Εκείνη τη βδομάδα, η δουλειά προχωρούσε με μεγάλες παύσεις. Κανείς δεν έδειχνε να έχει ιδιαίτερη διάθεση να δουλέψει. Εξάλλου, τα δώδεκα φύλλα μέσα σ’ ένα χρόνο ήταν κάτι πολύ διαφορετικό από το ένα φύλλο τη μέρα. Διάβαζα τα πρώτα κείμενα, ενοποιούσα το ύφος, προσπαθούσα να απαλείψω της εξεζητημένες εκφράσεις. Ο Σιμέι επικροτούσε: «Κύριοι, κάνουμε δημοσιογραφία όχι λογοτεχνία». […]
Εκείνη τη μέρα καταπιαστήκαμε με το να ξαναδιαβάσουμε ένα άρθρο που είχε διορθωθεί καταπώς έπρεπε και ο Μπραγκαντότσο παρατήρησε: «Η οργή της Μόσχας; Μα δεν είναι μπανάλ να χρησιμοποιούμε πάντα τόσο εμφατικές εκφράσεις, ο θυμός του προέδρου, η οργή των συνταξιούχων και ούτω καθεξής;».
«Όχι», απάντησα, «ο αναγνώστης περιμένει αυτές τις εκφράσεις, έτσι τον έμαθαν όλες οι εφημερίδες. Ο αναγνώστης καταλαβαίνει εκείνο που συμβαίνει μόνο αν του πεις είμαστε με την πλάτη στον τοίχο, η κυβέρνηση αναγγέλλει δάκρυα και αίμα, ο δρόμος είναι ανηφορικός, η Προεδρία της Δημοκρατίας ετοιμάζεται για πόλεμο, ο Κράξι χτυπάει στο δόξα πατρί, δεν πρέπει να δαιμονοποιούμε, δεν υπάρχουν περιθώρια για υπαναχωρήσεις, φτάσαμε στο παραπέντε ή βρισκόμαστε στο μάτι του κυκλώνα. Και οι πολιτικοί δεν δηλώνουν ή ισχυρίζονται με θέρμη, αλλά μιλούν έξω απ’ τα δόντια. Και οι δυνάμεις της τάξεως δρουν με επαγγελματική συνείδηση».
«Πρέπει πάντα να μιλάμε για επαγγελματική συνείδηση;» διέκοψε η Μάια. «Εδώ όλοι δουλεύουν με επαγγελματική συνείδηση. […] Αυτή η επιμονή στις περιπτώσεις επαγγελματισμού, σαν να είναι κάτι εξαιρετικό, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι εν γένει ο κόσμος κάνει τσαπατσουλοδουλειές».
«Πράγματι», συνέχισα εγώ, «ο αναγνώστης νομίζει ότι οι περισσότεροι δουλεύουν τσαπατσούλικα και πρέπει να υπογραμμίζουμε τις περιπτώσεις επαγγελματισμού· είναι ένας τρόπος να πούμε ότι όλα πήγαν καλά. Έπιασαν οι καραμπινιέροι τον κλεφτοκοτά; Επέδειξαν επαγγελματική συνείδηση».
«Είναι κάπως σαν τον καλό πάπα. Προεξοφλεί ότι οι προηγούμενοι πάπες ήταν κακοί».
«Μα μπορεί ο κόσμος να το πίστευε, αλλιώς δε θα τον έλεγαν καλό πάπα. Είδατε ποτέ καμιά φωτογραφία του Πίου ΙΒ΄; Έχει φάτσα για αρχηγός της Σπεκτρ στις ταινίες του 007».
«Το γεγονός ότι ο Ιωάννης ΚΓ΄ ήταν ο καλός πάπας το έλεγαν οι εφημερίδες και ο κόσμος τις ακολούθησε».
«Ακριβώς. Οι εφημερίδες διδάσκουν στον κόσμο πώς πρέπει να σκέφτεται», διέκοψε ο Σιμέι.
«Μα οι εφημερίδες ακολουθούν τις τάσεις του κόσμου ή τις δημιουργούν;».
«Και τα δύο, δεσποινίς Φρέζια. Ο κόσμος στην αρχή δεν ξέρει τι τάσεις έχει, μετά του το λέμε εμείς και συνειδητοποιεί ότι όντως τις έχει. Ας αφήσουμε κατα μέρος τις φιλοσοφίες και ας δουλέψουμε σαν επαγγελματίες. Εμπρός, συνεχίστε, Κολόνα».
«Εντάξει», ξανάρχισα, «κλείνω τον κατάλογό μου: και τον σκύλο χορτάτο και την πίτα αφάγωτη, η αίθουσα ελέγχου, κατεβαίνουμε στον στίβο, στο στόχαστρο των ανακριτών, φως στο τούνελ, αγκάθια στις διαπραγματεύσεις, συγκλονισμένη η διεθνής κοινή γνώμη, ο Μολώχ της ασφάλτου, η αστυνομία εξαπολύει ανθρωποκυνηγητό, ο φόρος του αίματος, κρούω τον κώδωνα του κινδύνου, αλλαγή πλεύσης, η οργή του Εγκέλαδου, πέπλο μυστηρίου, σφίγγει ο κλοιός, αφουγκραζόμαστε την αγορά, στροφή εκατόν ογδόντα μοιρών, θα χυθεί άπλετο φως, άνεμος αλλαγής, άρχισε η ομαδική έξοδος…
Ουμπέρτο Έκο, Φύλλο μηδέν, μετάφραση: Έφη Καλλιφατίδη εκδόσεις Ψυχογιός 2015: σελ. 107 – 112.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου