Κώστας Μαυρουδής - [άτιτλο]

 «Το 1834 γνώρισα τον Ρότμαν, ζωγράφο της Αυλής, και μαζί του έναν προικισμένο αρχιτέκτονα», μου είπε ο Βονιφάτιος Βοναφίν –Τεργεστίνος γιατρός–, από το 1828 φαρμακοποιός στο Ναύπλιο. «Ήρθε το ’34, αυτός και ο Λάνγκε, που σχεδίασε αργότερα το Μουσείο στην Αθήνα. Μετά την παραγγελία των ιταλικών τοπίων, ο Λουδοβίκος του ανέθεσε να ζωγραφίσει ελληνικά θέματα. Δεν φαντάζεστε πόσο παραγωγικός, θα ξεχειλίζουν σήμερα τα συρτάρια του από εικόνες του Μωριά και των νησιών. Δεν ξέφυγε από τα κλασικά πρότυπα, και βέβαια γνώριζε ότι καταγράφει ένα χρονικό χάριν του μέλλοντος. Θυμάμαι πως ήθελε να ζωγραφίσει και την πορεία εκείνων που πήγαν –στις 16 Δεκεμβρίου του πρώτου χρόνου– να βρουν έλατα για τα Χριστούγεννα. “Υπάρχουν στην ορεινή Αρκαδία”, του εξήγησα (“Et in Arcadia ego, θυμάστε τον Πουσέν;”), εκεί ανέβηκαν. Έφτιαξε μια πομπή με άλογα, ένα κάρο και έξι σκύλους που προηγούνταν. Είχαν διασχίσει με βροχερό καιρό όλη τη διαδρομή προς το Άστρος, κόβοντας δύο μεγάλα και δύο μεσαία δέντρα. Τα έστησαν μπροστά στο μικρό ανάκτορο και την πλατεία. Τον καθοδήγησα με περιγραφές. Κάποιος της Αντιβασιλείας συμβούλεψε διακριτικούς χειρισμούς με τα έλατα. Κυκλοφορούσαν φήμες ότι οι εκκλησίες πρόκειται να γίνουν καθολικές, ότι θα φορολογηθεί η Μετάληψη! Τους πρότεινε να μοιράσουν λεμπκούχεν, δώρα και άφθονο ποντς. “Ο λαός ευθυμεί γρήγορα, ακόμα και τις καρέκλες τραβούν απ’ το διπλανό τους, όταν πάει ανύποπτος να καθίσει”. Ήταν βέβαιος πως “το μέλλον είναι πιο δυνατό απ’ την επιφύλαξη”. “Εσένα”, μου έλεγε, “που ταρίχευσες το σώμα του Καποδίστρια, μπορεί να σε ξεχάσουν• το ζύθο μας και το έλατο ποτέ”. Είδα σε περγαμηνή το προσχέδιο, κλίμακα ένα προς τέσσερα. Δεν ξέρω αν το ολοκλήρωσε: μια έφιππη ομάδα και δυο μικρά κάρα που επιστρέφουν στην πόλη. Μετά έφυγε. Θα ζωγράφιζε την Τίρυνθα, τις Μυκήνες και τη Δήλο. Στο πάνω μέρος του σχεδίου δέσποζε το βουνό, χωρίς ουρανό. Στιγμή μεγάλης αλλαγής για τη χώρα. Ξέροντας ότι αυτό ήθελε να δείξει, του πρότεινα τον τίτλο “Η στροφή”, αν και κανείς δεν θα καταλάβαινε πού υπήρχε στροφή, βλέποντας το ευθύγραμμο μονοπάτι, το κάρο με τα έλατα, και τους έξι σκύλους να τρέχουν μπροστά, με τη μύτη στο βρεγμένο χώμα».

Η αθανασία των σκύλων