Στέφανος Ληναίος - Η Τέχνη γράφει Ιστορία

Η Τέχνη γράφει την αληθινή Ιστορία και την παραδίδει στους αιώνες των αιώνων.

Ο Μπρεχτ μάς το λέει εδώ και πάρα πολλά χρόνια:

«Και η Τέχνη σ’ αυτούς τους καιρούς των αποφάσεων, πρέπει να αποφασίσει. Μπορεί να κάνει τον εαυτό της όργανο μιας μικρής μερίδας ορισμένων που παριστάνουν τις θεότητες της μοίρας για τους πολλούς... Και μπορεί να σταθεί στο πλευρό των πολλών και να βάλει τη μοίρα τους στα δικά τους χέρια...»

Και εννοεί, φυσικά, την Τέχνη που γράφει την αληθινή Ιστορία και την παραδίδει στους αιώνες των αιώνων. Καθαρή Tέχνη, καθαρή Iστορία, χωρίς στολίδια και σκοπιμότητες. Ολοι έχουμε νιώσει πολλές φορές αυτές τις θείες στιγμές. Στιγμές που ένα βιβλίο, ένα θεατρικό ή κινηματογραφικό έργο μάς συγκλονίζει και αποδεικνύουν πόση δύναμη, πόση αλήθεια, πόση παιδεία (και με πόση αποτελεσματικότητα) μεταδίδει ένα έργο τέχνης.

Αραγε, όλοι οι άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών κατάλαβαν επιτέλους ότι ήρθε και η δική τους ώρα να ξανακαταπιαστούν με τα μεγάλα θέματα του καιρού μας;

Τώρα που η ζωή μας έχει γίνει ανυπόφορη. Και με αυτά που διαβάζουμε και μας λένε σημαντικοί επιστήμονες, βλέπουμε το μέλλον μας σκοτεινό και αβέβαιο.

«...Μπορείς να φανταστείς ένα μέλλον στο οποίο τα παιδιά δεν θα ξέρουν τι είναι οι εποχές και δεν θα μπορούν να τρώνε αγαπημένα φρούτα; Μπορείς να φανταστείς τις πολικές αρκούδες, τα δελφίνια και τα πουλιά να στέκονται μόνο ως αναμνήσεις σε ράφια μουσείων; Ολα όσα θεωρούμε δεδομένα και αποτελούν κομμάτι μιας αλυσίδας που εξασφαλίζει το παρόν και το μέλλον μας, απειλούνται. Πρέπει, λοιπόν, να ενωθούμε απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις που μας αφορούν όλους. Και η κλιματική αλλαγή είναι σίγουρα μία από αυτές...».

Η χειρότερη και πιο άμεση απειλή έρχεται από το πεδίο του πολέμου στην Ουκρανία που θέλουν να τον κάνουν πυρηνικό. Και οι επιστήμονες μας προειδοποιούν: «Οποιαδήποτε χρήση πυρηνικού όπλου θα ήταν καταστροφική για την ανθρωπότητα».

«Ακόμη κι ένας “περιορισμένος” πυρηνικός πόλεμος, με μόνο 250 από τα 13.000 πυρηνικά όπλα που υπάρχουν στον κόσμο, θα μπορούσε να σκοτώσει 120 εκατομμύρια ανθρώπους και να προκαλέσει μια παγκόσμια κλιματική διαταραχή που θα οδηγούσε σε πυρηνικό λιμό και θα έθετε σε κίνδυνο δύο δισεκατομμύρια ανθρώπους. Τα κράτη που διαθέτουν πυρηνικά όπλα, οφείλουν να εξαλείψουν τα πυρηνικά οπλοστάσιά τους, πριν αυτά τα τελευταία εξαλείψουν εμάς».

Ο Οργουελ αποκάλυψε τον Μεγάλο Αδελφό που θα παρακολουθεί την προσωπική μας ζωή… Ο Αλντους Χάξλεϊ προφήτεψε ότι κάποτε... θα μας αρέσει κιόλας. Εμείς διαπιστώνουμε ότι όχι μόνο μας αρέσει αλλά την πουλάμε και σε κάποια εμπορικά κανάλια για να τη «χαίρεται» και όλος ο «καλός» ο κόσμος!

Τώρα που η TV πλημμύρισε τα σπίτια μας με τη βία και τα καλαμπούρια της παρέας. Τώρα που οι «γραφιάδες» και οι σκηνοθέτες μας σπαταλούν τις δυνάμεις τους στα ιλαροτραγικά σίριαλ, ήρθε η ώρα να σκεφτούν ότι αυτοκτονούν.

Ας διαλέξουν οποιαδήποτε μεγάλα έργα κάποιων μεγάλων Νεοελλήνων συγγραφέων που μιλάνε για τα μεγάλα προβλήματα του κόσμου και ας τα κάνουν τηλεοπτικά έργα γράφοντας Ιστορία. Ρίχνοντας το δικό τους βάρος στα έργα του Ρώτα, του Χατζή, του Πατατζή, του Φωτιάδη και τόσων άλλων βιογράφων και ιστορικών. Και ιδιαίτερα του Θοδωρή Καλλιφατίδη, του μεγάλου Ελληνα συγγραφέα που ζει και δημιουργεί ακόμη, αυτοεξόριστος στη Σουηδία.

Τους καλούν οι άθαφτοι νεκροί που έγραψαν με το αίμα τους τη νεότερη Ιστορία μας και περιμένουν κάποιες πένες να τους αναστήσουν. Που θα διηγηθούν στις επόμενες γενιές τη ζωή τους και το έργο τους. Με βιβλία, με έργα, με ταινίες, με τραγούδια, με ζωγραφιές...

Και πάλι ο Μπρεχτ:

«...Οποιος θέλει σήμερα να πολεμήσει την ΨΕΥΤΙΑ και να γράψει την ΑΛΗΘΕΙΑ, έχει να ξεπεράσει το λιγότερο πέντε δυσκολίες. Πρέπει να έχει το ΘΑΡΡΟΣ να γράψει την αλήθεια, παρ’ όλο που παντού την καταπνίγουν. Την ΕΞΥΠΝΑΔΑ να την αναγνωρίσει, παρ’ όλο που τη σκεπάζουν παντού.

Την ΤΕΧΝΗ να την κάνει ευκολομεταχείριστη σαν όπλο. Την ΚΡΙΣΗ να διαλέξει εκείνους που στα χέρια τους η αλήθεια θα αποκτήσει δύναμη. Και την ΠΟΝΗΡΙΑ να τη διαδώσει ανάμεσά τους...»

Αντλήθηκε απ' την ΕΦΣΥΝ