Νίκος Καββαδίας-Βάρδια (απόσπασμα)

 Νετάρισε µε τα δόντια σου τις βερίνες του συρματόσχοινου ! Ανέβα στην τσίµα του καταρτιού και πάρε τρεις βόλτες µε τον αφαλό, πάνω στην άσπρη σάπια γαλέττα, έτσι όπως κάναν οι ναύτες πού ’χουνε χρόνια πεθάνει. 

Αστροφεγγιά. Ό δρόµος χώριζε στά δυό µιά φυτεία ρυζιού. Ξεχωρίζανε που και που φώτα σέ καλύβες, χτισμένες πάνω σέ πασσάλους χωμένους στο βούρκο. Ανείπωτη βρώμα ψοφιμιού ερχόταν απότοµα, σβηνόταν, και παραπέρα την αντάµωνες πιο δυνατή κι ανυπόφορη. Αλλού από άνθρωπο, αλλού από άγρίµι. Περνώντας δίπλα σέ σπίτι, βρωµούσε κάτουρο και σκατά. Πάνω σέ πέτρες, κουρνιασμένα γεράκια. Το ξεστρατισμένο σκυλί στεκόταν στη µέση του δρόμου, µή ξέροντας από που να διαβεί. Άκουγες µονάχα τις βαθιές ανάσες πού βγάζαν οι δυο κούληδες καθώς σέρνανε τα πους-πους. 

Στο ένα καθόταν ό ναυτικός µε το πράσινο καπέλο ριγµένο στα µάτια του. Κάθε λίγο τ’ άνασήκωνε, για να δει να γυαλίζει το άσπρο πουκάμισο του παιδιού πού καθόταν στο µμπροστινό αμάξι. Ξαφνικά όλα τ’ άστρα κατεβήκανε πολύ χαμηλά. Τόσο, πού κρύψανε το ’να καρότσι από τ’ άλλο οι πυγολαμπίδες. 

Ό δόκιμος είχε πυρετό. Τα μηλίγγια του χτυπούσανε. Είχε το χέρι στην τσέπη του πανταλονιού και ψαχούλευε. Αν µμπορούσε, θ’ άναβε ένα σπίρτο να δει. Από χτες άρχισε να μικραίνει. Και να πονάει. Το κακό σπυρί δεν πονάει. Το ‘χε διαβάσει. Τώρα θα ‘ταν ίσα µε µια πυγολαμπίδα, τη μικρότερη απ’ όλες. Άκου … έμοιαζε σα µια πολύτιμη πέτρα πού ’χει δει —πάει καιρός— στα Kasado Shima και δεν του βγαίναν τα λεφτά να την αγοράσει. Θα τα θυμάται όλα τούτα κάποτε και θα γελάει. Τούτος εδώ φταίει, πού έρχεται πίσωθε, ό πολύξερος, κι ο γραµµατικός πού φοβάται τον ίσκιο του. “Έτσι του ‘ρχεται να σταματήσει τον κούλη και να γυρίσει πίσω. Να πάει να βρει τούς άλλους. ‘Ένα σπίτι φάνηκε εκεί πού τέλειωνε ή δεξιά φυτεία. Το πους-πους σταµάτησε άπότοµα. Και το άλλο. Ό ένας κούλης σφύριξε µε τα δάχτυλα. Μια γυναίκα βγήκε κρατώντας δυο κουβάδες νερό. Τούς πίθωσε χάµω. Οι κούληδες γονάτισαν και ήπιανε, χωρίς ν’ άκούγονται καθόλου.

Νίκος Καββαδίας, Βάρδια, Εκδόσεις Άγρα.

νετάρω: τελειώνω

βερίνα: (ναυτικός όρος) (ιδιωματικό) το στρίψιμο ενός σχοινιού, συρματόσχοινου ή καλωδίου, ο κόμπος

τσίμα: η κορυφή, η άκρη

κούλης: αχθοφόρος στη νοτιοανατολική Ασία

Kasado Shima: νησί Ιαπωνίας