Τετάρτη 5 Απριλίου 2023

Περικλής Κοροβέσης - Μύθος και Ιστορία



Σε κάθε εθνική επέτειο, εκτός από το ευεργέτημα της αργίας, έχουμε και ένα δεύτερο καλό. Μας δίνεται η δυνατότητα να ξαναμελετήσουμε την Ιστορία μέσα από δημοσιεύματα έγκυρων αρθρογράφων και ιστορικών.

Και διαπιστώνουμε πως υπάρχουν δύο παράλληλες ερμηνείες του ίδιου ιστορικού γεγονότος, που όχι μονάχα δεν συναντιούνται, ακόμα και στο άπειρο, αλλά βρίσκονται σε διαρκή σύγκρουση, με αποτέλεσμα να αποκλίνουν όλο και περισσότερο. Και αυτό εξηγείται εύκολα.

Η μία Ιστορία στηρίζεται στον μύθο, η άλλη στα γεγονότα, που, όσο δυσάρεστα και αν είναι, δεν πρέπει να αποσιωπηθούν, γιατί και αυτά είναι μέρος της ιστορικής αλήθειας. Και οι δύο αυτές σχολές εξυπηρετούν δύο διαφορετικά συμφέροντα. Η Ιστορία που βασίζεται στον μύθο γίνεται η ιδεολογία του κράτους-έθνους.

Η άλλη, που βασίζεται στην έρευνα και τα γεγονότα, αποσκοπεί στο να διαμορφώσει ελεύθερους πολίτες. Μαθαίνοντας πώς κινείται η Ιστορία καταλαβαίνεις πώς κινείται η κοινωνία, το κράτος και η πολιτική.

Η μυθολοΓΙΚΗ Ιστορία, αυτή δηλαδή που διδάσκεται στα σχολειά, δεν είναι αθώα. Το αντίθετο μάλιστα. Είναι μια επικίνδυνη ιδεολογία που έχει μέσα της τον φασισμό. Ολοι οι κάθε είδους φασισμοί στηρίζονται σε έναν αρχικό μύθο.

Αυτόν της ανώτερης φυλής που έχει ένα ηρωικό παρελθόν και ιστορική συνέχεια ανά τους αιώνες, με προγόνους σχεδόν ημίθεους που μας καλούν να τους ακολουθήσουμε με αντίστοιχες ηρωικές πράξεις. Στην ουσία αντιγράφουν το θρησκευτικό φαινόμενο, που είναι μεταφυσικό, και δημιουργούν μια επίγεια θρησκεία με θεό τον αρχηγό τους.

Και όταν η θρησκεία γίνεται επίγεια και το θρησκευτικό φαινόμενο γίνεται πολιτική ιδεολογία, τότε έχουμε φασισμό. Και δεν παίζει κανέναν ρόλο το όνομα της θρησκείας. Θαυμάσια, ο χριστιανισμός, ο ισλαμισμός, ο ινδουισμός ή ακόμα και ο ιουδαϊσμός κ.λπ. μπορούν να μετατραπούν, με την ιδεολογική ερμηνεία και την εγκόσμια προσαρμογή τους, σε φασιστικά βίαια κινήματα.

Τότε το έγκλημα γίνεται ηρωική πράξη και απόδειξη της ανωτερότητας της φυλής και της πίστης (της αληθινής και μοναδικής βέβαια). Για την άλλη σχολή, ό,τι δεν μπορεί να αποδειχτεί με τεκμήρια δεν υπάρχει. Κατά κανόνα οι αποδείξεις πρέπει να είναι από την ίδια εποχή. Αλλά μπορεί να είναι έγκυρη και μια μεταγενέστερη πηγή, που έχει στηριχτεί σε κάποιο χαμένο ντοκουμέντο. Αλλά αυτό θέλει προσοχή. Γιατί κάποιο ιστορικό λάθος μπορεί να επαναληφθεί ανά τους αιώνες.

Οπως π.χ. ο μύθος της χαμένης Ατλαντίδας, που ακόμα και σήμερα πολλοί πιστεύουν πως κάποτε υπήρξε, παρά τις έγκυρες μελέτες του Βιντάλ-Νακέ, που παρεμπιπτόντως υπήρξε και δάσκαλός μου.

Και μια μικρή παρένθεση σε στιλ Λεβέντη. (Οταν πηγαίνει στον οφθαλμίατρό του, το θεωρεί πολιτικό γεγονός και γίνεται μέρος της ρητορικής του στη Βουλή). Ρώτησα κάποτε τον δάσκαλό μου ποιο είναι το πιο έγκυρο βιβλίο για την Παρισινή Κομμούνα. Και η απάντησή του ήταν αφοπλιστική: «Αυτό που δεν έχει γραφτεί ακόμα. Προς το παρόν διάβασε αυτά που υπάρχουν».

Τον ξαναρώτησα: «Αυτό ισχύει για κάθε ιστορική περίοδο;». «Για όλες» μου απάντησε. Και αυτό σημαίνει πως δεν υπάρχει μια απόλυτη ιστορική αλήθεια. Είναι μια σχετική αλήθεια που αντιστοιχεί με τις γνώσεις της εποχής που έχουμε.

Σήμερα ξέρουμε παραπάνω από τους αρχαίους Ελληνες για την αρχαία Ελλάδα απ’ ό,τι ήξεραν οι ίδιοι, γιατί έχουμε έρευνες και μελέτες πολλών αιώνων. Και κάθε μελετητής για να πάρει το ντοκτορά του πρέπει να εξαντλήσει όλη τη σχετική βιβλιογραφία γύρω από το θέμα του. Επιπλέον, πρέπει να έχει κάτι καινούργιο να πει. Δηλαδή η Ιστορία ποτέ δεν παύει να γράφεται.

Τι γίνεται όμως με την ακρίβεια των στοιχείων; Εδώ όλοι μπορούμε να την πατήσουμε, όπως και ο υποφαινόμενος. Στο σημείωμά μου στην ανά χείρας εφημερίδα (11.1.16) είχα γράψει πως ο Μιχάλης Τατασόπουλος, κορυφαίο στέλεχος του ΚΚΕ στη δεκαετία του ’30, αφού υπέγραψε δήλωση μετανοίας στην περίοδο της μεταξικής δικτατορίας, μετείχε στην Προσωρινή Διοίκηση του Κομμουνιστικού Κόμματος που δημιούργησε ο Μανιαδάκης.

Αυτή είναι μια σκοτεινή περίοδος της Ιστορίας και οι ιστορικοί είναι ιδιαίτερα φειδωλοί για τη διαμάχη των δύο ΚΚΕ. Αυτό που είχαμε μάθει εμείς οι νεότεροι, από πολλές προφορικές πηγές, ήταν πως ο Τατασόπουλος είχε φύγει μαζί με τον Μανιαδάκη στη Λατινική Αμερική με ένα βαλιτσάκι λίρες.

Αυτήν την πληροφορία την επιβεβαίωσε έμμεσα ο Κώστας Ευθυμίου, με το εξαίρετο βιβλίο του «Εργατική Βοήθεια και Κοινωνική Αλληλεγγύη» (Εκδόσεις των Συναδέλφων), λέγοντας ότι έχουν εξαφανιστεί τα ίχνη του και έκανε αναφορά στον Στίνα. Θεώρησα αξιόπιστες τις πηγές μου και στηρίχτηκα σ’ αυτές.

Η αλήθεια όμως είναι άλλη. Ο Τατασόπουλος ουδέποτε έφυγε από την Ελλάδα, πολέμησε στο Αλβανικό και τραυματίστηκε. Στη διάρκεια της Κατοχής ήταν δραστήριος στη δημιουργία συσσιτίων. (Αυτό έκανε και πριν από τον πόλεμο με την Εργατική Βοήθεια, που υπήρξε γραμματέας της). Εκτελέστηκε από την ΟΠΛΑ, λίγο μετά τα Δεκεμβριανά. Το ΚΚΕ μετά τον θάνατό του, ύστερα από χρόνια, δέχτηκε ότι ήταν λάθος και αποκατέστησε τη μνήμη του και τον ενέταξε στους αγωνιστές.

Τα νέα αυτά στοιχεία μού τα έδωσε η κόρη του, Αλεξάνδρα Τατασοπούλου, με όλες τις αποδείξεις, λέγοντας πως ο πατέρας της ήταν φτωχός. (Κρατούσε ένα σημειωματάριο εσόδων-εξόδων που έχει διασωθεί). Απολογούμαι για το λάθος μου και θέλω να ευχαριστήσω την κόρη του για τη βοήθειά της και η αλήθεια να αποκατασταθεί.

02.04.2016, 15:44
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου