Ηλίας Λάγιος-Η ιστορία της Λαίδης Οθέλλος

Γιάννης Στεφανάκις, Ηλίας Λάγιος, σχέδιο μολύβι

ΛΑΙΔΗ ΟΘΕΛΛΟΣ

ΠΗΡΑ ΦΩΝΗ -μ' ακούς;- φώναξα.

Δεν ήρθα να σου μιλήσω

     ήρθα να σ' αποχαιρετίσω.

Το κακό που ’χεις πράξει στη ζωή μου,

αυτό το κακό θα ζήσεις. Έτσι ας γίνει.

Μου το ’χεις πει πως μ’ αγαπάς.

Μου ’πες: «δεν έχω λόγια να στο πω».

Ε, και; Αφού είναι έτσι

μόνος μίλα πια, άκου τον εαυτό σου.

Εγώ... εγώ, ήρθα να σ’ αποχαιρετίσω.

ΑΦΗΓΗΤΗΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ της Λαίδης Οθέλλος. Πικρή, πικρότατη ερωτική 

ιστορία. Που έχει ήδη ειπωθεί. Πότε ειπώθηκε; Πότε 

ειπώθηκε; Προ πάντων των αιώνων. Προ πάντων των 

αιώνων. Τότε ειπώθηκε. Προ πάντων των αιώνων. [.......]

ΛΑΙΔΗ ΟΘΕΛΛΟΣ

Μ' ΑΚΟΥΣ, Κύριέ μου, που φεύγω; Που φεύγω μακριά; 

Θα επιστρέψω; Θα επιστρέψω ποτέ; 

Δεν θα επιστρέψω.

Θα είμαι εκεί, πάντα. Πάντα, εκεί. Αλλού. 

Μακριά σου. Η καημένη εγώ.

                                            Κλαις;

Α, τα κουρασμένα κρύα γέρικα πόδια σου.

Κρυώνουν να στα ζεστάνω; Κρυώνουν.

Κλαις αγάπη μου και Κύριέ μου;

Φτωχά, γερασμένα μέλη.

Τώρα το ξέρεις. Δεν κλαις. Μην κλαις. 

Αγάπη μου, αν επιθυμούσα ν' ανάψω στην καρδιά σου

ή στο λεπτό, ευγενικό σου πνεύμα

την ζήλεια - ξέρεις τι 'ναι η ζήλεια;

Τώρα θα το μάθεις. Μην φοβάσαι.

Γλυκέ μου, δεν θα σ' αδικήσω.

Προτιμώ τον εαυτό μου ν' αδικήσω

παρά εσένα, λατρευτέ μου σύζυγε. [.......]

 Rembrandt,  Old Man Seated in an Armchair

Τώρα πια μπορώ να σε κοιτάζω μες στα μάτια

δίχως να φοβάμαι. Μα, ποιος είναι πίσω σου; 

Εσύ, πριν δεκαπέντε χρόνια. Όμοιος κι απαράλλακτος. 

Ο ίδιος τρόπος ν' ανάβεις το τσιγάρο σου. 

Ο ίδιος τρόπος ν' αφήνεις τα κλειδιά σου

στο τραπέζι. Κι αυτός, πιο πίσω; Πάλι εσύ.

Πριν δέκα χρόνια.

Τι παιχνίδια μου παίζουν η νύχτα κι οι σκιές.

Σε πολλαπλασιάζουν. Για να δω. Αυτός εκεί;

Εσύ. Πιο πίσω; Πάλι εσύ. Κι αυτός στην πολυ-

θρόνα σου; Να, τώρα σε βλέπω όπως είσαι.

Γέρασες, άδειασες, τα 'χεις λίγο χαμένα. 

Πίσω απ' όλα σου τα νιάτα - εσύ• ένας γέρος.[ …….]

Ω, ανόητη αγάπη μου. Δεν υπάρχει

το θέλημά σου γεννηθήτω, καν η φωνή σου

υλακή σκυλιού, ω, δεν υπάρχει κάτι

να μοιάσει οδός διαφυγής. Άνω και κάτω, πέρα

στην μόλις νοτισμένη γη ή στον αφέντη αγέρα

κι ακόμη στα δροσερότατα ύδατα των πηγών,

την πάσα ήμερα,

το ίδιο μονοπάτι, τεθλασμένο μονοπάτι.

Εκείνην που με θέλησες

έτσι με λέει η φωνή σου. Θέλεις

έναν καφέ; Να ρίξω μια κουβέρτα

στο κορμί σου; Μην μου κρυώσεις.

Μην μου κρυώσεις μάτια μου.

Δεν υπάρχει πλέον ικανοποίηση

δεν υπάρχει πλέον υποταγή στην καλλιέργεια

του σκοτεινού φυτού της αγάπης. Καταθέτεις

τ' αποξηραμένα φύλλα,

τον δίχως ικμάδα βλαστό. Πιο βαθιά, πιο βαθιά,

τώρα είναι ο καιρός

της αιωνόβιας οδύνης. 'Γγίξε

την εκατόγχειρη ρίζα. Φέρε στο φως

την εκατόγχειρη ρίζα.

Άνοιξε το ραδιόφωνο.

Ιστορία της λαίδης Οθέλλος.

ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ

ΣΕ ΒΕΝΕΤΣΙΑΝΙΚΟ καθρέφτη

μ' άνθια στολίζω τα μαλλιά μου•

το ηλιόφως απαλό που πέφτει

για να φανεί η ομορφιά μου.

Βάζω στα μάτια σκιές θανάτου,

άλλο δεν θέλω παραπάνω•

να 'ναι ομορφιά μου η ομορφιά του, 

να μ' αγαπά κι όταν πεθάνω.

Το ρίμελ, τα μικρά ψιμύθια, 

να ξεχαστώ που μ' αγαπούσε• 

να θυμηθώ τα παραμύθια 

που μου 'λεγε όταν με φιλούσε.

ΛΑΙΔΗ ΟΘΕΛΛΟΣ

ΙΔΟΥ ΛΟΙΠΟΝ εγώ, φτασμένη

εκεί που σώνονται τα νιάτα μου. Μην έχοντας

τίποτε το δικό μου, μην κατέχοντας

υλικά αγαθά. Ν' αναλογίζομαι το τίμημα

της προηγούμενης χαράς. Ζυγίζοντας και κρίνοντας

τις πράξεις και τα έργα μου. Ζυγίζοντας και κρίνοντας.

Παράξενο, παράξενο πολύ να συνδιαλέγεσαι

με τους νεκρούς.[…..]

ΣΙΩΠΗ! σιωπή!

Ας υπάρξει ο ανάλογος σεβασμός προς την νεότητα,

ας περιβληθούν την πρέπουσα αναγνώριση,

τον δέοντα θαυμασμό

τα κατορθώματα των νέων. Ας δούμε με την αρμόζουσα στοργή

αυτούς που ταξιδεύουν

               στα τετραπέρατα τού κόσμου,

αυτούς που ευγενικά κι αθώα

               παραλογίζονται και πράττουν

ή αυτούς

που ονειρεύονται εν κρυπτώ την δικαιοσύνη.

Ας σταθούμε, με προσοχή και κατανόηση,

εμείς που δεν μπορούμε πλέον

να εννοήσουμε.

ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ

ΣΑΝ ΝΕΟ ΔΕΝΔΡΙ το μεσημέρι

λάμπουν τα νιάτα στολισμένα•

του Χρόνου το ψυχρό το χέρι

σβήνει τ' ανθάκια του ένα ένα.

Το φως, μαυρίζει, όλο μαυρίζει•

ξέρω, μια μέρα θα σε χάσω. 

Και μια φωνή μου ψιθυρίζει•

εγώ ποτέ δεν θα γεράσω.

Της νιότης το γλυκύτατο άσμα

ηχεί ως προμήνυμα θανάτου•

κι ως πέφτει στου γκρεμνού το χάσμα 

αφήνει πάσαν ευωδιά του.

ΛΑΙΔΗ ΟΘΕΛΛΟΣ

ΠΑΡΑΞΕΝΗ η μουσική της νιότης. Παράξενη

μουσική. Παράξενα που ακούγεται.

Ο άντρας μου είχε μια γυναίκα. Τι απέγινε;

Πού είναι Κύριέ μου η γυναίκα σου,

η ομορφιά σου, η περιστέρα σου;

Έφυγε; Πότε έφυγε;

Ίσως απήλθεν μέσα στην σκοτεινή

και δοξασμένη νύκτα. Ή μήπως

ένα πρωινό, το πλέον ηλιόλουστο πρωινό; […..]

Λογάκια τής αγάπης.

Ο Κύριός μου εσύ

κι ο αφέντης μου εσύ.

Λογάκια της αγάπης.

ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ

ΜΙΑ ΜΕΡΑ μ' είχες αγαπήσει, 

μια μέρα μου 'ταξες τα πάντα. 

Στεκόμαστε σε μια βεράντα, 

μαζί κοιτάζοντας την δύση.

Τώρα τι μένει πια να δούμε; 

Αγάπες, έρωτες και πάθη... 

Αυτό ειν' το μόνο που 'χω μάθει, 

πως θα πεθάνει ό,τι αγαπούμε.

ΛΑΙΔΗ ΟΘΕΛΛΟΣ

Κι ΗΤΑΝ την πρώτη νύχτα που βγήκαμε έξω, έκανε

ψύχρα, έριξες την ζακέτα σου στους ώμους μου και

κρύωνες εσύ. Είχαμε βγει ύστερα... ύστερα από τι; Θυμά-

σαι αγάπη μου; Και το χέρι σου είχε απλωθεί βαρύ,

βαρύτατο πάνω στους ώμους μου ...θυμάσαι; ...θυμάσαι;

Κι ώρα πολλή περπατήσαμε στους δρόμους της πολι-

τείας αγκαζέ, ώρα πολλή - θυμάσαι αν έβρεχε;- τραγου-

δώντας «δυο πράσινα μάτια», το φεγγάρι στην χάση του

κι η φωνή μου, ψιθυριστή, στο αυτί σου, να σου λέει:

«Θα σ' αγαπώ για πάντα, θα σ' αγαπώ για πάντα, θα σ'

αγαπώ για πάντα». [……]

ΑΦΗΓΗΤΗΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ της Λαίδης Όθέλλος.

Πόσο πολύ την έχει αγαπήσει.

Πόσο πολύ τον έχει πονέσει.

Αγάπη, αγάπη,

οξύτατη λυρική κραυγή,

απαράμιλλο πουλί,

έρχεσαι, παίζεις, αλλάζεις την μνήμη.

Είναι κοινότοπο.

Ας το πούμε όμως.

Τα φαινόμενα απατούν.

Βεβαίως.

Τα φαινόμενα απατούν.

Ποιος αγαπά; ποιος πονά; ποιος φεύγει;

Αυτό ίσως το ξέρουμε

ίσως και όχι.

Ακούστε.

Η Λαίδη Οθέλλος είχε έναν άντρα.

Πού είναι τώρα;

Πού είναι Αρχόντισσα ο άντρας σου,

ο Κύριός σου, η βαλανιδιά σου;

Τον ακούω και φεύγει.

Χάνεται στην αδυσώπητη νύχτα.

Βήματα.

Αντίλαλος τής μοναξιάς σου

        στο κατώφλι του δωματίου.

Τότε, γιατί όλα αυτά;

Να εξηγήσω.

Το να πονάς

εσύ κι ο άλλος

είναι ένα πράγμα.

Αυτό που θέλεις

είναι να γίνεις

ο πόνος τού άλλου. 

Γιατί αν γίνεις

ο πόνος τού άλλου

γίνεσαι ο άλλος.

Να, πώς έχουν τα πράγματα.

Ακούστε.

Έχει ήδη ειπωθεί.

Προ πάντων των αιώνων.

Σκοτάδι. Αυλαία. Μουσική. Φώτα.

Η ιστορία του Οθέλλου.[.....]

ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ

Φεύγουν οι αγάπες μες στον χρόνο,

σαν βάρκες μέσα στο σκοτάδι. 

Ποιος το 'λεγε πως τόσον πόνο,

στο τέλος θα ' φέρνε το χάδι.

ΑΦΗΓΗΤΗΣ

Ιστορία της Λαίδης Οθέλλος. Έζησε χρόνια πολλά

στο σπίτι αυτό και με τιμή. Στο σπίτι αυτό. Τρία μέτρα... 

επί τέσσερα μέτρα; επί πέντε μέτρα; Ω, Οικοδέσποινα!

Ιστορία της Λαίδης Οθέλλος. Πώς έγινε; Ακούστε 

πώς έγινε. Ο άντρας της αγάπησε μιαν άλλη. Μην 

αποστρέφετε το πρόσωπο, μην φρικιάτε, ακούστε πώς 

έγινε. Μιαν άλλη. Αυτή είναι, δυστυχώς, η φύση 

των αντρών. Κι αυτή; Τι έκανε αυτή; Έκλαιγε. Έκλαιγε 

ακατάπαυστα. Ποταμοί καυτών δακρύων, σας λέω.

Ιστορία της Λαίδης Οθέλλος. Αυτός προδόθηκε. Τι

τον πρόδωσε; Ένα μαντήλι. Όπως συμβαίνει στα καλύ-

τερα παραμύθια. Ένα μαντήλι. Ένα τετράγωνο, κομμα-

τάκι πανί. Θηλυκό, αρωματισμένο. Πώς ευωδίαζε! Ένα 

μαντηλάκι γυναικείο.[.....]

ΛΑΙΔΗ ΟΘΕΛΛΟΣ

-Μ' ΑΦΗΣΕΣ μόνη χθες το βράδυ.

Με δάγκωνε βαθύ σκοτάδι.

Που ήσουν; Μ' είχες λησμονήσει;

-Χαζούλα• απλώς είχα μεθύσει,

με κάποιον παιδικό μου φίλο.

-Τρέμει η καρδιά μου σαν το φύλλο.

Αλήθεια, μ' αγαπάς σαν πρώτα;

-Όσες φορές κι αν θέλεις ρώτα.

-Τ' ορκίζεσαι στην ομορφιά μου;

Φιλείς τα στέφανα του γάμου;

-Ναι! μιαν ήμερα να μην ζήσω,

αν σκέφτηκα να σ' απατήσω.

-Στην αγκαλιά σου αγκάλιασέ με,

κι αν το μπορείς συγχώρεσέ με.

(τον αγκαλιάζει)

Ένα μαντήλι! Ένα μαντήλι!

Ποιας τάχα φίλαγες τα χείλη;

Άντρα σκληρέ και άντρα ψεύτη,

των νιάτων μου κουρσάρε, κλέφτη.

-Περίμενε. Να σου εξηγήσω.

-Θε μου, δεν θέλω πια να ζήσω.

Όλα μου τα 'χεις γκρεμισμένα.

Ανοίξτε Τάρταρα για μένα,

βαθιά στον Άδη για να πάω.

-Άκου λοιπόν. Την αγαπάω.

ΑΦΗΓΗΤΗΣ

Προσοχή! προσοχή! εδώ έχει φόβο.

Πολύ φόβο.

Θα εκδικηθεί - θα εκδικηθεί - θα εκδικηθεί.

Ιστορία της Λαίδης Οθέλλος.

Συνέρχεται και μιλά.

Πώς μπορεί και μιλά;

Τέτοιες ώρες πώς μπορεί και μιλά;

Ακούστε, άρχοντες κι αρχόντισσες

κι εσείς αρχοντοπούλες

είναι θέμα αντοχής.

Ο άνθρωπος -ακούστε λέω- αντέχει.

Ο άνθρωπος είναι γερό σκαρί.

Ο άνθρωπος είναι σπεσιαλίστας τού πόνου.

Αυτή αντέχει. Θα εκδικηθεί.

Ιστορία τής Λαίδης Όθέλλος.

ΑΝΤΡΑΣ

Θα εκδικηθείς.

Με λιώνεις, με ξεσκίζεις, με καις, με κρεμάς, με διαμελί-

ζεις, με συνθλίβεις, με τεμαχίζεις, με ανασκολοπίζεις.

Θα εκδικηθείς.

Καθώς σου αναλογεί.

Ένα μέτρο προς τα εμπρός, ένα μέτρο προς τα πίσω.

Συνάντησε την μοναξιά σου, αφέντρα μου.

Καθώς σου αναλογεί.

Θα εκδικηθείς.

Άνοιξε την πόρτα. Ώρα να φύγεις. Μονάχη να φύγεις.

Νεανικά μέλη δυνατά - ό,τι γύρεψες βρήκες

μεγάλα φωτεινά ανυποψίαστα μάτια - ό,τι γύρεψες βρή-

       κες

η αγκαλιά μου κι η γνώση

      πως κάποιαν ήμερα

               θα φύγω μακριά σου.

ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ

ΠΟΣΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ μου σκαρώνει

την κάθε νύχτα η φαντασιά μου• 

κοιμάσαι αγάπη μου κι απλώνει 

σκιές το σκοτάδι στην καρδιά μου.

Ψυχή λευκή σαν σπυρί ρύζι

κι απέραντη, άφραστη γαλήνη•

κι από ψηλά να μας φωτίζει 

ψυχρή σαν νόμισμα η σελήνη.

Όλα τα πράγματα τριγύρω

προσεύχονται ν' αναπαυθούμε•

τα ξημερώματα θα γείρω

κι ίσως μαζί να ονειρευτούμε.

ΑΝΤΡΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ της Λαίδης Οθέλλος.

Έλα, υψηλή και υπερήφανη γλώσσα

ν' αφηγηθείς.

Να πεις το τέλος της Ιστορίας. 

Πόσο πολύ αγάπησεν ο ένας τον άλλο.

Πόσο πολύ επόνεσεν ο ένας τον άλλο.

Γιατί; Άρχοντες κι αρχόντισσες

κι εσείς αρχοντοπούλες αναρωτιέστε γιατί;

Ακούστε με. Είναι ο Χρόνος.

Ο Χρόνος ο Επικυρίαρχος, ο Χρόνος ο Αύθέντης,

ο Χρόνος ο Δυνάστης.

Οι άμοιροι, είμαστε δεσμώτες του Χρόνου.

Έλα, γλώσσα μου, να ιστορήσεις

την μοίρα μας. Ο άνθρωπος

είναι υπήκοος του Χρόνου.

Μικρός, θνητός και λίγος. Πώς

ν' αντέξει την φθορά;

Όταν αγαπάς, πώς ν' αντέξεις το πρόσωπό του

που καταποντίζεται στην ηλικία;

Όταν αγαπάς, πώς ν' αντέξεις

τις πρώτες ρυτίδες της;

«Timeskin», by Antoniomora.

ΑΦΗΓΗΤΗΣ - ΛΑΙΔΗ ΟΘΕΛΛΟΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ της Λαίδης Όθέλλος.

Μην κλαις.

Φεύγετε, χωρίζετε, χάνεστε.

Γιατί αγαπάτε. Γιατί πολύ

αγαπάτε ο ένας τον άλλο.

Ναι, παράξενοι οι νόμοι της αγάπης

και πιο παράξενα τα έργα της. […]

Παρηγορήσου. Θα ξαναβρεθείτε.

Σκλάβοι του Χρόνου, θα ξαναβρεθείτε.

Εδώ. Εις το τέλος των αιώνων.

Καληνύχτα,

ιστορία της Λαίδης Οθέλλος.

Το κείμενο εγράφη προς κοινήν τέρψιν και ιδίαν ψυχική ωφέλεια.

Δεν θα υπήρχε χωρίς την πολυτιμοτάτη παρουσία και βοήθεια

Της κ. Όλιας Λαζαρίδου, η οποία θα μπορούσε κάλλιστα

Να το συνυπογράψει.

Αφιερώνεται στην Μαριάννα 

Isplendor di viva luce eternal 

Η Ιστορία της Λαίδης Οθέλλος του Ηλία Λάγιου παρουσιάστηκε 

στο θέατρο ΑΜΟΡΕ τον Ιανουάριο του 1992.

 

Σκηνοθεσία:   

 Μαρία Νικολακοπούλου

Ερμηνεία:   

 Όλια Λαζαρίδου

Σκηνικά:   

 

Άγγελος Παπαδημητρίου

Φωτισμοί:  

 

Ανδρέας Μπέλλης

Φωνή άνδρα:  

 

Βασίλης Παπαβασιλείου

Μουσική:

 

  

 

Νίκος Ξυδάκης

  

Ηλίας Λάγιος, Η ιστορία της Λαίδης Οθέλλος, Εκδόσεις: Εστία

Αναδημοσίευση από: https://taenoikwkaiendimw.blogspot.com/2015/10/blog-post.html