«Τὰ κρύσταλλα ποὺ μαζώχθηκαν καὶ φτιάξαν τὸν Κρυστάλλη, ὁ Διονύσιος Σολωμὸς ὁ Μουσηγέτης, ὁ Ἀνδρέας ὁ πρωτόκλητος καὶ πρωτοψάλτης Κάλβος, ὁ Περικλῆς Γιαννόπουλος ποὺ ἑλληνικὰ τὰ ἤθελε ὅλα κ’ ἔκρυβε μέσα του, βαθιά, μία φλογερὴ ψυχὴ Σαβοναρόλα, ὁ μέγας ταγὸς ὁ Δελφικός, ὁ Ἀρχάγγελος Σικελιανὸς ποὺ ἔπλασε τὸ Πάσχα τῶν Ἑλλήνων καὶ ἀνάστησε (Πάσχα καὶ αὐτὸ) τὸν Πάνα, ὁ ἐκ τοῦ Εὐξείνου ποιητὴς ὁ Βάρναλης ὁ Κώστας, αἱ βάτοι αἱ φλεγόμεναι, ὁ Νῖκος Ἐγγονόπουλος καὶ ὁ Νικήτας Ράντος, ὁ Ὀδυσσεὺς Ἐλύτης, ποὺ τὴν ψυχὴ του βάφτισε στὰ ἰωνικὰ νερὰ τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἀρχιπελάγους, ὁ ἐκ Λευκάδος ποιητής, αὐγερινὸς καὶ ἀποσπερίτης, ὁ Νάνος Βαλαωρίτης, αὐτοὶ καὶ λίγοι ἄλλοι, αὐτοὶ ποὺ πῆραν τὰ βουνά, νὰ μὴν τοὺς φάη ὁ κάμπος, δοξολογοῦν τὸν οἶστρο σου καὶ τὸ πυκνό σου σπέρμα, γιὲ τοῦ Πανὸς καὶ μίας ζαρκάδας Ἀφροδίτης.»
.........................................................................................................................................................
Βαλαωρίτης, Νάνος (Λοζάννη, 1921): Ποιητής, πεζογράφος, δοκιμιογράφος. Δισέγγονος του ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Γεννήθηκε στη Λοζάννη της Ελβετίας το 1921. Φοίτησε στη Νομική του Πανεπιστημίου Αθηνών και σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στο Λονδίνο. Παρουσιάστηκε στα γράμματα το 1939, με ποιήματά του στο περιοδικό «Τα Νέα Γράμματα», όπου συνδέθηκε, κυρίως, με τον Γ. Σεφέρη. Στην Αγγλία έζησε από το 1944 έως το 1953 και γνώρισε τον Έλιοτ και όλο τον κύκλο του. Παρουσίασε άρθρα και μετέφρασε πρώτος στο Λονδίνο εκτενώς Έλληνες ποιητές του 1930, όπως για παράδειγμα Σεφέρη, Ελύτη, Εμπειρίκο, Εγγονόπουλο, Γκάτσο. Φοίτησε στην ÉcolePratiquedesHautesÉtudesστο Παρίσι (1954-1955) και κατά την εκεί παραμονή του (1954-1960) γνώρισε τον André Bretonκαι τους υπερρεαλιστές. Συνεργάστηκε με το BBCκαι υπηρέτησε ως έκτακτος διπλωματικός υπάλληλος στο Λονδίνο και στο Παρίσι. Το 1960 γύρισε στην Ελλάδα και διηύθυνε το περιοδικό «Πάλι» (1963-1966). Το 1969 παρουσίασε ελληνική ποίηση στο γαλλικό περιοδικό «Lettres Nouvelles». Από το 1968 έως το 1993 δίδαξε συγκριτική λογοτεχνία και δημιουργική γραφή στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο. Εκεί, ποιητικά του κείμενα εκδόθηκαν από τον οίκο City Lights του Λώρενς Φερλινγκέττι. Κατά τα έτη 1976-1977 βρέθηκε στο Παρίσι με εκπαιδευτική άδεια. Οργάνωσε παρουσίαση των Ελλήνων υπερρεαλιστών στο Κέντρο Πομπιντού το 1990-91. Υπήρξε ένας από τους υπευθύνους και μέλος της συντακτικής επιτροπής του πρωτοποριακού λογοτεχνικού περιοδικού «Πάλι»καισυντάκτης της εφημερίδας Φοίνιξ του Σαν Φρανσίσκο. Διηύθυνε από το 1989 έως το 1995 με τον ποιητή Αντρέα Παγουλάτο το περιοδικό «Συντέλεια», το οποίο επανεκδόθηκε το 2004 με τίτλο «Νέα Συντέλεια». Το 1959 βραβεύτηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το οποίο και αρνήθηκε. Πήρε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1982) και το Κρατικό Βραβείο Χρονικού - Μαρτυρίας (1998). Επίσης έλαβε και βραβείο του Ν.Ρ.Α. [National Poetry Association (Αμερικανική Εταιρεία Ποίησης)] το 1996 -βραβείο που είχε δοθεί προηγουμένως στους Φερλινγκέττι, Γκίνσμπεργκ και άλλους. Έχει λάβει το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το ποιητικό του έργο (2006). Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του απένειμε τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος Τιμής (2006). Το 2009 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Βιβλία του έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό σε αγγλικές και γαλλικές μεταφράσεις. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Στην Ελλάδα επέστρεψε μόνιμα το 2004.
Έργα: Η τιμωρία των μάγων (1947) – *Κεντρική στοά (1958) – TerredeDiamant(1958) – HiredHieroglyphs(1970) – DiplomaticRelations(1971) – Ανώνυμο ποίημα του Φωτεινού Αηγιάννη (1974, με το ψευδ. Φωτεινός Αηγιάννης – νέα έκδ. με το όνομα του το 1977) – Εστίες μικροβίων (1977) – Ο ήρωας του τυχαίου (1979) – Η πουπουλένια εξομολόγηση, 1961-1968 (1982) – Μερικές γυναίκες (1982) – Ποιήματα 1, 1944-1964 (1983, συγκεντρ. έκδ.) – Στο κάτω κάτω της γραφής (1984) – Ο έγχρωμος στυλογράφος (1986) – Ποιήματα 2, 1965-1974 (1987) – Ανιδεογράμματα (1996) – Ήλιος, ο δήμιος μιας πράσινης σκέψης (1996) – Αλληγορική Κασσάνδρα (1998) – Η κάθοδος των Μ (2002) – Μια αλφαβήτας κωφαλάλων (2003) – Άστεγος ο Μέγας (2004) [πμ.] – Ο προδότης του γραπτού λόγου. Διηγήματα, 1964-1974 (1980) – Ο διαμαντένιος γαληνευτής (1981) – Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη (1982) – Η δολοφονία (1984) – Ο θησαυρός του Ξέρξη (1984) – Ο ομιλούν πίθηκος (1986) – Η ζωή μου μετά θάνατον εγγυημένη (1995) – Παραμυθολογία (1996) – Ο σκύλος του Θεού (1998) – Τα σπασμένα χέρια της Αφροδίτης της Μήλου (2002) – Γνωρίζετε την Ελπινίκη; Είκοσι πέντε διηγήματα και Η δολοφονία (2005) [πζ.] – Το κούτσουρο (παράστ. 1959, α' δημοσ. στο περ. Εικόνες το 1961) [θεατρ.] – Ανδρέας Εμπειρίκος (1989) – Για μια θεωρία της γραφής (1990) – Μοντερνισμός, πρωτοπορία και «Πάλι». Με γράμματα των ποιητών γύρω από την έκδοση του «Πάλι» (1997) [μύ,.] Αριστοτέλης Βαλαωρίτης. Ένας ρομαντικός (1998) [ανθολ.]. Τα μυθιστορήματα Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη, Ο θησαυρός του Ξέρξη και Τα σπασμένα χέρια της Αφροδίτης της Μήλου αναφέρονται και ως τριλογία.
Ποιήματα του μεταφράστηκαν σε αγγλικά και γαλλικά περιοδικά και ο ίδιος μετέφρασε έργα των Ν. Γκάτσου, Ν. Εγγονόπουλου, Οδ. Ελύτη, Ανδρ. Εμπειρίκου, Γ. Σεφέρη, J. L. Borges, A. Breton, A. Jouffroy, Ph. Lamantia, J. Mansour, O. Paz, J. Tardieuκ.ά. Άρθρα και μελέτες του για ζητήματα Πρωτοπορίας στην ποίηση έχουν δημοσιευθεί σε εφημερίδες και περιοδικά (Change, Διαβάζω, Η Λέξη, Μανδραγόρας, Σήμα κ.ά.).
Ο Β. ξεκίνησε από τον κύκλο των Νέων Γραμμάτων, με μια νεοσυμβολιστική γραφή, για να περάσει μετά το 1955 σε πιο αιρετικές μορφές έκφρασης, πλησιέστερα στη γραμμή του μεταπολεμικού υπερρεαλισμού, επηρεασμένος από τον Ανδρ. Εμπειρίκο, τον Ν. Κάλας, κυρίως όμως τον A. Breton. Αργότερα, όταν εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ, γνώρισε το κίνημα της beatλογοτεχνίας και προσωπικά πολλούς από τους πρωταγωνιστές του κινήματος (W. Burroughs, A. Ginsberg, Ph. Lamantiaκ.ά.).
Αποτυπώσεις της διαδρομής του στον χώρο της σύγχρονης διεθνούς πρωτοπορίας υπάρχουν στα ποιητικά αλλά και στα πεζά του, ιδίως μετά το 1955. Η προσπάθεια δημιουργίας αυτόματης γραφής, η ενόραση, τα μυθολογικά και τοτεμικά στοιχεία που είχαν ευρεία απήχηση στο έργο των μεταπολεμικών του ποιητικού και του καλλιτεχνικού μοντερνισμού, η εξυμνητική, ειρωνική ή σατιρική αναφορά σε ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα συντελούν στο να έχει το έργο του μια κριτική διάσταση. Άλλωστε, ο Εμπειρίκος, ο Εγγονόπουλος και ο Ελύτης, στη ριζοσπαστική συμβολή των οποίων αναφέρεται συχνά ο Β., χρησιμοποιούν επίσης στην ποιητική τους ιστορικά πρόσωπα και αρχετυπικούς μύθους. Στα νεότερα ποιήματα του στράφηκε προς τις γλωσσοκεντρικές θεωρίες, τη σημαντική των λέξεων και την ενσωμάτωση της εικόνας στη δομή του λόγου, συνδυάζοντας τες ωστόσο με τις τεχνικές της μεσοπολεμικής πρωτοπορίας. Ανάλογους συνδυασμούς βλέπουμε και στις «μυθοπλασίες» ή στα θεατρικά του, υβριδικά κατεξοχήν κείμενα, που ουσιαστικά αποτελούν κράματα διαφόρων λογοτεχνικών ή άλλων αφηγήσεων, διαρθρωμένων με παιγνιώδη τρόπο. Κατά τον Αντρ. Παγουλάτο, έναν από τους ικανότερους ερμηνευτές του έργου του, «οι “τρόποι”, οι τεχνικές και οι διάφορες στυλιστικές μορφές που συναντάμε στις προηγούμενες περιόδους του [Β.], στην υπερρεαλιστική, στη νεοϋπερρεαλιστική ή στην μπητ ποίηση του, ξαναβρίσκονται μεταλλαγμένοι, όμως, μετασχηματισμένοι, διαφορετικά οργανωμένοι και συντονισμένοι στα γλωσσοκεντρικά ποιήματα του και στα άλλα κείμενα του».
Κριτικές: 15 Ε. Αρσενίου, Νοσταλγοί και πλαστουργοί, σελ. 235-238, 246-254 και passim– Η πρώτη μεταπολεμική γενιά, σελ. 94-103 – Π. Δ. Μαστροδημήτρης, ΕΝΦ, σελ. 209 και passim– ΜΕΝΑ, τόμ. 3, σελ. 97-99 – Μ. Γ. Μερακλής, ΣΕΛ Ι, σελ. 137-138 – Κυρ. Ντελόπουλος, AW, σελ. 165 – Κ.Γ. Παπαγεωργίου, Η γενιά του ’70, σελ. 94-95- ΠΒΛ, τόμ. 2, σελ. 142- Δημ. Γρ. Τσάκωνας, ΕΙΝΛ, σελ. 572- M. Vitti, ΙΝΑ, σελ. 491 – Νικ. Βρεττάκος, περ. ΕπιθΤ, τόμ. 9, τχ. 53/54 (1959), σελ. 307-308 [ββ.: Κεντρική στοά] – Φρ. Αμπατζοπούλου, ...δεν άνθησαν ματαίως. Ανθολογία υπερρεαλισμού, Νεφέλη, 1980, σελ. 54-64, 363 – Π. Μπουκάλας, Ενδεχομένως, Άγρα, 1996, σελ. 296-299- S. Voulgari, BetweenandBeyondGenres. The Poetic Prose of Andreas Embiricos, E. Ch. Gonatas and Nanos Valaoritis, Univ. of London, London 1996 [διδ. διατρ.]– 1. Ζερβού, περ. ΗΑξ, τχ. 144 (1998), σελ. 251-253 [^.: Ανιδεογράμματα κι Ήλιος ο δήμιος μιας πράσινης σκέψης] – Δ. Χ. Σκλαβενίτης, Νάνος Βαλαωρίτης. Χρονολογία – Βιβλιογραφία – Ανθολόγιο από το 1933 ως το 1999, Νεφέλη, 2000 – Μ. Θεοδοσοπούλου, εφ. Βμ, 5.1.2003 [ββ.: Τα σπασμένα χέρια της Αφροδίτης της Μήλου]-^τ.Ύ.χ&-της, εφ. Βμ, 18.1.2004 [ββ.: Μια αλφαβήτας κωφαλάλων] – Βαγγ. Χατζηβασιλείου, εφ.Θοτ (Β), 26.3.2004 [ββ.: το ίδιο] – Νάνος Βαλαωρίτης – Γιώργος Σεφέρης, αλληλογραφία (1945-1968) και τριάντα τέσσερις επιστολές του Νάνου Βαλαωρίτη στον Γ. Κ. Κατσίμπαλη (1947-1950), επιμ. Λ. Θεοδόση, εισαγ. A. Sharon, Ύψιλον, 2004 – Λ. Τσιριμώκου, εφ. Βμ, 25.12.2004 [ββ.: Νάνος Βαλαωρίτης-Γιώργος Σεφέρης, αλληλογραφία (1945-1968)]. Αφιερώματα περιοδικών: Μανδρς, τχ. 27 (2002) – Πρφς, τχ. 99 (2001), τχ. 107 (2003) – Το Σήμα, τχ. 14 (1976).
Το παρόν κείμενο εστάλη από τον συγγραφέα Νάνο Βαλαωρίτη (σ.σ στις Εκδόσεις Πατάκη) για την επικαιροποίηση του Λεξικού Νεοελληνικής Λογοτεχνίας των Εκδόσεων Πατάκη.
Πηγή: http://schools.patakis.gr/index.php/lexiko/1002/000-valaoritisnanos
...................................................................................................................................................................
Ο Νάνος (Ιωάννης) Βαλαωρίτης, που γεννήθηκε στη Λωζάνη της Ελβετίας, κατάγεται από τη Λευκάδα και είναι απόγονος του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Αφού σπούδασε Νομικά στην Αθήνα και Αγγλική Φιλολογία στο Λονδίνο, έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του εκτός Ελλάδος. Το 1944 εγκατέλειψε την κατεχόμενη Ελλάδα και έπειτα από παρότρυνση του Σεφέρη μετέβη στο Λονδίνο. Εκεί, μετέφρασε Έλληνες σύγχρονους ποιητές, Σεφέρη, Ελύτη, Εμπειρίκο, Εγγονόπουλο, Γκάτσο, ενώ γνώρισε τον Έλιοτ και όλο τον κύκλο του. Το 1954 μετακόμισε στο Παρίσι όπου γνώρισε τον Αντρέ Μπρετόν και τους υπερρεαλιστές. Το 1960 επέστρεψε στην Ελλάδα και διηύθυνε το περιοδικό "Πάλι" (1963-1967) και το 1969 παρουσίασε ελληνική ποίηση στο γαλλικό περιοδικό "Lettres Nouvelles".
Εργάστηκε ως διπλωματικός υπάλληλος σε διάφορες πρεσβείες και το 1968 δίδαξε συγκριτική λογοτεχνία και δημιουργική γραφή στο San Francisco University. Από το 1989 έως το 1995 διηύθυνε με τον ποιητή Αντρέα Παγουλάτο το περιοδικό "Συντέλεια". Συνεργάστηκε επίσης με τα περιοδικά «Τετράδιο», «Σήμα», «Horizon», «New Writing» και «Daylight». Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γερμανικά, δανικά, ιταλικά, ρωσικά.
Ο Βαλαωρίτης εμφανίστηκε στα ελληνικά Γράμματα το 1939, έχοντας ήδη ανακαλύψει τον Καβάφη. Στις δύο πρώτες του συλλογές Η τιμωρία των Μάγων (Λονδίνο,1947) και Κεντρική Στοά (Αθήνα,1958) ήταν φανερή η επιρροή του Σεφέρη. Η Κεντρική Στοά απέσπασε το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το οποίο όμως ο ποιητής δεν αποδέχτηκε. Η γνωριμία του με τον εισηγητή του υπερρεαλισμού A. Breton το 1954 στο Παρίσι άνοιξε νέους, διαφορετικούς δρόμους στην ποίησή του. Η ποίησή του είναι επαναστατική, που αρνείται κάθε είδους συμβατικότητα και διαβρώνει την έννοια των θεσμών. Η γλώσσα παρεκκλίνει από τη νόρμα και το ποίημα δεν έχει καθορισμένο περιεχόμενο και μένει ανοιχτό στην ερμηνεία του αναγνώστη. «Ο Βαλαωρίτης», όπως σημειώνει ο κριτικός Βαγγέλης Χατζηβασιλείου «είναι ένας έντονα προσηλωμένος και ανυποχώρητος μοντερνιστής, που εφαρμόζει με θρησκευτική πίστη τα διδάγματά του. Και να, αμέσως αμέσως, τα υλικά της δουλειάς του: παραληρηματικός λόγος, αιφνίδιες ανατροπές ή διολισθήσεις του νοήματος, παράλογες εικόνες, πολλαπλές κειμενικές παραπομπές, ασυγκράτητη ροή συμβόλων και, πρωτίστως, δραματικό περιεχόμενο, που συνοψίζεται σε μια γενναία απόρριψη όλων των στοιχείων του υπαρκτού κόσμου».
Ο Βαλαωρίτης τιμήθηκε το 1983 με το Α΄ Βραβείο Ποιήσεως.
Α. Ποίηση:
1. Η τιμωρία των Μάγων (1947)
2. Κεντρική Στοά (1958)
3. Terre de Diamant (1958)
4. Hired Hieroglyrhs (1970)
5. Dipomatic Relations (1971)
6. Ανώνυμο ποίημα του Φωτεινού Αηγιάννη (1977)
7. Εστίες Μικροβίων (1977)
8. Ο ήρωας του τυχαίου (1979)
9. Flash Bloom (1980)
10. Η πουπουλένια εξομολόγηση (1982)
11. Στο κάτω κάτω της γραφής (1984)
12. Ποιήματα (Συγκεντρωτική έκδοση) Ι(1944-1964) (1983) ΙΙ (1965-1974) (1987)
13. Ο έγχρωμος στυλογράφος (1986)
14. Ανιδεογράμματα (1996)
15. Ήλιος, ο δήμιος μιας πράσινης σκέψης (1996)
16. Αλληγορική Κασσάνδρα (1998)
17. Η κάθοδος των Μ (2000)
18. Μια αλφάβητος κωφαλάλων (2003)
19. Άστεγος ο Μέγας (2004)
20. Το ξανανοιγμένο κουτί της Πανδώρας (2006)
21. Γραμματοκιβώτιον ανεπίδοτων επιστολών (2010)
22. Άνθη του θερμοκηπίου (2010)
23 Χρίσματα (2011)
24. Ουρανός χρώμα βανίλιας (2011)
25. Πικρό καρναβάλι (2013)
26. Στο υποκύανο μάτι του Κύκλωπα (2015)
Β. Πεζογραφία:
1. Ο προδότης του γραπτού λόγου (1980)
2. Ο διαμαντένιος γαληνευτής (1981)
3. Μερικές γυναίκες (1982)
4. Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη (1982)
5. Η δολοφονία (1984)
6. Ο θησαυρός του Ξέρξη (1984)
7. Ο ομιλών πίθηκος ή Παραμυθολογία (1986)
8. My Afterlife Quaranteed (1990)
9. Η ζωή μου μετά θάνατον εγγυημένη (1993)
10. Παραμυθολογία (1996)
11. Ο σκύλος του Θεού (1998)
12. Τα Σπασμένα Χέρια της Αφροδίτης της Μήλου (2002)
13. Γνωρίζετε την Ελπινίκη; διηγήματα (2005)
14. Μα το Δία (2009)
Γ. Δοκίμια:
1. Ανδρέας Εμπειρικός (1989)
2. Για μια θεωρία της γραφής (1990)
3. Μοντερνισμός, πρωτοπορία και Πάλι (1997)
4. Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, ένας ρομαντικός (1998)
5. Αλληλογραφία Γ.Σεφέρη – Ν.Βαλαωρίτη 1945-1968 και επιστολές στον Γ. Κατσίμπαλη (2004)
6. Για μια θεωρία της γραφής Β’ (2006)
7. Ο Όμηρος και το αλφάβητο (2010)
8. Ή του ύψους ή του βάθους( 2013)
9. Για μια θεωρία της γραφής Γ’ (2016)
1. Αφιέρωμα στον Ν. Βαλαωρίτηστο Σήμα 2 (1976).
2. Αφιέρωμα στον Ν. Βαλαωρίτηστον Πόρφυρα, τχ. 107, κέρκυρα, Απρίλιος-Ιούνιος 2003.
3. Vitti Mario , Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα 2003, Οδυσσέας.
4. Ιβάνοβιτς Βίκτωρ, «Επισημάνσεις για την ποίηση του Νάνου Βαλαωρίτη», Πόρφυρας, τομ. ΚΔ, 107-110, Απρίλης – Ιούνιος 203. Σσ. 34-38.
5. Λιόντος Σωτήρης, «Ο στοχαστής Νάνος Βαλαωρίτης», Πόρφυρας, τομ. ΚΔ, 107-115, Απρίλης – Ιούνιος 203. Σσ. 71-78.
6. Χατζηβασιλείου Βαγγέλης, Η παράλογη δομή, Αθήνα 1987, Ύψιλον.
7. Σκλαβενίτης Δ. Χ., Νάνος Βαλαωρίτης: Χρονολόγιο- Βιβλιογραφία- Ανθολόγιο, Αθήνα, Νεφέλη.
8. Πολίτης Λίνος, Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνία,. Αθήνα 1978, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης.
Πηγή: http://www.potheg.gr/TT.aspx?lan=1&Type=WRITER&writerId=7711045&TextType=BIO
...................................................................................................................................................................
Βαλαωρίτης Νάνος
Βιογραφία
Ο Νάνος (Ιωάννης) Βαλαωρίτης, που γεννήθηκε στη Λωζάνη της Ελβετίας, κατάγεται από τη Λευκάδα και είναι απόγονος του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Αφού σπούδασε Νομικά στην Αθήνα και Αγγλική Φιλολογία στο Λονδίνο, έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του εκτός Ελλάδος. Το 1944 εγκατέλειψε την κατεχόμενη Ελλάδα και έπειτα από παρότρυνση του Σεφέρη μετέβη στο Λονδίνο. Εκεί, μετέφρασε Έλληνες σύγχρονους ποιητές, Σεφέρη, Ελύτη, Εμπειρίκο, Εγγονόπουλο, Γκάτσο, ενώ γνώρισε τον Έλιοτ και όλο τον κύκλο του. Το 1954 μετακόμισε στο Παρίσι όπου γνώρισε τον Αντρέ Μπρετόν και τους υπερρεαλιστές. Το 1960 επέστρεψε στην Ελλάδα και διηύθυνε το περιοδικό "Πάλι" (1963-1967) και το 1969 παρουσίασε ελληνική ποίηση στο γαλλικό περιοδικό "Lettres Nouvelles".
Εργάστηκε ως διπλωματικός υπάλληλος σε διάφορες πρεσβείες και το 1968 δίδαξε συγκριτική λογοτεχνία και δημιουργική γραφή στο San Francisco University. Από το 1989 έως το 1995 διηύθυνε με τον ποιητή Αντρέα Παγουλάτο το περιοδικό "Συντέλεια". Συνεργάστηκε επίσης με τα περιοδικά «Τετράδιο», «Σήμα», «Horizon», «New Writing» και «Daylight». Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γερμανικά, δανικά, ιταλικά, ρωσικά.
Ο Βαλαωρίτης εμφανίστηκε στα ελληνικά Γράμματα το 1939, έχοντας ήδη ανακαλύψει τον Καβάφη. Στις δύο πρώτες του συλλογές Η τιμωρία των Μάγων (Λονδίνο,1947) και Κεντρική Στοά (Αθήνα,1958) ήταν φανερή η επιρροή του Σεφέρη. Η Κεντρική Στοά απέσπασε το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το οποίο όμως ο ποιητής δεν αποδέχτηκε. Η γνωριμία του με τον εισηγητή του υπερρεαλισμού A. Breton το 1954 στο Παρίσι άνοιξε νέους, διαφορετικούς δρόμους στην ποίησή του. Η ποίησή του είναι επαναστατική, που αρνείται κάθε είδους συμβατικότητα και διαβρώνει την έννοια των θεσμών. Η γλώσσα παρεκκλίνει από τη νόρμα και το ποίημα δεν έχει καθορισμένο περιεχόμενο και μένει ανοιχτό στην ερμηνεία του αναγνώστη. «Ο Βαλαωρίτης», όπως σημειώνει ο κριτικός Βαγγέλης Χατζηβασιλείου «είναι ένας έντονα προσηλωμένος και ανυποχώρητος μοντερνιστής, που εφαρμόζει με θρησκευτική πίστη τα διδάγματά του. Και να, αμέσως αμέσως, τα υλικά της δουλειάς του: παραληρηματικός λόγος, αιφνίδιες ανατροπές ή διολισθήσεις του νοήματος, παράλογες εικόνες, πολλαπλές κειμενικές παραπομπές, ασυγκράτητη ροή συμβόλων και, πρωτίστως, δραματικό περιεχόμενο, που συνοψίζεται σε μια γενναία απόρριψη όλων των στοιχείων του υπαρκτού κόσμου».
Ο Βαλαωρίτης τιμήθηκε το 1983 με το Α΄ Βραβείο Ποιήσεως.
Εργογραφία
Α. Ποίηση:
1. Η τιμωρία των Μάγων (1947)
2. Κεντρική Στοά (1958)
3. Terre de Diamant (1958)
4. Hired Hieroglyrhs (1970)
5. Dipomatic Relations (1971)
6. Ανώνυμο ποίημα του Φωτεινού Αηγιάννη (1977)
7. Εστίες Μικροβίων (1977)
8. Ο ήρωας του τυχαίου (1979)
9. Flash Bloom (1980)
10. Η πουπουλένια εξομολόγηση (1982)
11. Στο κάτω κάτω της γραφής (1984)
12. Ποιήματα (Συγκεντρωτική έκδοση) Ι(1944-1964) (1983) ΙΙ (1965-1974) (1987)
13. Ο έγχρωμος στυλογράφος (1986)
14. Ανιδεογράμματα (1996)
15. Ήλιος, ο δήμιος μιας πράσινης σκέψης (1996)
16. Αλληγορική Κασσάνδρα (1998)
17. Η κάθοδος των Μ (2000)
18. Μια αλφάβητος κωφαλάλων (2003)
19. Άστεγος ο Μέγας (2004)
20. Το ξανανοιγμένο κουτί της Πανδώρας (2006)
21. Γραμματοκιβώτιον ανεπίδοτων επιστολών (2010)
22. Άνθη του θερμοκηπίου (2010)
23 Χρίσματα (2011)
24. Ουρανός χρώμα βανίλιας (2011)
25. Πικρό καρναβάλι (2013)
26. Στο υποκύανο μάτι του Κύκλωπα (2015)
Β. Πεζογραφία:
1. Ο προδότης του γραπτού λόγου (1980)
2. Ο διαμαντένιος γαληνευτής (1981)
3. Μερικές γυναίκες (1982)
4. Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη (1982)
5. Η δολοφονία (1984)
6. Ο θησαυρός του Ξέρξη (1984)
7. Ο ομιλών πίθηκος ή Παραμυθολογία (1986)
8. My Afterlife Quaranteed (1990)
9. Η ζωή μου μετά θάνατον εγγυημένη (1993)
10. Παραμυθολογία (1996)
11. Ο σκύλος του Θεού (1998)
12. Τα Σπασμένα Χέρια της Αφροδίτης της Μήλου (2002)
13. Γνωρίζετε την Ελπινίκη; διηγήματα (2005)
14. Μα το Δία (2009)
Γ. Δοκίμια:
1. Ανδρέας Εμπειρικός (1989)
2. Για μια θεωρία της γραφής (1990)
3. Μοντερνισμός, πρωτοπορία και Πάλι (1997)
4. Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, ένας ρομαντικός (1998)
5. Αλληλογραφία Γ.Σεφέρη – Ν.Βαλαωρίτη 1945-1968 και επιστολές στον Γ. Κατσίμπαλη (2004)
6. Για μια θεωρία της γραφής Β’ (2006)
7. Ο Όμηρος και το αλφάβητο (2010)
8. Ή του ύψους ή του βάθους( 2013)
9. Για μια θεωρία της γραφής Γ’ (2016)
Βιβλιογραφία
1. Αφιέρωμα στον Ν. Βαλαωρίτηστο Σήμα 2 (1976).
2. Αφιέρωμα στον Ν. Βαλαωρίτηστον Πόρφυρα, τχ. 107, κέρκυρα, Απρίλιος-Ιούνιος 2003.
3. Vitti Mario , Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα 2003, Οδυσσέας.
4. Ιβάνοβιτς Βίκτωρ, «Επισημάνσεις για την ποίηση του Νάνου Βαλαωρίτη», Πόρφυρας, τομ. ΚΔ, 107-110, Απρίλης – Ιούνιος 203. Σσ. 34-38.
5. Λιόντος Σωτήρης, «Ο στοχαστής Νάνος Βαλαωρίτης», Πόρφυρας, τομ. ΚΔ, 107-115, Απρίλης – Ιούνιος 203. Σσ. 71-78.
6. Χατζηβασιλείου Βαγγέλης, Η παράλογη δομή, Αθήνα 1987, Ύψιλον.
7. Σκλαβενίτης Δ. Χ., Νάνος Βαλαωρίτης: Χρονολόγιο- Βιβλιογραφία- Ανθολόγιο, Αθήνα, Νεφέλη.
8. Πολίτης Λίνος, Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνία,. Αθήνα 1978, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης.
Πηγή: http://www.potheg.gr/TT.aspx?lan=1&Type=WRITER&writerId=7711045&TextType=BIO
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου