José Saramago -Συνταγή για να σκοτώσετε έναν άνθρωπο (απόσπασμα)

Παίρνετε μερικές δεκάδες κιλά κρέας, κόκαλα και αίμα. Σύμφωνα με το ενδεδειγμένο πρότυπο. Τα μοιράζετε αρμονικά σε κεφάλι, κορμό και άκρα, τα γεμίζετε με σπλάχνα κι ένα δίκτυο από φλέβες και νεύρα, αποφεύγοντας λάθη που θα επέτρεπαν την εμφάνιση τερατολογικών φαινομένων. Το χρώμα του δέρματος δεν έχει καμία σημασία.

Το προϊόν αυτής της περίπλοκης δουλειάς το ονομάζουμε άνθρωπο. Σερβίρεται κρύος ή ζεστός, αναλόγως με το γεωγραφικό πλάτος, την εποχή του χρόνου, την ηλικία και την ιδιοσυγκρασία. Όταν πρόκειται να λανσάρουμε μοντέλα στην αγορά, τους ενσταλάζουμε ορισμένες ιδιότητες που θα τα κάνουν να ξεχωρίσουν από το σύνηθες: κουράγιο, ευφυΐα, ευαισθησία, χαρακτήρα, αγάπη για τη δικαιοσύνη, ενεργή καλοσύνη, σεβασμό για τον πλησίον και μη. Τα προϊόντα δεύτερης διαλογής θα έχουν, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, αυτές τις θετικές ιδιότητες μαζί με τα αντιθετικά τους, που γενικά θα είναι τα κυρίαρχα. Για λόγους μετριοπάθειας δεν θεωρούνται εξ ολοκλήρου θετικά ή αρνητικά προϊόντα. Όπως και να ’χει, να ξέρετε πως ούτε σ’ αυτές τις περιπτώσεις το χρώμα του δέρματος έχει καμία σημασία.

Ο άνθρωπος που στο μεταξύ θα ταξινομηθεί με την προσωπική του ετικέτα, που θα τον διακρίνει από τους ομοίους του, που βγήκαν όπως κι εκείνος από τη γραμμή μονταρίσματος, θα βαλθεί να ζήσει σε ένα κτίριο το οποίο, με τη σειρά του, θα ονομαστεί Κοινωνία. Θα καταλάβει έναν από τους ορόφους του κτιρίου αυτού, σπανίως όμως θα του επιτραπεί ν’ ανέβει τη σκάλα. Η κάθοδος επιτρέπεται και κάποιες φορές διευκολύνεται. Στους ορόφους του κτιρίου υπάρχουν πολλές κατοικίες, που ορίζονται μερικές φορές ως κοινωνικά στρώματα και άλλες ως επαγγέλματα. Η κυκλοφορία γίνεται από κανάλια που λέγονται συνήθεια, έθιμο και προκατάληψη. Είναι επικίνδυνο να πηγαίνει κανείς κόντρα στο ρεύμα των καναλιών, παρότι μερικοί άνθρωποι το κάνουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Οι άνθρωπο αυτοί, που στη σαρκική τους μάζα έχουν συγχωνευτεί οι ιδιότητες που αγγίζουν την τελειότητα, ή που λόγω αυτών των ιδιοτήτων επέλεξαν ελεύθερα, δεν διακρίνονται από το χρώμα του δέρματος. Υπάρχουν λευκοί και μαύροι, κίτρινοι και γκρίζοι. Οι ερυθροί είναι λίγοι, γιατί πρόκειται για μια σειρά σχεδόν προς εξαφάνιση.[…]

José Saramago, «Συνταγή για να σκοτώσετε έναν άνθρωπο», Το τετράδιο, μετ. Αθηνά Ψυλλιά.