Παρασκευή 28 Ιουνίου 2024

Αριστοτέλης Νικολαΐδης - Ποιήματα

 Ώρες

Ώρες ατέλειωτες
για μια γραμμή
μια λέξη προσπαθώντας ν’ αναδύσεις
μέσ’ απ’ την χρήση της,
απ’ το μηδέν
ώσπου να βρεις τη μυστική δομή της.

Ώρες ατέλειωτες για την μορφή
που δεν μπορείς ποτέ να καθρεπτίσεις
διασπώντας τον πυρήνα των πραγμάτων
στο πυρ το εξώτερο της ποίησης.

1960/66

Αφασίες

Να δεις αυτό που δεν πρέπει να δεις
ν’ ακούσεις τούτο που δεν πρέπει ν ακούσεις
να πεις αυτό που δεν πρέπει να πεις
φθάνοντας έτσι στον λαβυρινθο της γλώσσας
όταν δεν βλέπεις , δεν καταλαβαίνεις τίποτε
παίζοντας τάχα, ενώ είσαι αυτό
το περιττό σημείο του παιχνιδιού.

Ποίηση

Ποίηση: τρόπος ανέκκλητος να λες
μ’ όσο το δυνατόν πιο λίγες λέξεις
αυτό που θά ’θελες να πεις.

Η ποίηση τούτη μ’ εξαντλεί.
Κάθε μιά λέξη γράφεται για τελευταία
φορά· πώς να την ξαναγράψεις
δίχως να συμβιβασθείς;

Και δεν υπάρχει ποίηση
χωρίς μια διάσπαση της γλώσσας.

Άλλες υποθέσεις

Ανάμεσά μας οι φωνές λιγόστεψαν
Οι λέξεις νοθευμένες , ότι να πεις
αλλοιώνεται και καταλήγει σ άλλες
φράσεις, άλλες υποθέσεις.
Σαφέστερα τα λες με τους εχθρούς
αυτοί σε ξέρουν, είσαι η σκιά
που κυνηγούνε και δεν είσαι.

Νύχτωμα

Η λήθη πάντοτε βουλιάζει
και στα σπασμένα μεταλλεία
λάμψεις ανεκμετάλλευτες
οι λέξεις σαν πυγολαμπίδες
που ζητούν βουβά το νόημά τους·
ερώτημα φωτός
απόκριση νυχτώματος.

Αριστοτέλης Νικολαΐδης, 1922-96

Πηγή:https://www.cocosse.com/2021/01/%CF%8E%CF%81%CE%B5%CF%82-%CE%B1%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%B5%CF%82-%CF%85%CF%80%CE%BF%CE%B8%CE%AD%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82/

............................................................................................................................................................


ΤΟΠΙΟ

Επτά επί Θήβας, αλλά κάποιος
είχε από καιρό πεθάνει.

Στην ερημιά του νέου δέρματος
οι σκοτεινές χορεύτριες Ερινύες
οι σκιές εναλλασσόμενες.
Α, πως ν απαλλαγούμε από τις σκιές;

Αύγουστος μήνας, στρογγυλό
τοπίο των επαφών.

ΕΚΤΟΠΙΣΗ

Με τετραγωνισμένο μάτι
καταργήσαμε τους κύκλους.
Μόνο οι μαστοί των γυναικών
ξέρουν ακόμη τον σκοπό τους
γλυπτοί, γαλατομνήμονες ʽ
των γυναικών εκείνων που σε βάθος
αφομοίωσαν το πέος
κάνοντας έτσι περιττή
την αρχή του Αρχιμήδους.

ΕΦΕΥΓΕ
Λ-1954

Mιά συνάντηση μόλις
έφευγε
και κανένας δεν ήξερε την μορφή της
Μόνο μια παρουσία στα δάκτυλα
που ράγιζε την αφή μου.

( Από το «Διαβαθμίσεις», 1952)

ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ (απόσπασμα)

Δʼ

Ως πότε ο άνθρωπος θα ζεί
σʼ αυτή την υπονομευμένη σφαίρα
κοιτώντας κάθε τόσο απʼ το παράθυρο το Τίποτε
περπατώντας μεθυσμένος πάνω στο σχοινί
μα ως πότε θα κρατάει στα χέρια την πυρά
χωρίς τον πειρασμό να την ανατινάξει;

(Από το «Θάλαμοι», 1957)

ΕΜΦΥΛΙΟΣ 1947-49

Νύχτα της νύχτας και που φεύγεις δίχως σύνθημα
κραυγή της κουκουβάγιας , νυχτοπούλι μου.
Χαράδρες, η σιγή της λούφας . Κόζακας. Όρλιακας
Κρανιά, φρικτές μονιές εκείνου του χειμώνα.
Το μακελειό δεν ξέρει αιτία, μήτε κέρδος
το μακελειό δεν ξέρει κόστος ούτε μοίρασμα.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ ΙΔΕΩΝ

Θα σου την βγάλω την ιδέα τούτη απʼ το μυαλό
που σε κρατάει διαφορετικό από τους άλλους
θα σου την ξεριζώσω την ιδέα τούτη .
Με κάθετα νυστέρια και μηχανισμούς
Με φάρμακα που πείθουν η κρυφές αναστομώσεις
Θα σου την βγάλω την ιδέα τούτη απʼ το μυαλό
Που σε διακρίνει.

Θα πεις , ήταν μια ιδέα διφορούμενη
μια εξαίσια και παράδοξη σαν όλες
τις ιδέες, όμως εγώ υποπτεύομαι
τη σκέψη σου, τις άνομες παρεκκλίσεις
εγώ υποπτεύομαι τους οραματισμούς !
Θα σου την βγάλω την ιδέα τούτη απ΄ το μυαλό
που σε μολύνει.

Κι αν όλʼ αυτά δεν επιτύχουν, θα την βρουν
οι αδιάψευστοι παθολογοανατόμοι.
Μοναδική σʼ απόχρωση ; Κάτι που τέλος θα φανεί
μέσα στα σίγουρα φασματοσκόπια.

(Από το «Σελίδες Ιστορίας», 1952/1960)

ΔΙΑ ΛΕΠΤΩΝ ΜΕΜΒΡΑΝΩΝ

Βʼ

Καίγεται ο λόγος καθαρός
η αιτία των πραγμάτων
κι αυτά που μένουν, λιγοστές
εικόνες, αποσπάσματα,
φαντάσματα τυφλά της σύμπτωσης.

ΙΑ΄

Είχαν τελειώσει ο ένας
Με τον άλλον και κοιτάζονταν
σαν δυό παράλληλοι καθρέπτες.

ΙΖʼ

Ο χρόνος ήταν περιττός
Η ζέστη απʼ τη μορφή σου.
Το κάθε τι συνέλαβε
Την σκιά του κι εξηγήθη.

ΚΑʼ

Στην ποίηση τις λέξεις τις ζυγιάζεις
όπως ο φαρμακοποιός τα δηλητήρια.

ΚΕʼ

Το κόκκαλο το κρέας του ζητά
Το κρέας το πετσί του και το πετσί
το χάδι σου πριν από το νύχι.

(Από το «Λεξιτρόπιον», 1955/66)

Ρήματα

Η γλώσσα που μιλούμε κατοικείται από πουλιά, φωλιές αποδη-
μιτικών θαυμάτων, διάκλητες εσπερίδες . Ακούω μέσα της υ-
γρούς απολυόμενους ψίθυρους και δαψιλές εκρήξεις υακίνθων.
Ενίοτε κράζω : Πίμπρημι! Και τότε φλέγονται ιερά τα υδροχαρή
φωνήεντα, λυώνουν οι κάλυκες των ακραιφνών συμφώνων, λέ-
ξεις κατακρημνίζονται , φυλές τεράτων ωκυτόκων και τα αναβλύ-
ζοντα πτερόεντα ρήματα.

ΠΟΙΗΣΗ

Ποίηση: τρόπος ανέκκλητος να λες
μʼ όσο το δυνατόν πιο λίγες λέξεις
αυτό που θα θελες να πεις.

Η ποίηση τούτη μ εξαντλεί.
Κάθε μια λέξη γράφεται για τελευταία
φορά ΄ πώς να την ξαναγράψεις
δίχως να συμβιβασθείς;

Και δεν υπάρχει ποίηση
χωρίς μια διάσπαση της γλώσσας.
.
(Από το «Παράχρονες αναμνήσεις», 1961/66)

ΠΟΙΗΤΩΝ ΣΥΝΤΟΜΟΣ ΚΩΔΙΞ

Οι ποιητές μιλούν με λέξεις αυταπόληκτες
φράσεις που δεν συμφέρουν στους κοινούς
είναι κυριώτατα κατά, κι όταν υμνούν προσέχουν
ώστε συντόμως οι ίδιοι να ταπεινωθούν.

Οι ποιητές δεν ξέρουν μήτε ανάγνωση μη και γραφή
παρά μονάχα στίχους, αγνοούν τις αποδείξεις
και ζητούν εξόχως το αναπόδεικτο, το σκοτεινό
γιατί στο φωτισμένο κιόλας κατοικούν οι αποθηκάριοι.
Ζουν στο κενό, στο μαύρο κέντρο των πραγμάτων
εκεί που ο χρόνος καίγεται με μια ταχύτητα φωτός.

Οι ποιητές οφείλουν πάντα να είναι μόνοι
ν’ αντισκευάζονται στους νόμους και την φύση
να καταργούν τις τέσσερεις διαστάσεις
αν τούτο δίνει κάποιο νόημα στη μορφή τους.

Απαγορεύεται στους ποιητές η είσοδος
μέσα σε χώρους λιπαρούς και κοινόχρηστους
η μεταμφίεση τους σε πτηνά κι αξιωματούχους
(οφείλουν πάντα να κυκλοφορούν γυμνοί)
και προ παντός απαγορεύεται η σιωπή τους
όταν οι άλλοι μασουλούν τη γλώσσα τους.

Κι απαγορεύεται το κρέας το κρασί κι η συνουσία
χωρίς να κατακρημνιστούν σε στίχους
απαγορεύονται οι τιμές κι οι διατιμήσεις
απαγορεύονται οι ρομφαίες κι οι τριχοτομήσεις
απαγορεύονται σαφώς οι παραμαρτυρήσεις.
Αλλά το πιο παράδοξο, το πιο ιλαρόν
απαγορεύεται στους ποιητές ο θάνατος.

ΑΦΑΣΙΕΣ

Να δεις αυτό που δεν πρέπει να δεις
νʼ ακούσεις τούτο που δεν πρέπει ν ακούσεις
να πεις αυτό που δεν πρέπει να πεις
φθάνοντας έτσι στον λαβύρινθο της γλώσσας
όταν δεν βλέπεις , δεν καταλαβαίνεις τίποτε
παίζοντας τάχα, ενώ είσαι αυτό
το περιττό σημείο του παιχνιδιού.

ΜΕΛΑΝΙ

Στο μεσοκαύκαλο του καθενός
κοιμάται ράθυμος χαφιές
που περιμένει να ξυπνήσει
με το μαστίγιο του βασανιστή στα χέρια του
γυμνός και με το πέος του σαν σκύλος ν αλυχτάει
σπάζοντας ξαφνικά τις πόρτες
κλείνοντας τις διαβάσεις -άλτ!
κάνοντας ήσυχα τον τροχονόμο η πυροσβέστη
χαζεύοντας αμέριμνα στα καφενεία
σφυρίζοντας τα τραίνα σαν σταθμάρχης
η προλογίζοντας τους άλλους στις γραμμές
μιας σοβαρής εφημερίδας:
ξέρω το νύχι του σε τι μελάνι το βουντάει.

ΠΑΡΙΣΙ , ΑΠΡΙΛΗΣ 1974

Α, πώς περνούν οι επταετίες!
Από καφέ σε καφέ
διαβάζοντας εφημερίδες
διυλίζοντας τις στήλες
διυλίζοντας τον κώνοπα ¨

καφέ πολύ κι ολίγη
χαφιέδες ουκ ολίγοι

ΑΛΛΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ

Ανάμεσά μας οι φωνές λιγόστεψαν
Οι λέξεις νοθευμένες , ότι να πεις
αλλοιώνεται και καταλήγει σ άλλες
φράσεις, άλλες υποθέσεις.
Σαφέστερα τα λες με τους εχθρούς
αυτοί σε ξέρουν, είσαι η σκιά
που κυνηγούνε και δεν είσαι.

ΒΑΤΤΑΡΙΣΜΟΣ

Τι φοβερό σʼ αυτή την πόλη
δεξιοί που αριστερίζουν
αριστεροί που έχασαν
ξανά τον μπούσουλά τους,
οι πάντες βατταρίζουν!

(Από το «Αντιδράσεις μιας περιόδου», Αθήνα 1967/77)


Πηγή: https://www.poiein.gr/2011/09/06/aieieuacoc-aneooioyec-ieeieauac-dhiethiaoa-adheiyeaea-aeaiaossa-aaiaeuoio/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου