Η μικρή Μύρτις (Το κοριτσάκι που άνασύρθηκε άπο το σκοτάδι της γής και του χρόνου και η άκρως ένδιαφέρουσα ίστορία του...)

Η Μύρτις

Άν κάποια μέρα κατεβείτε την όδό Πειραιώς, θα δείτε ένα μικρό παρκάκι δεξιά, στην διασταύρωση με την Ιερά Οδό.
Έκεί βρέθηκε θαμμένη η μικρή Μύρτις..

Ή Μύρτις ήρθε σ'αυτόν τον κόσμο πριν 2500 χρόνια..την έποχή του Περικλή δηλαδή.
Το πέρασμα της άπό την ζωή ήταν πολύ σύντομο.
Μόλις 11 χρόνια..

Το κοριτσάκι αύτό ζούσε στην Άθήνα, στην σκιά της Άκρόπολης..
και ίσως και να κύτταζε με δέος και θαυμασμό τον Παρθενώνα που μόλις είχε τελειώσει..

Το μόνο που γνωρίζουμε για την Μύρτιδα είναι ότι είχε πεταχτά δόντια που την έμπόδιζαν να κλείσει καλά το στόμα της..

Ποιός ξέρει..Ίσως να ήταν ένα εύτυχισμένο κοριτσάκι που περίμενε την τελετή ενηλικίωσης της..
ή ακόμη μπορεί να ήταν και μια μικρή δούλη..ή μέτοικος.

Η μικρή Μύρτις άρρώστησε στον μεγάλο λοιμό που έπληξε την Αθήνα, το 430 π.Χ
Ήταν τα χρόνια του Πελοποννησιακού πολέμου..
Η Άθήνα ,πολιορκημένη άσφυκτιούσε..

Ύπο αύτές τις συνθήκες ,λοιπόν ξέσπασε μεγάλη έπιδημία που κυριολεκτικά " θέρισε"
το ένα τρίτο των Άθηναίων.

Άνάμεσα στους νεκρούς,
και η μικρή Μύρτις..
άλλά και ο ίδιος ο Περικλής
(429 πχ)

Ή Μύρτις θάφτηκε πρόχειρα με άλλους 150 περίπου..στην άκρη του νεκροταφείου, στον Κεραμεικό.
Ό τάφος , ταπεινός με ελάχιστα, πολύ φτωχικά κτερίσματα..

(Πιθανώς, οι έπιζήσαντες της έπιδημίας, να έθαβαν βιαστικά τους χιλιάδες νεκρούς σε όμαδικούς τάφους
χωρίς να ακολουθούν το τελετουργικό της ταφής των αρχαίων Ελλήνων )

Και πέρασαν χρόνοι και καιροί άπό τότε..
Δυόμιση χιλιάδες χρόνια..!

Και φτάνουμε στο1994-1995.
Στις εργασίες για το μετρό της Άθήνας
στον Κεραμεικό
βρέθηκε αυτός ο καλούμενος
"τάφος του λοιμού".

Άνάμεσα στα πολλά σκελετικά ύπολείμματα ,
και η μικρή Μύρτις ..

Το κρανίο της ήταν σχεδόν άθικτο,
και είχε και τα 28 της δόντια, αλλά είχε και κάτι άλλο,σπάνιο .
Μαζί με τα μόνιμα, ύπήρχαν και τα νεογιλά της δόντια !
( Αύτός ήταν άλλωστε και ο λόγος που τα δόντια της ήταν πεταχτά )

Αύτά τα εύρήματα έδωσαν στους έπιστήμονες την δυνατότητα για την έρευνα
και την (ψηφιακή) άνάπλαση του κρανίου και του προσώπου της.

Έμπνευστής της "άναβίωσης" της Μύρτιδας και ψυχή του διεπιστημονικού αύτού
έγχειρήματος, ήταν
ο κ.Μανώλης Παπαγρηγοράκης καθηγητής
της Οδοντιατρικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών.

Οι έπιστήμονες κατάφεραν να άπομονώσουν και το DNA του μικροβίου ..!
Έτσι μάθαμε ότι ο λοιμός όφείλετο σε σαλμονέλλα ! Δηλαδή η έπιδημία ήταν τυφοειδής πυρετός !

Ο κ.Παπαγρηγοράκης σε συνεργασία
με Σουηδούς έπιστήμονες όλοκλήρωσαν,
το 2010 την "ανακατασκευή" της κεφαλής του μικρού αυτού κοριτσιού,
τού οποίου το πραγματικό όνομα δεν θα το μάθουμε ποτέ..

Οι μελετητές, της έδωσαν το ώραίο , συμβατικό όνομα "Μύρτις "
επειδή είναι εύηχο, ήταν σύνηθες έκείνη τήν έποχή,και χρησιμοποιείται και στις μέρες μας. (Μυρτώ)
Της έδωσαν καστανά μάτια και καστανοκόκκινα μαλλιά .
Το χτένισμα της, είναι το διαδεδομένο για την
έποχή που έζησε.

Κι έτσι, άντικρύσαμε το πρόσωπο ένός μικρού κοριτσιού
που έζησε όταν ακόμη χτιζόταν ο Παρθενώνας !
Τα Ήνωμένα Έθνη ,το 2010
άνακήρυξαν την Μύρτιδα
" Φίλη των στόχων της Χιλιετίας"
και χρησιμοποίησαν την μορφή της ,
ως σύμβολο στην έκστρατεία των Ήνωμένων Εθνών
" κατά της παιδικής φτώχειας και της παιδικής θνησιμότητας
άπο άσθένειες
που μπορούν να προληφθούν ή να καταπολεμηθούν. "

Όλα σχεδόν τα μουσεία της Έλλάδας , καθώς και πάμπολλα μουσεία του έξωτερικού,την φιλοξένησαν κατά καιρούς .

Στις 14 Μαρτίου 2018 τα ΕΛΤΑ κυκλοφόρησαν γραμματοσειρά με την μορφή της Μύρτιδας.

Η Μύρτις, βρίσκεται σήμερα στο Έθνικό Άρχαιολογικό Μουσείο.
Κοιτάζει καθημερινά τον κόσμο
με τα όρθάνοιχτα μάτια της , το διστακτικό της χαμόγελο
και την άμφιλεγόμενη ομορφιά της
και σαν "πρέσβειρα"των Ήνωμένων Εθνών
φέρνει από την αρχαιότητα στον 21ο αιώνα,το
πανανθρώπινο μήνυμα ένάντια στον θάνατο μικρών παιδιών άπο πολέμους ,
φτώχεια και
άσθένειες που προλαβαίνονται.

‎Δώρα Χ. Τηλεμάχου‎ 

Πηγές
Βικιπαίδεια
Μ.Παπαγρηγοράκης, (συνεντεύξεις)
Έφη Μπαζιωτοπούλου-Βαλαβάνη, αρχαιολόγος,συνέντευξη

Αναδημοσίευση από: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=565170277347411&set=gm.1280237432140698&type=3&theater

..................................................................................................................

Και ένα βραβευμένο ποίημα για την Μύρτιδα.

Υπεβληθη στον θεματικο διαγωνισμο του σωματειου Αθλεπολιςκαι πήρε Α΄ έπαινο

ΜΥΡΤΙΣ, 430 π.X. - ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ

Κοίτα το δόρυ της Προμάχου

Αστράφτεί όσο καίγονται τα μέρη μας

Κι είμαστε στα Μακρά Τείχη πρόσφυγες.

Στην Πνύκα βροντερές φωνές

Μα τώρα η σιωπή του ολέθρου.

Λαχτάρησα τις χρυσαφένιες μέρες 

Που χρόνος κάρπιζε σπαρτά και γέλια.

Οι χιτώνες μας φούσκωναν στον άνεμο

Γίνονταν λες πλοία ξεγνοιασιάς

- Μύρτι, που είσαι;

- Δεν θα με βρείτε!

Παιχνίδια παιδικά, παιχνίδια ειρήνης.

Όμως το τόπι κύλησε μες στη μάχη…

Ως κι οι θεοί σωπαίνουν 

Κάθε που τα παιδιά δεν παίζουν με δόρατα

Αλλά τα χάνουμε

Όσο αντικρύζουν οι ασπίδες τον ήλιο.

Δάκρυ στο μάγουλο της Τριτογένειας

Η πόλη της σπαράζει ξανά.

-Μύρτι, πού είσαι;

Τα πετρωμένα πρόσωπα δεν αποκρίνονται.

Στην αγκαλιά της Περσεφόνης

Μια ανάσα σιγής

Μια αιωνιότητα νιότης.

Αριάδνη Πορφυρίου (Χριστίνα- Παναγιώτα Μανωλέα)