Παρασκευή 18 Μαρτίου 2022

Οδυσσέας Ελύτης - Villa Natacha

                                       Ι

Έχω κάτι να πω διάφανο κι ακατάληπτο
Σαν κελαηδητό σε ώρα πολέμου.

Εδώ, σε μια γωνιά που κάθισα

Να καπνίσω το πρώτο ελεύθερο τσιγάρο μου

Αδέξιος μες στην ευτυχία, τρέμοντας

Μήπως σπάσω ένα λουλούδι, θίξω κάποιο πουλί

Και σε δύσκολη θέση, εξαιτίας μου, βρεθεί ο Θεός

 

Κι όμως όλα μού υπακούουν
Και οι όρθιες καλαμιές και το γερτό καμπαναριό
Και του κήπου το στερέωμα όλο
Αντικαθρεφτισμένο μες στο νου μου
Ένα ένα ονόματα που ηχούν

Παράξενα μέσα στην ξένη γλώσσα: Phlox, Aster,Cytise
Élgantine, Pervenche, Colchique

Alise, Frésia, Pivoine, Myoporone 

Muguet, Bleuet

Saxifrage

Iris, Clochette, Myosotis

Primevère, Aubérine, Tubéreuse

Pâquerette, Ancolie, και τα σχήματα όλα

Καθαρογραμμένα μες στα φρούτα: ο κύκλος, το τετράγωνο

Το τρίγωνο και ο ρόμβος

Όπως τα βλέπουν τα πουλιά, να γίνει απλός ο κόσμος
Ένα σχέδιο Πικασσό

Με γυναίκα, παιδάκι και ιπποκένταυρο.

 

Λέω: κι αυτό θα' ρθει. Και τ' άλλο θα περάσει.

Πολύ δε θέλει ο κόσμος. Ένα κάτι
Ελάχιστο. Σαν τη στραβοτιμονιά πριν από το δυστύχημα
Όμως
Ακριβώς

Προς

Την αντίθετη κατεύθυνση

Αρκετά λατρέψαμε τον κίνδυνο κι είναι καιρός να μας το
ανταποδώσει.

Ονειρεύομαι μιαν επανάσταση από το μέρος του κακού και των πο-
λέμων σαν αυτή που έκανε από το μέρος του σκιόφωτος και των απο-
χρώσεων ο 
Matisse.

                                             II

Όμως εκεί που δύο φίλοι
Μιλούν ή και σωπαίνουν - προπαντός τότε -
Τρίτο τίποτα δε χωρεί
 

                                   Κι όπως οι φίλοι, φαίνεται
Και οι θάλασσες από μακριά επικοινωνούνε
Φτάνει λίγος αέρας, μια σταλιά τριμμένης

Μες στα δάχτυλα, σκούρας, λυγαριάς και να:
Το κύμα; Είναι αυτό;

Είναι αυτό που σου μιλάει στον ενικό και λέει
«Μη με ξεχνάς» «Μη με ξεχνάς»; Είναι η Ανακτορία;
Ή μήπως όχι; Μήπως το νερό μόνον που τρέχει
Νύχτα - μέρα στης Αγίας Παρασκευής το εκκλησάκι;
Να ξεχάσεις τι; Ποιος; Τίποτα δεν ξέρουμε.

Όπως αποβραδίς που κάτι σου έσπασε
Μια φιλία παλαιή, μια θύμηση από φάρφουρο
Ξανά πόσο άδικα ήξερες να κρίνεις
Βλέπεις τώρα που ξημέρωσε
Κι έχεις πικρό, πριν από τον καφέ, το στόμα
Χειρονομώντας άσκοπα, μιας άλλης,
Ποιος το ξέρει, ζωής, κάνεις ηχώ κι είναι απ' αυτό που
(Ή μπορεί κι απ' τη σκέψη
Κάποτε τόσο δυνατή, που προεξέχει)
Αντικρύ σου, μεμιάς, πάνου ως κάτου ο καθρέφτης ραγίζεται.

Λέω: τη μια στιγμή, τη μόνη που

Εάν φτάνει δε γνωρίζεις

Τα Γραμμένα ραγίζονται

Και αυτός που δίνει, παίρνει. Επειδή εάν όχι τότε θα

Πρέπει και ο θάνατος να θανατώνεται και η φθορά

Να φθείρεται και το μικρό

Τριανταφυλλί που κάποτε

Στην παλάμη σου κράτησες, βότσαλο και αυτό

Κάπου, χιλιετηρίδες μακριά, ν' ανασυντίθεται.

Με σοφία και θάρρος. Picasso και Laurens. Να πατήσουμε
πάνω στην Ψυχολογία, στην Πολιτική, στην Κοινωνιολογία,
ηλιοκαμένοι μ' ένα σκέτο άσπρο πουκάμισο.

                                                 III

Άνθρωπε, άθελά σου

Κακέ - παρ' ολίγο η τύχη σου άλλη.

Σ' ένα, έστω, λουλούδι αντίκρυ αν ήξερες

Να πολιτεύεσαι

Σωστά, θα τα 'χες όλα. Επειδή απ' τα λίγα, μερικές φορές

Κι από το ένα - έτσι ο έρωτας -

Γνωρίζουμε τα υπόλοιπα. Μόνο το πλήθος να:

Στο χείλος των πραγμάτων στέκει
Όλα τα θέλει και τα παίρνει και δεν του μένει τίποτα.

 

Κιόλας έφτασε το απόγεμα

Γαλήνιο σαν της Μυτιλήνης ή μιας ζωγραφιάς

Του Θεοφίλου, ως πέρα το Èze, το Cap - Estel,

Κόλποι όπου σιάχνει αγκαλιές ο αέρας

Μία διαφάνεια τόση

Που τα βουνά τ' αγγίζεις και τον άνθρωπο εξακολουθείς να βλέπεις

Που πέρασε ώρες πριν

Αδιάφορος, μα τώρα πρέπει να έφτασε.

 

Λέω: ναι, πρέπει να έχουν φτάσει

Ο πόλεμος στο τέρμα του, και ο Τύραννος στην πτώση του
Και ο φόβος του έρωτα μπρος στη γυμνή γυναίκα.
Έχουνε φτάσει, έχουνε φτάσει και μόνο εμείς δε βλέπουμε
Παρά ψαύοντας ολοένα πέφτουμε στα φαντάσματα πάνου.

Άγγελε συ που κάπου εδώ γύρω πετάς
Πολυπαθής και αόρατος, πιάσε μου το χέρι
Χρυσωμένες έχουν τις παγίδες οι άνθρωποι
Κι είναι ανάγκη να μείνω απ' τους απέξω.

Επειδή και ο Αφανής, παρών αισθάνομαι πως είναι
Ο μόνος που τον ονομάζω Πρίγκιπα, όταν

Ήρεμα το σπίτι

Αγκυροβολημένο μες στο ηλιοβασίλεμα

Βγάνει άγνωστες λάμψεις

Και σαν από έφοδο, μια σκέψη

Εκεί που για τ' άλλου τραβούσαμε αναπάντεχα μας κυριεύει.

1969

 

Τα Ετεροθαλή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου