Berthold Brecht - Τρία ποιήματα

 ΟΤΑΝ Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΣΥΝΕΧΩΣ ΓΙΓΑΝΤΩΝΟΤΑΝΕ

Όταν ο φασισμός συνεχώς γιγαντωνότανε στη Γερμανία

και των εργατών οι μάζες συνέρρεαν στις τάξεις του,

εμείς λέγαμε μεταξύ μας: ο αγώνας μας δεν έγινε σωστά.

Μέσα στο κατακόκκινο Βερολίνο βγαίνανε με θράσος

τέσσερις-τέσσερις και πέντε-πέντε οι Ναζί,

φορώντας τις νέες τους στολές, και σκότωναν

συντρόφους δικούς μας.

Και καθώς έπεφταν και άνθρωποι δικοί μας και άνθρωποι

του Ραϊχσμπάνερ

λέγαμε και ξαναλέγαμε στους σύντροφους του Κόμματος

των Σοσιαλδημοκρατών:

Θα περιμένουμε άραγε να καθαρίσουν πρώτα όλους τους συντρόφους;

Εμπρός, αγωνιστείτε δίπλα μας! Τι περιμένετε, ενταχθείτε

στον Αντιφασιστικό Σύνδεσμο!

Και τι απάντηση παίρναμε τότε;

Ίσως ν’ αγωνιστούμε μαζί σας⸱ οι αρχηγοί μας όμως

μας προειδοποιούν πως ίδιες είναι

η κόκκινη και η λευκή τρομοκρατία.

Κάθε μέρα συζητούσαμε μαζί τους

και κάθε μέρα το έγραφε η εφημερίδα μας να το διαβάζουν

ότι μία και μόνο μία είναι η τρομοκρατία,

και κάθε μέρα, προφορικώς και γραπτώς, τους τονίζαμε ότι

η τρομοκρατία αυτή θα νικηθεί μόνο μέσα

απ’ τις γραμμές του Κόκκινου Μετώπου της Ενότητας.

Σύντροφοι, ξέρετε καλά πια τώρα ποιο είναι το μικρό κακό

που χρόνο το χρόνο σάς εκράταγε μακριά από τους αγώνες.

Θα κάνουμε, αλήθεια, ακόμα υπομονή με τους Ναζί;

Στις φάμπρικες και στους τοίχους, στις αφίσες,

έχουμε δει τη θέληση των προλετάριων για αγώνα.

Αλλά και στ’ ανατολικά του Βερολίνου

οι Σοσιαλδημοκράτες μάς χαιρετούσαν

εμάς του Κόκκινου Μετώπου

και μας έδειχναν που φόραγαν τα σήματα

της Αντιφασιστικής Δράσης. Οι μπιραρίες

όσα βράδια είχε συζήτηση ήτανε φίσκα.

Και πολύ σύντομα μαζεύτηκαν οι Ναζί και δεν τολμούσαν

να περπατούν πια μόνοι στους δρόμους μας,

ακριβώς επειδή οι δρόμοι τουλάχιστον

είναι και μένουν δικοί μας,

όταν μας έχουνε αρπάξει τα σπίτια.

Als der Faschismus immer starker wurde

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής

*

ΟΠΟΙΟΣ ΑΜΥΝΕΤΑΙ

Όποιος αμύνεται, όταν του κόβει την ανάσα

αυτός που του σφίγγει το λαιμό, προστατεύεται

από ρητή διάταξη του νόμου –

γι’ αυτό και κραυγάζει

πως ευρέθη σε νόμιμη άμυνα. Όμως

αυτός ο ίδιος νόμος το πρόσωπό του αποστρέφει

—και αν τυχόν ιδεί, αντιπαρέρχεται—,

όποτε αμύνεσθε, γιατί σας κόβουν το ψωμί.

Και βέβαια όποιος δεν τρώει πεθαίνει,

το ίδιο πεθαίνει δε και όποιος τρώει ελάχιστα,

μόνο που αυτός αργεί λιγάκι να πεθάνει.

Και όσο πεθαίνει —μέρες και μήνες—

του απαγορεύεται η άμυνα.

Wer sich wehrt

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής

*

ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Της γης λαοί, εμπρός ξεσηκωθείτε

κι εδώ όλοι τώρα ενώστε την ορμή σας,

για να ’ρθει η μέρα που θε να τη δείτε

ολόκληρη να είναι ολοδική σας.

Εμπρός, λοιπόν! Ποτέ σας μην ξεχνάτε –

η ενότητα όλους τους εχθρούς διαλύει!

Και είτε πεινάτε είτ’ έχετε να φάτε,

να μην ξεχνάτε αυτό που πάντα ισχύει:

να μην ξεχνάτε την αλληλεγγύη!

Λευκοί, Ερυθροί και Κίτρινοι και Μαύροι,

για βάλτε τέλος πια στα μακελλειά σας!

Κοινή τη γλώσσα αν η φωνή σας θα ’βρει,

η ενότητα θ’ ανάψει την καρδιά σας.

Εμπρός, λοιπόν! Ποτέ σας μην ξεχνάτε –

η ενότητα όλους τους εχθρούς διαλύει!

Και είτε πεινάτε είτ’ έχετε να φάτε,

να μην ξεχνάτε αυτό που πάντα ισχύει:

να μην ξεχνάτε την αλληλεγγύη!

Η ενότητα αν είναι να φτουρήσει,

συστρατευθείτε όλοι στον σκοπό σας.

Κανείς κανέναν έξω μην αφήσει!

Θ’ αφήνατε ποτέ τον εαυτό σας;!

Εμπρός, λοιπόν! Ποτέ σας μην ξεχνάτε –

η ενότητα όλους τους εχθρούς διαλύει!

Και είτε πεινάτε είτ’ έχετε να φάτε,

να μην ξεχνάτε αυτό που πάντα ισχύει:

να μην ξεχνάτε την αλληλεγγύη!

Τ' αφεντικά μας, όποια αυτά και να ’ναι,

γλεντοκοπούν με τη διχόνοιά μας.

Μας βλέπουν διασπασμένους και γελάνε,

γιατί έτσι θα ’ναι πάντα αφεντικά μας.

Εμπρός, λοιπόν! Ποτέ σας μην ξεχνάτε –

η ενότητα όλους τους εχθρούς διαλύει!

Και είτε πεινάτε είτ’ έχετε να φάτε,

να μην ξεχνάτε αυτό που πάντα ισχύει:

να μην ξεχνάτε την αλληλεγγύη!

Ω προλετάριοι του κόσμου, τώρα

ενότητα για την ελευθερία!

Πυκνώστε τις γραμμές σας, κι ήρθε η ώρα

να καταλύσουμε την τυραννία!

Εμπρός, λοιπόν! Ποτέ σας μην ξεχνάτε –

η ενότητα όλους τους εχθρούς διαλύει!

Και είτε πεινάτε είτ’ έχετε να φάτε,

να μην ξεχνάτε αυτό που πάντα ισχύει:

να μην ξεχνάτε την αλληλεγγύη!

Solidaritatslied

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής

Από το βιβλίο: Μπέρτολτ Μπρεχτ, "Η βαβυλωνιακή σύγχυση των λέξεων και άλλα 499 ποιήματα. Μετάφραση, Γιώργος Κεντρωτής, GUTENBERG, Αθήνα, 2014 (σ. 182, 159, 161)