόνῃ φάος ἅπτεται ἑωυτῷ ἀποσβεσθεὶς ὄψεις. ζῶν δὲ ἅπτεται τεθνεῶτος εὕδων, ἐγρηγορὼς ἅπτεται εὕδοντος. ]

Ούτ' ο ήλιος μπορεί

μέτρα να υπερβεί.

[ Ήλιος ούκ αν υπερβήσεται μέτρα. ]

Συμπίπτει το τέλος κι η αρχή

σε κάθε γραμμή κυκλική.

[ Ξυνόν γαρ αρχή και πέρας επί κύκλου περιφερείας. ]

Αυτό που αλλάζει

ησυχάζει.

[ Μεταβάλλον αναπαύεται. ]

Πόλεμος: πάντων ο πατέρας, πόλεμος: πάντων βασιλιάς.

Άλλους, θεούς ανέδειξε, κι άλλους, ανθρώπους μονομιάς.

Σ' άλλους σκλαβιά τους έδωσε

κι άλλους τους ελευθέρωσε.

Πόλεμος πάντων μὲν πατήρ ἐστι, πάντων δὲ βασιλεύς, καὶ τοὺς μὲν θεοὺς ἔδειξε τοὺς δὲ ἀνθρώπους, τοὺς μὲν δούλους ἐποίησε τοὺς δὲ ἐλευθέρους

Έμμετρη απόδοση: Ι.Ν.Κυριαζής