Jean-Paul Sartre -«Ο Υπαρξισμός είναι ένας ανθρωπισμός» (τέσσερα μικρά αποσπάσματα)

 Ι.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΛΥΤΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

«...Αν, όμως, πραγματικά η Ύπαρξη προηγείται της Ουσίας, ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος για ό,τι είναι. Έτσι , το πρώτο διάβημα του Υπαρξισμού είναι να καταστήσει τον κάθε άνθρωπο κάτοχο αυτού που είναι και ν΄ ακουμπήσει πάνω του την πλήρη ευθύνη της ύπαρξής του. Κι όταν λέμε ότι ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος για τον εαυτό του, δεν εννοούμε ότι ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος για τη συγκεκριμένη , την περιορισμένη ατομικότητά του, αλλά πως είναι υπεύθυνος για όλους τους ανθρώπους....

ΙΙ.

Η ΕΥΘΥΝΗ ΜΑΣ ΔΕΣΜΕΥΕΙ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ

Έτσι, η ευθύνη μας είναι πολύ μεγαλύτερη απ ό,τι θα μπορούσαμε να υποθέσουμε, γιατί δεσμεύει ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Αν, για παράδειγμα, είμαι εργάτης κι αποφασίσω να προσχωρήσω σ΄ ένα χριστιανικό συνδικάτο και όχι να γίνω κομμουνιστής, αν μ’ αυτήν την προσχώρηση θέλω να δείξω πως, κατά τη γνώμη μου, η εγκαρτέρηση είναι στο βάθος η λύση που ταιριάζει στον άνθρωπο και πως το βασίλειο του ανθρώπου δεν βρίσκεται πάνω στη γη, δεν δεσμεύω μόνο τον εαυτό μου, την ατομική μου περίπτωση: θέλω να είμαι υποταγμένος για όλους, πρεσβεύω και προβάλλω την υποταγή, κατά συνέπεια το διάβημά μου εδέσμευσε ολόκληρη την ανθρωπότητα.»

ΙΙΙ.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ

...είμαστε μόνοι. ασυγχώρητα μόνοι. Αυτό θα εκφράσω λέγοντας πως ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να είναι ελεύθερος.

Καταδικασμένος , γιατί δεν εδημιούργησε, δεν έπλασε μόνος του τον εαυτό του, κι ωστόσο ταυτόχρονα ελεύθερος, γιατί από τη στιγμή που πετάχτηκε στον κόσμο είναι υπεύθυνος για ό,τι κάνει.

IV.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:....

Ο Υπαρξισμός δεν είναι τόσο μια αθεϊστική θεωρία, με την έννοια ότι δεν εξαντλείται στο ν’ αποδείξει ότι ο Θεός δεν υπάρχει. Διακηρύσσει μάλλον: Ακόμα κι αν υπήρχε Θεός, τίποτα δεν θ’ άλλαζε. Όχι πως πιστεύουμε ότι υπάρχει Θεός, αλλά θεωρούμε ότι το πρόβλημα δεν είναι εκείνο της ύπαρξής του ˙ πρέπει ο άνθρωπος να ξαναβρεί τον εαυτό του και να πεισθεί ότι τίποτα δεν μπορεί να τον σώσει απ’ τον εαυτό του, έστω και μια αξιόπιστη απόδειξη της ύπαρξης του Θεού.

Μ’ αυτήν την έννοια, ο Υπαρξισμός είν’ ένας ανθρωπισμός, μια θεωρία δράσης ˙ και μόνο από κακή πίστη, συγχέοντας τη δική τους απελπισία με τη δική μας, οι Χριστιανοί μπορούν να μας αποκαλούν «απελπισμένους».

ΠΗΓΗ: Ζ.Π.Σάρτρ «Οι Λέξεις και ο Υπαρξισμός ειν’ ένας ανθρωπισμός» σελ. 289- 342 μετάφραση Κώστας Σταματίου Εκδόσεις Αρσενίδη 1965