Τα μεγάλα εθνικά ιδανικά, όταν ανθίζουν και ζούνε στο σπίτι του καθενός, ο ποιητής τούς χτίζει παλάτια. Τα μεγάλα εθνικά ιδανικά, όταν ξεπέφτουν, και ο καθένας τα διώχνει από το σπίτι του, ο ποιητής τα παίρνει στο καλύβι του και άσυλο τους δίνει. «Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου» (Πρόλογος, 1907) |
Γνώμες, καρδιές, όσοι Έλληνες,ακούστε με κι εμένα:Μας ήβραν χρόνια δίσεχτα,στενά, καταραμένα.5Έργα δεν έχω, τίποτεπου αξίζει να σας φέρω·κρύος, άπραγος δεν ξέρωπαρά να τραγουδώ. Γνώμες, καρδιές, όσοι Έλληνες,10κι εσείς, οι φυτρωμένοιστη γη που αρήμαχτη έμεινε,κι εσείς, ξεριζωμένοι,—χώματα, οϊμέ! αιματόπνιχτατης Θράκης, της Ιωνίας!—15ρημάδια της μανίαςκαι της καταστροφής. Άντρες κι εσείς της Ρούμεληςκαι του Μοριά βλαστάρια,χοροί του Αιγαίου, της Ήπειρος20βουνά και παλικάρια,κι εσείς, παρθένες Ιόνιες,πάντα και ηρώισσα Κρήτη,και ω Ρήγισσα Αφροδίτη,που είσαι της Κύπρος πνοή. 25Κι εσύ, Μακεδονίτισσα,θεία ματιασμένη χώρα,και η Ρόδος, Δωδεκάνησαχρυσά και μες στη μπόρα,και όπου ναοί, κάμποι, μάρμαρα,30δάφνες ξερές, νέα κρίνα,το Μισολόγγι! Αθήνα,που πάντα ζουν οι θεοί! Κι εσύ, γη που ήβραν Όμηροισ’ εσέ τον Αχιλλέα,35και που το Ρήγα γέννησεςμε τη μεγάλη ιδέα,χαίρετε, δρόμοι, ερείπια,ρουμάνια, περιβόλια,ποτάμια, αραξοβόλια,40ριζώματα, κορφές. Πατρίδα! Ελλάδες, παίρνετενόημ’ από μια και μόνηλέξη, και αυτή το χαίρε μουτο εκστατικό πυρώνει.45Στη λέξη, που σαν άγαλμαβωμού φαντάζει, φέρνωτον ύμνο, βάγια σπέρνω.Πατρίδα! Είν’ όλα εκεί. Γνώμες, καρδιές, όσοι Έλληνες,50ρυθμός ουρανοδρόμοςήλιος απαραστράτιστοςγια τα Έθνη κάποιος Νόμοςθα υπάρχει. Και καλότυχοςγύρω ο λαός πλανήτης55του Νόμου που μαγνήτηςυπάκουο τον κρατά. Δεν απομένει ασάλευτοτίποτε, δε γεννιέται,που να μη ρεύει, τίποτε60και που να μη χαλιέται.Μα πώς από το χάλασμαπετιέται ξεδιψάστραπηγή! Πώς ξαναπλάστραείναι κι η οργή, η πληγή! 65Πως είναι μια η πατρίδα μαςκι είναι παντού όπου πάμε,και όπου σταθούμε, μέσα μαςπατρίδα μία γρικάμε,μία με λογής ονόματα,70πρόσωπα, προσωπίδες.Δε ζει χωρίς πατρίδεςη ανθρώπινη ψυχή. Πλάστης του κόσμου ο Πόλεμος,όραμα η ευτυχία.75Με τα στοιχειά πας, πάλεμασε τρώει με τα στοιχεία,Πατρίδα! Ορθή! Μη λιώνεσαι,σα δέησης αγιοκέρι!Με το δαυλί στο χέρι80σε σφιχτοζώνει εχθρός. Γνώμες, καρδιές, όσοι Έλληνες,και μέσα την κοιλάδατου δάκρυου εδώ, κι αντρειεύονταςαπό μια πίστη, Ελλάδα!85κράχτε, στο νου ριζώστε τημε το Σταυρό, με δόρυ,Σοφία, Μητέρα, Κόρη,Παντάνασσα, Αθηνά. Και ω Βασιλείες γερόντισσες90άγριες Δημοκρατίες,κάστρα, φυτειές κι ελεύτερωνκαι σκλάβων, Πολιτείες,και απ’ όποια απάνου ονόματα,και απ’ όποιο απάνου αγώνα,95μια υψώστε, μια κορόνακαι βλέπετε ίσα εκεί. Γνώμες, καρδιές, όσοι Έλληνες,ό,τι είστε, μην ξεχνάτε,δεν είστε από τα χέρια σας100μονάχα, όχι. Χρωστάτεκαι σε όσους ήρθαν, πέρασαν,θα ’ρθούνε, θα περάσουν.Κριτές, θα μας δικάσουνοι αγέννητοι, οι νεκροί. 105Κόκαλα πάτρια μέσα μαςθαφτά, ιερά, μαζί μαςκαι όπου σεισμοί μάς τίναξανοι εφέστιοι πάντα Θεοί μας.Πολίτες ας τη χτίσουμε110και οπλίτες εδώ και όλοιτου ονείρου εδώ την Πόλημε την Αγια-Σοφιά. Η λειτουργία δεν τέλειωσεκομμένη· για το τέρμα115κι αν ξαναρχίσει, ατέλειωτηξανά θα βρει το γέρμα,για να προσμένουμε άγρυπνοιστη νύχτα να προβάλειτου όρθρου το γέλιο πάλι120που προμηνάει το φως. 1925 |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου